Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị sơ kết tình hình xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm 2019 và bàn giải pháp thúc đẩy xuất khẩu các tháng cuối năm

Xuất khẩu gạo của Việt Nam trong những tháng đầu năm 2019 gặp nhiều diễn biến bất lợi về thị trường. Ngoại trừ thị trường Phi-líp-pin, các thị trường nhập khẩu gạo lớn, truyền thống như Trung Quốc, Indonesia và Bangladesh đều đồng loạt giảm nhập khẩu trong nửa đầu năm và dự báo sẽ là cả năm 2019 với những lý do khác nhau: tồn kho vụ cũ cao ở Trung Quốc, năm bầu cử ở Indonesia hay khôi phục sản xuất sau lũ lụt ở Bangladesh.

Sự sụt giảm nhập khẩu cùng lúc từ 3 thị trường đã làm cho kết quả xuất khẩu gạo của 3 nước xuất khẩu hàng đầu là Ấn Độ, Thái Lan và Việt Nam đều khá ảm đạm. Đối với Việt Nam, cùng kỳ 5 tháng 2018 xuất khẩu sang 3 thị trường này đạt 1,44 triệu tấn thì con số năm 2019 chỉ là 239 nghìn tấn. Đối với Thái Lan, tổng xuất khẩu sang 3 thị trường trên cũng sụt giảm 71,6% so với cùng kỳ năm trước, làm cho tổng lượng xuất khẩu gạo của Thái Lan trong 4 tháng năm 2019 giảm tới 16% so với cùng kỳ. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, 5 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt 2,76 triệu tấn, giảm 6,3% so với cùng kỳ năm 2018, trị giá đạt khoảng 1,18 tỷ USD, giảm 20,4%. Giá gạo xuất khẩu trung bình 5 tháng đầu năm khoảng 427,5 USD/tấn, giảm khoảng 76,8 USD/tấn so với cùng kỳ năm 2018.

Những năm gần đây, nhiều nước tiêu dùng, nhập khẩu gạo đã có những sự thay đổi sâu sắc về chính sách đối với mặt hàng lúa gạo như: (i) Thực hiện thuế hóa mặt hàng gạo; (ii) Thay đổi phương thức nhập khẩu gạo cho phép nhiều nguồn cung tham gia các đợt thầu G2P để có nguồn cung gạo với giá cạnh tranh và chất lượng cao hơn; (iii) Các nước nhập khẩu cũng nỗ lực nâng cao năng lực sản xuất trong nước hướng đến tự chủ về lương thực; (iv) Các nước sản xuất tập trung tận dụng lợi thế về điều kiện tự nhiên, đất đai, khí hậu, điều kiện canh tác để sản xuất gạo có chất lượng và có thương hiệu. Các nước như Myanmar, Campuchia, Pakistan đều nỗ lực gia tăng sản lượng gạo xuất khẩu. Trung Quốc không chỉ là nước nhập khẩu gạo lớn nhất mà cũng trở thành một trong những nước xuất khẩu gạo lớn của thế giới. Các động thái và tình hình trên đã làm gia tăng lượng cung gạo toàn cầu, tăng tồn kho tại các nước xuất khẩu và làm thay đổi sâu sắc quan hệ cung - cầu theo hướng thị trường thuộc về người mua.

Trước xu thế toàn cầu trên, Chính phủ, Bộ Công Thương và các Bộ, ngành liên quan trong thời gian qua đã nỗ lực triển khai các biện pháp, giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của mặt hàng gạo Việt Nam, mở rộng thị trường xuất khẩu, góp phần tiêu thụ hết lúa gạo cho người nông dân. Chính phủ và các Bộ, ngành đã ban hành 3 chính sách lớn là: Chiến lược phát triển thị trường xuất khẩu gạo của Việt Nam giai đoạn 2017-2020, định hướng đến năm 2030; Đề án Tái cơ cấu ngành lúa gạo Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030; Đề án phát triển thương hiệu gạo Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 và Nghị định quy định về kinh doanh xuất khẩu gạo.

Ngày 15 tháng 8 năm 2018, Nghị định số 107/2018/NĐ-CP về kinh doanh xuất khẩu gạo được ban hành thay thế Nghị định số 109/2010/NĐ-CP trước đó đã thể hiện tư duy quản lý mới theo hướng giảm đáng kể chi phí gia nhập thị trường cho thương nhân, tạo động lực giải phóng mạnh mẽ năng lực kinh doanh thương mại, năng lực thị trường, thúc đẩy tiêu thụ, xuất khẩu thóc, gạo hàng hóa cho người nông dân. Nghị định số 107/2018/NĐ-CP cũng bổ sung, điều chỉnh nhiều quy định về hợp đồng tập trung, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả các quy định về cơ chế hợp đồng tập trung, thúc đẩy xuất khẩu gạo.

Để nhận định, phân tích tình hình thị trường gạo trong những tháng cuối năm 2019, đồng thời đánh giá những mặt được, chưa được trong công tác điều hành xuất khẩu gạo sau gần 9 tháng triển khai Nghị định số 107/2018/NĐ-CP, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị sơ kết tình hình xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm 2019 và bàn giải pháp thúc đẩy xuất khẩu các tháng cuối năm, cụ thể như sau:

Thời gian: 8h00 ngày 24 tháng 6 năm 2019 (Thứ Hai).

Địa điểm: Hội trường Tổng công ty Điện lực miền Nam, số 72 Hai Bà Trưng, phường Bến Nghé, quận 1, TP. Hồ Chí Minh.

Thành phần tham dự: Đại diện các Bộ, ngành liên quan (Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam); Ủy ban nhân dân, Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các địa phương (13 tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình, Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Trị, Bình Định, Tây Ninh, Bình Dương, TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh); Hiệp hội Lương thực Việt Nam; các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo; các cơ quan truyền thông, báo chí.

Chi tiết liên hệ: Chị Đào Thanh Xuân (tel: 024.22205310; email: xuandt@moit.gov.vn); Chị Nguyễn Mai Linh (tel: 024.22205311; email: linhntm@moit.gov.vn).

Nguồn Bộ Công thương: http://www.moit.gov.vn/web/guest/tin-chi-tiet/-/chi-tiet/bo-cong-thuong-to-chuc-hoi-nghi-so-ket-tinh-hinh-xuat-khau-gao-6-thang-%C4%91au-nam-2019-va-ban-giai-phap-thuc-%C4%91ay-xuat-khau-cac-thang-cuoi-nam-15702-22.html