Bộ Tài chính trình tăng thuế môi trường với xăng dầu lên mức kịch trần

Tăng thuế BVMT nói chung sẽ góp phần tăng thu NSNN khoảng 15.189,2 tỷ đồng/năm. Ảnh: H.Vân.

Vẫn tăng thuế xăng kịch trần

Theo đó, mức thuế với xăng được đề nghị tăng từ 3.000 đồng/lít lên mức trần 4.000 đồng/lít, tăng 1.000 đồng/lít; dầu diesel từ 1.500 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 500 đồng/lít; dầu mazut, dầu nhờn từ 900 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 1.100 đồng/lít; mỡ nhờn từ 900 đồng/kg lên mức trần 2.000 đồng/kg, tăng 1.100 đồng/kg; dầu hỏa từ 300 đồng/lít lên mức trần 2.000 đồng/lít, tăng 1.700 đồng/lít.

Việc đề nghị tăng thuế các loại xăng dầu nhằm nâng cao hơn nữa trách nhiệm và nhận thức của tổ chức, cá nhân đối với môi trường; góp phần hạn chế việc sử dụng sản phẩm nhiên liệu hóa thạch, gây ô nhiễm môi trường; khuyến khích tổ chức, cá nhân sản xuất, sử dụng sản phẩm thay thế, thân thiện với môi trường (như xăng dầu sinh học); đảm bảo lợi ích quốc gia trong điều kiện hội nhập sâu khi thực hiện cắt giảm dần thuế nhập khẩu theo các cam kết quốc tế và giá dầu có biến động khó lường.

Bên cạnh xăng dầu, các mặt hàng than đá cũng được kiến nghị tăng thuế BVMT để khuyến khích sử dụng nhiên liệu thay thế, có ảnh hưởng ít hơn đến môi trường, đồng thời không ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất của ngành than cũng như giá điện (than là đầu vào của nhiều ngành sản xuất, trong đó có điện).

Cụ thể, Chính phủ đề xuất tăng thuế than antraxit từ 20.000 đồng/tấn lên 30.000 đồng/tấn, tăng 10.000 đồng/tấn; than nâu, than mỡ, than đá khác từ 10.000 đồng/tấn lên 15.000 đồng/tấn, tăng 5.000 đồng/tấn.

Đối với dung dịch HCFC, bao gồm cả dung dịch HCFC có trong hỗn hợp chứa dung dịch HCFC, đề nghị tăng mức thuế BVMT đối với dung dịch HCFC từ 4.000 đồng/kg lên mức trần 5.000 đồng/kg, tăng 1.000 đồng/kg.

Túi ni lông thuộc diện chịu thuế, đề nghị tăng mức thuế BVMT đối với túi ni lông thuộc diện chịu thuế từ 40.000 đồng/kg lên mức trần 50.000 đồng/kg, tăng 10.000 đồng/kg.

Theo tính toán, với phương án điều chỉnh mức thuế BVMT nêu trên thì việc điều chỉnh mức thuế BVMT sẽ tác động đến CPI bình quân năm 2018 là khoảng 0,11-0,15%. Tuy nhiên, việc tăng thuế BVMT sẽ khuyến khích sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả; góp phần khuyến khích sản xuất, tiêu dùng hàng hóa thân thiện với môi trường.

Đồng thời, sẽ góp phần tăng thu NSNN khoảng 15.189,2 tỷ đồng/năm, từ đó sẽ góp phần tạo thêm nguồn thu để thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, trong đó có các nhiệm vụ chi cho BVMT.

Không tính thuế than cốc, dầu tái sinh

Cũng trong tờ trình gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ giải trình một số vấn đề còn ý kiến khác nhau liên quan đến dự thảo này. Cụ thể, thời gian qua đã phát sinh một số vướng mắc về thuế BVMT đối với mặt hàng than cốc, dầu tái sinh. Theo quy định tại Điều 3 Luật thuế BVMT thì than cốc, dầu tái sinh không có tên trong danh mục các hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế BVMT.

Theo quy định tại Điều 10 Luật thuế BVMT thì thuế BVMT chỉ phải nộp một lần (từ khi sản xuất hoặc nhập khẩu đến khi sử dụng sản phẩm), vì vậy trường hợp sản phẩm đã được kê khai, nộp thuế BVMT thì không phải kê khai, nộp thuế BVMT tại các khâu mua bán, sử dụng sau đó.

Than cốc là sản phẩm được tinh luyện từ than mỡ (than mỡ thuộc đối tượng chịu thuế BVMT). Dầu tái sinh là sản phẩm thu được do thu gom, xử lý chất thải nguy hại (là các loại xăng dầu gốc hóa thạch khi sử dụng, thải bỏ trong quá trình bảo dưỡng phương tiện vận tải, máy móc thiết bị, lốp xe, bình ắc quy,...); dầu tái sinh được sử dụng chủ yếu là phụ gia đốt lò, không sử dụng trong chạy máy.

Căn cứ pháp luật về thuế BVMT hiện hành, các Bộ (Công Thương, Tài nguyên và Môi trường, Khoa học và Công nghệ, Tài chính) đều cho rằng than cốc, dầu tái sinh không được quy định thuộc đối tượng chịu thuế BVMT và đề nghị cân nhắc bổ sung than cốc, dầu tái sinh khi nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật thuế BVMT.

Trong quá trình thực hiện, do có cách hiểu khác nhau nên một số địa phương đã thu thuế BVMT đối với than cốc (khoảng 114 triệu đồng trong năm 2015 và 2016).

Từ báo cáo nêu trên, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định: Than cốc, dầu tái sinh không thuộc đối tượng chịu thuế BVMT theo Luật thuế BVMT. Cùng với đó, số tiền thuế BVMT đã nộp đối với than cốc, dầu tái sinh (nếu có) kể từ thời điểm Luật thuế BVMT có hiệu lực thi hành được xác định là số tiền thuế nộp thừa và thực hiện xử lý theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Chính phủ cũng đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội giao Thủ tướng Chính phủ hướng dẫn (hoặc giao Bộ Tài chính hướng dẫn) hai nội dung cụ thể nói trên.

Hồng Vân