Bộ trưởng Bộ Y tế: Không dập được ổ dịch Bắc Giang, chống dịch sẽ thất bại

Chiều 25/5, tại cuộc họp khẩn với Bắc Giang, sau khi Bộ phận công tác đặc biệt của Bộ Y tế báo cáo gần 400 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 được ghi nhận tại đây, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho rằng dịch COVID-19 ở Bắc Giang chưa thể hạ nhiệt trong mấy ngày tới, cần lên kịch bản số người mắc cao hơn kịch bản 3.000 ca hiện tại.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long chỉ đạo tại điểm cầu Bộ Y tế . (Ảnh: Trần Minh)

Có tới 55% F1 chuyển thành F0

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, đặc điểm của chủng virus lần này là phát tán rất nhanh, môi trường làm việc khép kín, nhà ăn tập trung hàng ngàn người, xe đi chung.... Đáng nói có tới 55% F1 chuyển thành F0. "Chúng tôi đã nhận định trong tình hình biến chủng như vậy, lây nhiễm như vậy, số mắc còn tăng. Việc phải tập trung bằng được là ngăn dịch tại các khu công nghiệp. Đợt dịch này rất khác, virus lây rất nhanh, rất mạnh, lây theo chuỗi (cùng lúc lây cho nhiều người) trong một không gian và nó có khả năng nhân lên và khả năng phát tán mầm bệnh rất rộng"- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.

Người đứng đầu Bộ Y tế cũng nhận định những ngày tới tình hình tiếp tục phức tạp, sẽ tiếp tục ghi nhận nhiều ca mắc hơn. Tuy vậy, Bộ trưởng Long cho rằng điểm tạm yên tâm là các ca nhiễm này phát hiện trong khu phong tỏa, trong các nhà máy nên nguy cơ lây nhiễm cộng đồng không lớn nhưng vẫn phải làm mọi cách chặn bằng được đường lây lan trong các khu công nghiệp.

Tại cuộc họp, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh: “Ưu tiên nhất hiện nay là làm thế nào phòng chống và dập cho bằng được ổ dịch Bắc Giang. Nếu không làm được thì chúng ta thất bại và sẽ lây ra các tỉnh, thành phố khác thì rất nguy hiểm” đồng thời đưa ra một số biện pháp cụ thể:

Thứ nhất, trên toàn địa bàn, bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế cùng tỉnh đánh giá lại tất cả nguy cơ của tất cả các huyện, không riêng 4 huyện đang cách ly theo chỉ đị 16. Đối với các khu vực khác, nếu có vấn đề gì thì mạnh dạn giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16. “Việc này thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh quyết định”- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nói.

Thứ hai, đối với tất cả những trường hợp có ổ dịch tại cộng đồng, thực hiện đúng nguyên tắc truy vết, cách ly, dập dịch, điều trị nhưng phải truy vết triệt để, không được để sót trường hợp F1. “Chỉ cần bỏ sót 1 trường hợp cũng gây hậu quả khôn lường sau đó”- người đứng đầu ngành Y tế nhấn mạnh.

Thứ ba, các khu vực có nhiều công nhân như My Điền, Núi Hiểu, Trung Đồng… phải đóng băng lại, áp dụng thiết chế cách ly tập trung toàn bộ khu vực này và mở rộng các khu vực khác nếu có đông công nhân và yếu tố nguy cơ. Chúng ta phải coi cả vùng đó là khu cách ly tập trung thì mới khống chế, kiểm soát được dịch.

“Theo đó, tất cả những trường hợp vi phạm phải xử lý nghiêm, nhà nào ở nhà đó, phòng nào ở phòng đó, có giám sát chặt và nếu ra ngoài là vi phạm. Phải coi cả vùng đó là địa bàn cách ly tập trung nếu không sẽ rất nguy hiểm. Phải làm thế mới khống chế và kiểm soát được dịch”- Bộ trưởng Bộ Y tế yêu cầu.

Thứ tư, hiện tỉnh Bắc Giang có các tổ COVID-19 cộng đồng rồi, giờ phải tổ chức lại, giám sát lại, đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng. “Đối với các khu công nghiệp khác cũng phải giám sát, sàng lọc nhưng tôi khuyên các đồng chí phải mạnh dạn lên. Dịch lần này không như lần trước là lây theo chuỗi từ 1 người tiếp xúc với người khác, rồi lây tiếp, lần này còn lây thêm cả không khí, phát tán trong khu công nghiệp, trong không gian hẹp. Virus trong môi trường kín thì lập tức lây cho tất cả"- Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.

Thứ năm, phải từng bước làm sạch môi trường công nhân qua nhiều vòng. Nếu không làm sạch bằng xét nghiệm, không áp thiết chế cách ly tập trung thì không thể dừng chuỗi lây nhiễm lại được.

Chặn dịch ở Bắc Giang phải nhanh gấp 10 Đà Nẵng

Các điểm cầu tham dự cuộc họp. Ảnh: Trần Minh

Bộ trưởng yêu cầu PGS.TS Trần Như Dương và PGS.TS Lê Thị Quỳnh Mai (hai Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, thành viên Bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế tại Bắc Giang), cần họp với tỉnh và đưa ra phương án là thay thế xét nghiệm khẳng định bằng Realtime RT-PCR bằng test kháng nguyên nhanh, sàng lọc những người có nguy cơ cao.

PGS.TS Trần Như Dương đánh giá hiện Bắc Giang có 50.000 người nguy cơ lây nhiễm rất cao. Phải xét nghiệm kháng nguyên nhanh 3 ngày/lần, nếu dương tính phải đưa đi ngay. Nếu âm tính thì không được coi là an toàn, phải tiếp tục cách ly và làm xét nghiệm 3 ngày/lần, sau 7 ngày thì làm xét nghiệm khẳng định RT-PCR để đánh giá và điều chỉnh lại.

Đặc biệt, với phương thức xét nghiệm này, Bắc Giang không phải lấy mẫu mang về cho CDC tỉnh hay tuyến huyện mà tổ chức các điểm vừa lấy mẫu, làm xét nghiệm và trả kết quả ngay. Khi có kết quả dương tính là đưa bệnh nhân đi ngay và làm lại RT-PCR để khẳng định. Không làm sạch, không có cách ly tập trung và làm sạch bằng xét nghiệm thì không thể dừng chuỗi lây nhiễm này được.

Tinh thần chung là “làm sạch” công nhân qua nhiều vòng. Không làm sạch, không có cách ly tập trung và làm sạch bằng xét nghiệm thì không thể dừng chuỗi lây nhiễm này được. Do đó, khi phát hiện ra F0, F1 thì phải lập tức có phương án đi đưa ngay để làm sạch môi trường công nhân.

“Đối với các khu công nghiệp khác cũng giám sát, sàng lọc. Dịch lần này không như lần trước là lây theo chuỗi từ một người tiếp xúc tới người khác, rồi lây tiếp, lần này còn lây thêm cả không khí, phát tán trong khu công nghiệp, trong không gian hẹp. Virus trong môi trường kín thì lập tức lây cho tất cả"- Bộ trưởng Bộ Y tế nói.

"Chấp nhận nhầm còn hơn bỏ sót thì mới nhanh được. Mỗi ngày phải làm 50.000 mẫu" – Bộ trưởng nhấn mạnh trên nguyên tắc phải nhanh nhất mới có thể thắng được dịch. "Đà Nẵng nhanh 1 thì trận này phải nhanh 10 mới chặn được. Chúng tôi rất lo ngại" – Bộ trưởng nói.

Ngành Y tế dồn tổng lực hỗ trợ tối đa cho Bắc Giang

Người đứng đầu ngành Y tế khẳng định quan điểm của Bộ Y tế là hỗ trợ tối đa cho Bắc Giang. "Ngành Y tế từng hỗ trợ rất lớn để dập dịch tại Đà Nẵng năm ngoái, nhưng lần này phải hỗ trợ ở mức cao hơn" – Bộ trưởng khẳng định và giao cho Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn, Trưởng Bộ phận thường trực đặc biệt, toàn quyền “điều quân” từ mọi nơi tới Bắc Giang.

Bên cạnh đó cũng cần “đảo quân”, bố trí để các cán bộ, nhân viên y tế đã tham gia từ đầu đợt dịch tới giờ có cơ hội nghỉ ngơi, tái tạo sức lao động.

Riêng với lực lượng xét nghiệm, Bộ trưởng đã yêu cầu các trường Y trên cả nước phải chuẩn bị nhân lực lượng sẵn sàng với hơn 20.000 người. Cục Khoa học Đào tạo và Công nghệ sẽ điều phối, tập huấn cho lực lượng này để chi viện cho Bắc Giang thay thế lực lượng hiện đang chống dịch tại tỉnh. Điều này, theo Bộ trưởng là để đủ lực lượng duy trì "chiến đấu".

Về điều trị, Bộ Y tế đã chỉ đạo Bệnh viện Chợ Rẫy ở TP Hồ Chí Minh chi viện các kíp hồi sức tích cực và chiều mai có mặt ở Bắc Giang, Bệnh viện Phổi Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội - những nơi có các đơn vị hồi sức tích cực mạnh hỗ trợ cho Bắc Giang điều trị bệnh nhân COVID-19, đặc biệt các bệnh nhân nặng.

Trong điều kiện cần thiết, Bộ Y tế sẽ thành lâp kho dã chiến tiền phương, hỗ trợ trang thiết bị, vật tư tối đa với Bắc Giang. Tuy nhiên, Bắc Giang cũng cần chuẩn bị kịch bản trong tình huống gia tăng ca mắc cao hơn so với kịch bản hiện tại. Bộ trưởng kêu gọi các địa phương, đơn vị trên cả nước hướng về tâm dịch Bắc Giang, Bắc Ninh, trợ giúp cho hai địa phương này, đặc biệt là Bắc Giang.

Theo Tư lệnh ngành Y tế, khống chế dịch ở Bắc Giang, Bắc Ninh thành công có ý nghĩa quan trọng trong cuộc chiến chống dịch lần này. "Ngành Y tế dồn tổng lực hỗ trợ tối đa Bắc Giang ở nức cao hơn so với đợt dịch tại Đà Nẵng" – Bộ trưởng nhấn mạnh và yêu cầu ngay ngày mai, Bắc Giang phải bắt tay vào thực hiện xét nghiệm.

Từ đầu cầu Bắc Giang, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho biết con số đến thời điểm này là 375 ca dương tính SARS-CoV-2 được ghi nhận. Đây chủ yếu là các trường hợp F1 đang được cách ly, trước đó có những trường hợp xét nghiệm âm tính, nay xét nghiệm lại dương tính. Theo đánh giá của Thứ trưởng, số bệnh nhân dương tính vẫn sẽ gia tăng do đang tổng lực tiến hành xét nghiệm. Bắc Giang hiện vẫn đảm bảo điều kiện thu dung cách ly các trường hợp F1, F0.

Theo báo cáo của Bắc Giang, số bệnh nhân chắc chắn sẽ còn tăng, bởi hiện tại còn hơn 50.000 mẫu nguy cơ cao chưa xét nghiệm. Với hơn 50.000 mẫu này, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long chỉ đạo không tiến hành xét nghiệm gộp nữa, mà phải lấy xét nghiệm ngay tại chỗ, lập 100-200 điểm lấy mẫu để test nhanh./.

Đỗ Thoa