Bộ GTVT giải thích mức chênh lệch 32 tỉ đô la đường sắt cao tốc Bắc - Nam

Đường sắt hiện nay đã cũ nên tốc độ chạy tàu rất chậm - Ảnh: Lê Anh

Sau khi tổng mức đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam do Bộ Kế hoạch và Đầu tư công bố chỉ 26 tỉ đô la Mỹ thấp hơn 32 tỉ đô la Mỹ so với phương án do Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) xây dựng, tối 9-7 Bộ GTVT đã chính thức phát đi thông cáo báo chí thông tin về tổng mức đầu tư của dự án này.

Theo thông cáo báo chí của Bộ GTVT, dựa trên kết quả nghiên cứu về phạm vi, quy mô, phương án công nghệ...; căn cứ các quy định của pháp luật, tư vấn trong nước (với sự hỗ trợ của tư vấn nước ngoài) đã đề xuất tổng mức đầu tư dự án là 58,7 tỉ đô la.

Do tổng mức đầu tư rất lớn của dự án, báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đã nghiên cứu khả năng huy động vốn nhằm giảm áp lực nợ công. Theo đó có 2 phương án phân kỳ đầu tư.

Thứ nhất, phương án phân kỳ theo chiều ngang là đầu tư hoàn chỉnh và khai thác đồng bộ đường sắt tốc độ cao trên từng đoạn. Tốc độ thiết kế là 350km/giờ.

Trong giai đoạn 1 (dự kiến từ 2020 - 2032) đầu tư đoạn Hà Nội - Vinh; TPHCM- Nha Trang với tổng mức đầu tư dự kiến là 24,7 tỉ đô la. Giai đoạn 2 (dự kiến từ 2032 - 2050) đầu tư đoạn Vinh - Nha Trang để nối thông toàn tuyến với tổng mức đầu tư là 33,98 tỉ đô la.

Thứ hai là phương án phân theo chiều kỳ dọc là đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng toàn tuyến theo tiêu chuẩn đường sắt tốc độ cao và phân kỳ đối với việc đầu tư thiết bị, phương tiện vận tải và phương thức khai thác.

Trong đó, giai đoạn 1 (dự kiến từ 2020 - 2032) đầu tư hạ tầng toàn bộ tuyến Hà Nội - TPHCM đảm bảo tốc độ thiết kế 350km/giờ nhưng chưa điện khí hóa, mua sắm đoàn tàu diezel để khai thác riêng tàu khách trên toàn tuyến với vận tốc khai thác tối đa 150Km/giờ với tổng mức đầu tư là 41,980 tỉ đô la.

Giai đoạn 2 (dự kiến từ 2032 - 2050) tiến hành điện khí hóa, nâng cấp hệ thống thông tin tín hiệu, mua sắm đoàn tàu tốc độ cao thay thế tầu diezel để khai thác trên toàn tuyến với tổng mức đầu tư là 17,11 tỉ đô la.

Qua phân tích về khả năng đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang, khả năng huy động vốn đầu tư, hiệu quả đầu tư. Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi đề xuất 2 giai đoạn đầu tư.

Giai đoạn 1 (dự kiến hoàn thành vào 2030 - 2032), chuẩn bị đầu tư và tổ chức đầu tư xây dựng 2 đoạn (Hà Nội - Vinh và Nha Trang -TPHCM). Cùng với quá trình đầu tư xây dựng là công tác chuẩn bị nguồn nhân lực, xây dựng thể chế để khai thác vào năm 2032.

Giai đoạn 2 (dự kiến từ 2032 - 2050), tiếp tục đầu tư xây dựng đoạn Vinh - Nha Trang. Trong đó ưu tiên đoạn Vinh - Đà Nẵng để có thể khai thác vào năm 2040 và tiếp tục hoàn thành đoạn Đà Nẵng - Nha Trang vào năm 2050.

Kết quả nghiên cứu của Bộ GTVT cũng như ý kiến của Bộ Kế hoạch đầu tư liên quan đến quy mô, tổng mức đầu tư dự án... sẽ tiếp tục được bộ này có ý kiến, giải trình làm rõ trong quá trình thẩm định của Hội đồng thẩm định Nhà nước trước khi trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư dự án.

Bộ GTVT nhấn mạnh rằng sẽ tiếp tục nghiên cứu thực hiện các bước tiếp theo một cách cẩn trọng, khách quan, tuân thủ đúng quy trình và các quy định của pháp luật hiện hành.

Lê Anh