Bò ngoại về Việt Nam: Ngành chăn nuôi nội địa phải giảm giá thành

Đó là thời điểm năm 2013 – 2014, 7 tháng đầu năm 2014, Việt Nam nhập về khoảng 120.000 con bò Australia, cao gấp 4 lần cùng kỳ và nhiều hơn gần 50% cả năm 2013. Thời điểm đó, người ta đánh giá, tốc độ nhập bò Australia vào Việt Nam tăng khủng khiếp, bởi năm 2012 mới có 3.000 con, qua năm 2013 đã vọt lên 67.000 con. Ngay lập tức, bò Australia đã thống trị, đánh bật bò nội ra khỏi các cửa hàng, siêu thị, quán ăn.

Cơn bão nhập khẩu bò Australia qua lại đến sự đổ bộ của thịt bò từ các thị trường lớn, giàu tiềm năng khi các hiệp định thương mại tự do cho phép sự cởi mở, thông thoáng trong lưu thông hàng hóa, một lần nữa đàn bò trong nước lại bị đe dọa.

Theo thống kê, đàn bò thịt trong cả nước luôn tăng trưởng trong 3 năm qua. Năm 2015 cả nước có 5.367.078 con bò, đến năm 2016 đạt 5.496.557 con; năm 2017 tăng lên 5.654.901 con. Nhưng trong khoảng 2 năm trở lại đây, người nuôi bò gặp nhiều khó khăn do từ đầu năm 2017 đến nay, giá bò thịt rớt thê thảm.

Một lái buôn bò ở Ninh Thuận cho biết, giá bò lai đẹp trước đây có giá 20-21 triệu đồng/con, nay hạ còn 7-8 triệu đồng/con. Không chỉ ở Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, giá bò thịt cũng giảm mạnh ở khu vực ĐBSCL, khiến đàn bò ở An Giang, vốn là địa phương có thế mạnh về chăn nuôi bò, nuôi bò được coi là nghề truyền thống, đã giảm mạnh, hiện tỉnh này có 77.822 con bò, giảm 13.572 con so với cùng kỳ. Một trong những lý do khiến giá bò thịt trong nước giảm là do không cạnh tranh được với thịt bò nhập khẩu giá rẻ.

Theo Cục Chăn nuôi, mục tiêu tới năm 2030, đàn gia súc lớn của nước ta sẽ đạt 8 triệu con và sản lượng thịt bò chiếm 10% tổng sản lượng thịt hơi. Tổng đàn bò sữa đạt 700.000 con, tổng sản lượng sữa đạt 2 triệu tấn. Số lượng đàn trâu ổn định ở mức 2,5 triệu con, sản lượng thịt đạt 127.000 tấn. Nhưng để đạt được mục tiêu này trong bối cảnh nhiều mặt hàng thịt ngoại đổ bộ ồ ạt là không hề dễ dàng nếu chúng ta không thay đổi phương thức chăn nuôi.

PGS-TS Hoàng Kim Giao-Chủ tịch Hiệp hội Gia súc lớn Việt Nam cho biết, điểm yếu cố hữu của ngành chăn nuôi gia súc lớn ở Việt Nam là quy mô nông hộ, nhỏ lẻ, giá thành cao.

“Một trong những khó khăn lớn nhất mà ngành chăn nuôi gia súc lớn nước ta gặp phải đó là sự liên doanh, liên kết giữa người chăn nuôi với các cơ sở thu mua giết mổ, chế biến thịt chưa bền chặt, đôi khi có sự bất hòa về lợi nhuận. Đặc biệt, chăn nuôi, quản lý theo chuỗi, theo ngành hàng từ trang trại đến bàn ăn chưa thực hiện hoặc có thực hiện nhưng chỉ ở một, hai khâu trong chuỗi nên không hiệu quả, đảm bảo sự bền vững” – ông Giao nêu một thực tế trong hội thảo về ngành chăn nuôi gia súc lớn hồi tháng 10.

Đàn bò trong nước chủ yếu nuôi theo quy mô nông hộ nhỏ lẻ, giá thành cao. ảnh tư liệu

Trong khi đó, Cục Chăn nuôi cho rằng, ngành chăn nuôi bò cần giảm được giá thành, nếu không sẽ không thể phát triển. Để giảm giá thành, cần phải xác định nuôi bò ở những vùng có lợi thế về không gian, về vùng trồng cỏ và phải coi bò như một phần của một chuỗi nông nghiệp khép kín. Tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để nuôi bò, tái tạo phân bò thành phân bón cho cây trồng, đặc biệt phải liên kết với doanh nghiệp để đảm bảo đầu ra thì mới hạ giá thành, đảm bảo sự bền vững.

Để phát triển chuỗi gia súc lớn thực sự hiệu quả, nên tập trung chủ yếu vào 3 nhóm giải pháp: Tăng cường ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất theo chuỗi; tăng cường đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho phát triển chuỗi giá trị sản phẩm gia súc lớn theo hướng công nghệ cao.

Khánh Nguyên