Bồ Đào Nha - 'vựa sản xuất' nhiên liệu hydro cho châu Âu
Nhờ tỷ lệ những ngày nắng cao, Bồ Đào Nha có tiềm năng sản xuất năng lượng hydro xanh cho châu Âu. Mới đây, sáng kiến Green Flamingo do Liên minh châu Âu (EU) hậu thuẫn có thể cho phép Bồ Đào Nha vận chuyển khí xanh từ cảng Sines đến Rotterdam…
Nhờ tỷ lệ những ngày nắng cao, Bồ Đào Nha có tiềm năng sản xuất năng lượng hydro xanh cho châu Âu. Mới đây, sáng kiến Green Flamingo do Liên minh châu Âu (EU) hậu thuẫn có thể cho phép Bồ Đào Nha vận chuyển khí xanh từ cảng Sines đến Rotterdam…
Sáng kiến đẩy mạnh năng lượng sạch của châu Âu
Xung quanh trang trại năng lượng mặt trời yên tĩnh ở vùng Algarve của Bồ Đào Nha, thỉnh thoảng có tiếng cót két khi các gương mặt trời lớn tự điều chỉnh để đón vị trí của mặt trời. Ông Sergio dos Santos - chịu trách nhiệm an ninh cho trang trại năng lượng mặt trời Enercoutim 4 megawatt gần thị trấn nhỏ Martim Longo này hầu như không cần can thiệp vì các mô-đun có khả năng điều khiển tự động. Vì vậy, ông có thời gian để chăm sóc đàn cừu nhởn nhơ gặm cỏ giữa các bộ thu năng lượng mặt trời khổng lồ trên mảnh đất rộng 42 ha.
Ở khu vực ấm áp ở phía Nam Bồ Đào Nha này, bức xạ mặt trời đạt 1.900 kilowatt-giờ (kWh) trên mỗi mét vuông. Ông Marc Rechter là Giám đốc điều hành và đồng sáng lập của Enercoutim. Công ty Resilient Group của ông Marc Rechter đang theo đuổi một dự án sản xuất hydro khổng lồ, đó là giúp Bồ Đào Nha xây dựng nhà máy sản xuất hydro công suất 1.000 megawatt bằng cách sử dụng năng lượng mặt trời để phân tách nước thành oxy và hydro thông qua điện phân. Dự án có tên là Green Flamingo.
Người Hà Lan đã tư vấn cho Chính phủ Hà Lan cũng như Bồ Đào Nha về công nghệ này. Vì thế, hai bên mới ký một thỏa thuận hợp tác hydro xanh, theo đó loại khí xanh thành phẩm sẽ được vận chuyển đến Hà Lan bằng đường thủy. Từ Rotterdam, năng lượng hydro cũng có thể được vận chuyển đến người tiêu dùng Đức qua sông Rhine. Việc sản xuất hydro sẽ được thực hiện nhờ một cơ sở điện phân gần Sines với công suất kỳ vọng là 1.000 megawatt, sử dụng năng lượng mặt trời trong nước.
Green Flamingo là một trong số các sáng kiến nhằm giúp Liên minh châu Âu đáp ứng các mục tiêu mới về bảo vệ khí hậu và an toàn năng lượng. Chiến lược sản xuất nhiên liệu hydro của khối được đưa ra hồi tháng 7 năm nay liên quan đến việc tạo ra công suất điện phân bổ sung là 40.000 megawatt vào năm 2030. Trong đó, Ủy ban châu Âu xác định Các dự án quan trọng vì lợi ích chung của châu Âu (ICPEIs) ngoài Green Flamingo, còn có Black Horse, White Dragon và Green Octopus.
Cơ hội lớn cho Bồ Đào Nha và các nước
Bồ Đào Nha được chú ý vì giá thành năng lượng thấp. Kết quả đấu giá quang điện vào mùa hè có mức giá cuối cùng là 1,1 cent euro/KWh, cho thấy kết quả khả quan nhất trên toàn châu Âu, bởi giá điện hiện tại khoảng 4 cent/kWh.
“Với giá điện mặt trời là 1 cent/kWh, các nhà sản xuất điện hầu như không kiếm được đồng nào. Thay vào đó, họ đang gây áp lực lên các nhà cung cấp và nhà nghiên cứu. Bởi vậy, chúng tôi cần thiết lập ngành công nghiệp hydro xanh của riêng mình ở châu Âu để không hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn cung cấp từ Trung Quốc và các quốc gia không thuộc EU khác”, ông Marc Rechter nói.
Ông Rechter cho rằng, giá điện mặt trời từ 2 đến 3 cent/kWh sẽ khả thi về mặt kinh tế vào năm 2030. Điện mặt trời rẻ cũng là điều kiện tiên quyết để cung cấp đủ nước cho quá trình điện phân tạo ra hydro. Quá trình điện phân tiêu thụ khoảng 6 lít nước trên 1 mét khối hydro. Do nước sinh hoạt bị loại trừ, các nhà sản xuất phải dùng đến công nghệ khử mặn và nguồn nước Đại Tây Dương. Các nhà máy khử muối cần thiết có thể giữ chi phí thấp nếu được cung cấp năng lượng mặt trời.
Các nhà hoạch định chính sách được kêu gọi mở đường cho sử dụng hydro trong giao thông vận tải và mạng lưới khí đốt. Ví dụ, chiến lược hydro của Bồ Đào Nha bao gồm xây dựng các trạm nhiên liệu hydro và sản xuất xe buýt chạy bằng pin nhiên liệu. Ngoài ra, mục tiêu của nước này về tỷ lệ hydro được sử dụng trong mạng lưới khí đốt quốc gia sẽ tăng lên 15% vào năm 2030, so với mức chỉ 1% vào thời điểm hiện tại.
Trong 10 năm nữa, công suất điện phân của Bồ Đào Nha sẽ đạt 2.000 megawatt. Trong khi đó, công việc xây dựng nhà máy điện phân quy mô lớn đầu tiên vẫn đang tiếp tục ở cảng Sines. Đối với các quốc gia bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng đại dịch Covid-19 như Bồ Đào Nha, đó là một cơ hội lớn.
Hydro là một loại khí có nhiệt cháy cao nhất trong tất cả các loại nhiên liệu trong thiên nhiên. Đặc điểm quan trọng của hydro là trong phân tử không chứa bất cứ nguyên tố hóa học nào khác, sản phẩm cháy của chúng chỉ là nước nên được gọi là nhiên liệu sạch lý tưởng, nguồn năng lượng vô tận và thân thiện với môi trường.
