Bộ Công Thương đề xuất tính lại giá điện với 5 bậc

Bộ Công Thương vừa đưa ra dự tháo lấy ý kiến nhằm hoàn thiện dự thảo quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định cơ cấu biểu giá bán lẻ điện (thay thế Quyết định số 28/2014/QĐ-TTg), để trình Thủ tướng xem xét, quyết định.

Công nhân EVN đang kiểm tra lưới điện.

Bộ Công Thương cho biết, kịch bản xây dựng lần này dựa theo cơ cấu, sản lượng điện khách hàng sinh hoạt và giá bán lẻ điện năm 2018. Bộ Công Thương giải thích, việc này đảm bảo giá bán lẻ điện sinh hoạt bình quân giữ nguyên như tính toán cơ cấu tại Quyết định 28/2014 là 1.896,89 đồng/kWh.

Phương án tính giá điện theo 5 bậc thang mới được soạn thảo đưa ra 2 kịch bản.

Kịch bản 1: Sẽ thay thế cách tính bậc một từ 0 - 50 kWh đầu tiên thành 0 - 100 kWh đầu tiên với đơn giá giữ nguyên 1.549 đồng. Bậc thứ 2 sẽ từ 101 - 200 kWh với đơn giá 1.858 đồng, bậc 3 sẽ là 201 - 400 kWh có giá 2.340 kWh, bậc 5 là 401 - 700 kWh sẽ là 2.701 đồng, bậc cuối cùng là 701 kWh trở lên sẽ áp dụng 3.105 đồng.

Kịch bản 1, mức tăng giá bán điện giữa các bậc hợp lý, đảm bảo số hộ dùng điện dưới 700 kWh/tháng (chiếm 92% tổng số hộ gia đình) không tăng hoặc giảm tiền điện khi áp dụng biểu giá mới.

Bộ Công Thương cho rằng ở kịch bản 1, mức tăng giá bán điện giữa các bậc hợp lý, đảm bảo số hộ dùng điện dưới 700 kWh/tháng (chiếm 92% tổng số hộ gia đình) không tăng hoặc giảm tiền điện khi áp dụng biểu giá mới. Nếu 1 hộ dùng điện từ 701 kWh trở lên, tiền điện 1 tháng phải trả tăng thêm là 29.000 đồng. Có khoảng 0,5 triệu hộ trong diện này, chiếm 1,8% tống số hộ.

Cách tính lại số bậc mới này sẽ không ảnh hưởng tới số ngân tiền ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ chính sách không thay đổi so với hiện hành.

Ở kịch bản 2, Bộ Công Thương đề xuất gộp bậc 1 và bậc 2 với giá điện giữ nguyên theo bậc 1 nhằm đảm bảo ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ chính sách. Phần doanh thu thiếu được bù vào bậc trên 700 kWh.

Ở kịch bản 2, Bộ Công Thương đề xuất gộp bậc 1 và bậc 2 với giá điện giữ nguyên theo bậc 1 nhằm đảm bảo ngân sách hỗ trợ cho hộ nghèo, hộ chính sách.

Đối với các hộ sinh hoạt có mức dùng điện 200 - 300 kWh/tháng (khoảng 3,6 triệu hộ) và từ 701 kWh/tháng trở lên (0,5 triệu hộ) phải trả tăng thêm 6.000 - 14.000/tháng dẫ đến mức tăng giá giữa các bậc không đồng đều.

Sau khi tính toán, Bộ Công Thương đề xuất sử dụng phương án 1 trong điều hành giá điện. Theo Bộ này, hiện nhiều nước trên thế giới áp dụng giá điện theo bậc với giá điện các bậc tăng dần. Số liệu thu thập giá điện sinh hoạt các nước Mỹ, Hàn Quốc, Thái Lan và Lào cho thấy, tỷ lệ điện sinh hoạt bậc cao nhất so với bậc thấp nhất 1,65-3 lần.

Đề xuất này của Bộ Công thương được chỉnh lý dựa trên tờ trình trước đó của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) thuê đơn vị tư vấn xây dựng và đưa ra lấy ý kiến hồi tháng 11 năm ngoái. Khi đó, với phương án 5 bậc, nhóm nghiên cứu cho rằng phù hợp hơn cả với các mục tiêu định giá như hộ tiêu dùng bậc 101 - 200 kWh/tháng chịu tác động ít nhất trong 3 phương án.

Biểu giá bán điện sinh hoạt theo bậc, hướng tới mục tiêu khuyến khích các hộ tiêu dùng sử dụng điện tiết kiệm - hiệu quả, đồng thời đơn giản trong áp dụng nhằm bảo vệ cho đa số khách hàng. Trên thực tế, việc áp dụng biểu giá bán điện theo bậc thang đã đáp ứng được các mục tiêu đề ra trong thời gian vừa qua và phù hợp hợp trong giai đoạn hiện nay.

Vì vậy, Bộ Công Thương kiến nghị vẫn tiếp tục áp dụng giá bán lẻ điện theo các bậc với giá điện tăng dần với cải tiến về khoảng cách giữa các bậc và giá điện cho từng bậc phù hợp với thực tiễn sử dụng điện của người dân.

Khắc Kiên