Bọ ngựa ngụy trang thành hoa phong lan, săn mồi siêu đẳng

Đây là một loài thích nghi rất đặc biệt, còn được gọi là Hymenopus coronatus hay bọ ngựa hoa, sống trong các khu rừng nhiệt đới ở Đông Nam Á từ Indonesia, Philippines đến Ấn Độ và phát triển rất đa dạng ở bán đảo Malaysia.

Trong một nghiên cứu về sự bắt chước, các chuyên gia cho rằng rằng một con bọ ngựa hoa thu hút nhiều loài hút mật hơn so với các bông hoa lan thật. Vậy làm thế nào để loài bọ ngựa phong lan này có khả năng ngụy trang tuyệt vời như thế?

Loài bọ ngựa ngụy trang như một bông hoa lan.

Đầu tiên, mỗi chân trong số bốn chân của nó có màu sắc của cánh hoa và hình dạng tròn tương tự. Giống như các thành viên khác của họ bọ ngựa, chân trước của bọ ngựa phong lan được lót bằng "răng cưa" cho phép nó bám chặt vào con mồi mà không hề hay biết.

Con mồi của loài này chủ yếu là bướm ngày và bướm đêm. Chúng ngụy trang một cách hoàn hảo như một bông hoa thật sự, thu hút sự chú ý không những của bướm mà các loài ruồi hay ong mật cũng rất dễ bị nhầm lẫn khi đi tìm mật hoa.

Bọ ngựa phong lan cũng rất đáng chú ý vì tính lưỡng hình giới tính của nó. Những con cái có kích thước lớn hơn nhiều, nhiều màu sắc hơn và ít vận động hơn. Con đực nhỏ hơn, xám xịt và di động hơn để tạo điều kiện sinh sản.

Ngoài vẻ ngoài như hoa, bọ ngựa cái còn non phát ra các chất hóa học là một phần của giao tiếp pheromone đối với ong mật phương Đông (Apis cerana), theo tạp chí Zoological Science.

Cũng theo nghiên cứu này, các nhà khoa học “đã phát hiện thành công một pheromone (một loại mùi hương) phát ra trong không khí vào thời điểm bọ ngựa con đang cố gắng bắt con mồi của chúng.”

Công trình nghiên cứu trên tạp chí Current Zoology phát hiện ra rằng, bề ngoài của loài bọ ngựa "tắc kè" này không hề giống với bất kì một loài phong lan cụ thể nào trong rừng nhiệt đới Malaysia, nơi sinh ra của chúng. Đồng thời cũng không gây ấn tượng chung về một loài hoa nào, mà chỉ có “màu sắc và hình dạng của nó thay đổi tùy thuộc vào khu vực nào có nhiều sắc hoa sặc sỡ và nhiều loại hoa khác nhau mà thôi".

Một nghiên cứu trên tạp chí Behavioral Ecology cho biết, mặc dù một con bọ ngựa đơn độc vẫn có thể săn mồi thành công, nhưng để bắt được nhiều chiến lợi phẩm nhất thì cần phải có “hiệu ứng nam châm”. Tức là ở các khu vực có đa dạng các loại hoa phát triển sẽ cung cấp “chiến lược kiếm ăn tối ưu cho bọ ngựa hoa lan bằng cách bắt chước theo màu sắc". Từ đó sẽ làm tăng thu hút cho con mồi với sự ngụy trang tinh vi rất khó phát hiện của loài bọ này.

Thực ra vẫn có những câu hỏi đặt ra rằng, tại sao những con côn trùng này lại bị thu hút bởi bọ ngựa phong lan hơn thay vì những bông hoa thật và an toàn khác gần đó?

Câu trả lời dường như chính là do bề ngoài lạ thường và lúc nào cũng sặc sỡ hơn hẳn các bông hoa thật của những con bọ ngựa này.

Tạp chí Discover ghi nhận, đối với những con mồi tiềm năng, chúng sẽ bị thu hút bởi màu sắc của bông hoa hơn là hình dạng của nó. Do đó, những con bọ ngựa cái dường như đã thích nghi một cách hoàn hảo để có nhiều màu sắc hơn hẳn những bông hoa cùng tên, vì thế mà chúng được chú ý nhiều hơn.

Hạ Vy