Bộ TN-MT cho Formosa xả khí thải vượt quy chuẩn Việt Nam

Bộ TN-MT đã bỏ qua hàng rào kỹ thuật quy chuẩn Việt Nam để cho Formosa Hà Tĩnh xả thải vượt quy chuẩn. Cụ thể Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp sản xuất thép năm 2013 (QCVN 51: 2013/BTNMT) chỉ cho phép áp dụng hàm lượng ô xy tham chiếu 7% nhưng Bộ TN-MT lại cho phép Formosa áp dụng ở mức 15%.

Một góc Formosa nhìn từ Đèo Con - Ảnh: S.N

Một góc Formosa nhìn từ Đèo Con - Ảnh: S.N

Ưu ái cho Formosa

Ông Bùi Cách Tuyến từng là Thứ trưởng Bộ TN-MT (đã bị cách chức do liên quan đến Formosa) đã ưu ái cho tổ hợp gang thép này bằng văn bản số 68 ký ngày 9.1.2014 cho phép Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh (gọi tắt là Formosa Hà Tĩnh) xả khí thải trong giai đoạn thiêu kết áp dụng hàm lượng oxy tham chiếu là 15%, trong khi đó QCVN 51:2013 của giai đoạn này là 7%. Vượt hơn gấp đôi so với chuẩn cho phép.

Khói xả của Formosa vượt quy chuẩn Việt Nam

Trả lời báo chí về vấn đề này, ông Lê Hoài Nam, Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm của Bộ TN-MT cho đây là công văn cá biệt: Ngày 10.12.2013, Formosa Hà Tĩnh có văn bản gửi Tổng cục Môi trường, xin ý kiến chỉ đạo về quy trình thiêu kết trong QCVN 51:2013/BTNMT. Formosa Hà Tĩnh cho rằng các tiêu chuẩn kiểm soát khí thải đối với các nước có ngành gang thép phát triển đều có quy định riêng, đặc thù về hàm lượng oxy tham chiếu cho công đoạn này là 15%. Ngoài ra, Tổng cục Môi trường cũng đã thu thập, nghiên cứu, biên dịch các quy định của nước ngoài liên quan đến khí thải công nghiệp cho thấy họ đều áp dụng hàm lượng oxy tham chiếu 15%. Đồng thời, các chuyên gia về quản lý chất lượng không khí JICA Nhật Bản cũng đề xuất hàm lượng oxy tham chiếu là 15%.

“Với những căn cứ và lý do trên, Tổng cục Môi trường đã trình Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến ký văn bản cá biệt, hướng dẫn Công ty TNHH Gang thép Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh kiểm soát các thông số trong khí thải của công đoạn thiêu kết ở mức hàm lượng oxy tham chiếu là 15%”, ông Nam cho hay. Nghĩa là Bộ TN-MT cho phép Formosa Hà Tĩnh có thể vượt rào quy chuẩn đang hiện hành.

Formosa được Bộ TNMT có văn bản đặc cách xả thải vượt quy chuẩn - Ảnh: Q.N

Formosa đang xả khí thải vượt chuẩn

Ông Phan Lam Sơn, Phó giám đốc Sở TN-MT Hà Tĩnh đã có công văn số 3384 ký ngày 6.11.2017 gửi Bộ TN-MT đề nghị xem xét, chỉ đạo việc Formosa Hà Tĩnh đang xả khí thải vượt ngưỡng QCVN 51:2013. Công văn nhấn mạnh: “Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh thấy rằng Công ty Formosa đang sử dụng các loại nguyên liệu đầu vào như hiện nay nhưng khí thải tại lò thiêu kết có nhiều thời điểm vượt quy chuẩn như đã nêu trên, do đó trường hợp công ty Formosa tái sử dụng các loại bùn, bụi mà chưa đầu tư hệ thống khử lưu huỳnh, nitơ, dioxin (theo báo cáo của Formosa dự kiến đến năm 2020 mới thi công xong), thì việc xử lý khí thải tại xưởng thiêu kết sẽ không đảm bảo theo QCVN 51:2013/BTNMT”.

Văn bản ông Bùi Cách Tuyến ký cho Formosa vượt QCVN - Ảnh: Q.N

Ông Phan Lam Sơn cũng nêu: “Gần đây, theo kết quả quan trắc khí thải hằng ngày của Viện Công nghệ môi trường (đơn vị được Bộ Tài nguyên - Môi trường giao thực hiện giám sát môi trường dự án Formosa), tại xưởng thiêu kết cho thấy: Tại cột kết quả phân tích có đưa ra 2 giá trị kết quả đo khí thải lò thiêu kết, trong đó một cột kết quả tính toán theo hàm lượng oxy tham chiếu là 7% và một cột kết quả tính toán theo hàm lượng oxy tham chiếu là 15%. Qua kết quả đo và so sánh với với cột B1 – QCVN 51:2013/BTNMT, cho thấy kết quả phân tích thông số SO2, NOx, nếu tính toán theo hàm lượng oxy tham chiếu là 7%, có nhiều thời điểm vượt giới hạn cho phép từ 1,07 – 2,47 lần; nếu tính toán theo hàm lượng oxy tham chiếu là 15%, thì nằm trong giới hạn cho phép. Theo quy định tại Bảng 1 và Bảng 2 của QCVN 51:2013/BTNMT – Quy chuẩn quốc gia về khí thải công nghiệp sản xuất thép “Hàm lượng oxy tham chiếu trong khí thải công nghiệp sản xuất thép là 7%” thì kết quả quan trắc khí thải thông số SO2, NOx tại lò thiêu kết của Formosa có nhiều thời điểm vượt giới hạn cho phép”.

Sở TNMT báo cáo việc Formosa xả thải vượt ngưỡng quy chuẩn Việt Nam - Ảnh: Q.N

Cụ thể, kết quả quan trắc khí thải hằng ngày tại Dự án Formosa Hà Tĩnh của Viện Công nghệ môi trường trong năm 2017 cho thấy thông số SO2 và NOx liên tục vượt quy chuẩn quốc gia về khí thải: Ngày 2.7 vượt 1,07 lần; ngày 24.7 vượt 2,47 lần; ngày 26.7 vượt 2,13 lần; ngày 23.8 vượt 1,6 lần; ngày 21.8 vượt 1,59 lần; ngày 23.9 vượt 1,71 lần; ngày 26.9 vượt 1,84 lần; ngày 27.10 vượt 2,03 lần…

Sửa quy chuẩn Việt Nam cho Formosa trục lợi?

Thông tin của Một Thế Giới cho thấy, Bộ TN-MT đang giao Tổng cục Môi trường biên soạn một quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới (QCVN 51: 2017/BTNMT) về khí thải công nghiệp sản xuất thép, thay thế quy chuẩn của năm 2013 (QCVN 51:2013/BTNMT). Theo dự thảo quy chuẩn mới, cơ bản giữ nguyên các thông số kỹ thuật về khí thải công nghiệp trong sản xuất thép, nhưng lại thay đổi hàm lượng oxy tham chiếu từ 7% (QCVN 51;2013) lên 15% (QCVN 51:2017). Dự thảo này có đoạn: “Hàm lượng oxy tham chiếu trong khí thải: Đối với các cơ sở sản xuất thép đầu tư mới: 7%, các cơ sở còn lại: 15%; kể từ ngày 1.1.2020, tất cả các cơ sở áp dụng giá trị 7%”.

Quy chuẩn sửa đổi của Bộ TN-MT, tại trang quy định màu đỏ bị nghi ngờ ưu ái cho Formosa

Việc hạ chuẩn xả khí thải ( bằng cách nâng hàm lượng tham chiếu oxy từ 7% lên 15%) đang tao ra nghi vấn Bộ TN-MT làm lợi cho Formosa mà xem nhẹ việc môi trường bị ô nhiễm. Nghi vấn này có cơ sở khi Formosa Hà Tĩnh gửi công văn 1708049 lên Bộ TN-MT hôm 16.8.2017 báo cáo lắp đặt bổ sung hệ thống công trình bảo vệ môi trường khử lưu huỳnh, khử nitơ, khử dioxin tại xưởng thiêu kết. Dự kiến hoàn thành hệ thống thứ nhất vào năm 2020, hệ thống thứ 2 nghiệm thu vào năm 2021.

Formosa Hà Tĩnh nêu lý do để giảng thuyết rằng: Gần đây, Formosa đã mời các chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm về vận hành các nhà máy gang thép quy mô lớn đến công ty Formosa Hà Tĩnh để kiểm tra từng thiết bị công nghệ sản xuất và các công trình bảo vệ môi trường. Qua quá trình kiểm tra, các chuyên gia cho biết nguyên liệu mà xưởng thiêu kết sử dụng có rất nhiều loại (bao gồm tạp liệu rắn, ví dụ như bụi, vảy thép vụn, bùn khoáng…). Hơn nữa thành phần chất lượng của mỗi loại nguyên liệu không giống nhau, nhưng nếu thay đổi nguồn nguyên liệu có thể tạo ra biến động lớn về thành phần nguy hại trong khí thải. Do đó, kiến nghị Formosa tham khảo xưởng thiêu kết của một số công ty gang thép lớn trên thế giới, tiến hành bổ sung lắp đặt hệ thống công trình bảo vệ môi trường khử lưu huỳnh, khử nitơ và khử dioxin tại 2 máy thiêu kết.

Sơn Nguyên

Nguồn Một Thế Giới: http://motthegioi.vn/khoa-hoc-cong-nghe-c-68/bo-tn-mt-cho-formosa-xa-khi-thai-vuot-quy-chuan-viet-nam-76591.html