Bộ Công Thương đẩy mạnh hỗ trợ, kết nối tiêu thụ nông sản

Thông tin trên được đưa ra tại Họp báo thường kỳ của Bộ Công Thương chiều ngày 30/3.

Ông Trần Thanh Hải - Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu - cho biết, số lượng xe còn ùn tắc ở cửa khẩu Lạng Sơn tại thời điểm này là hơn 1.000 xe

Tiêu thụ nông sản khả quan

Ông Trần Thanh Hải – Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, hỗ trợ nông dân tiêu thụ nông sản luôn là ưu tiên của Chính phủ và các Bộ, ngành, trong đó có Bộ Công Thương. Hiện nay, tình hình tiêu thụ nông sản rất tốt. 3 tháng đầu năm 2022, xuất khẩu nông sản đạt 7,2 tỷ USD, tăng trưởng 19% so với cùng kỳ.

“Tăng trưởng xuất khẩu chung của các mặt hàng là 10%, riêng tăng trưởng xuất khẩu nông sản đạt 19%. Như vậy, tình hình chung là nông sản Việt Nam tiêu thụ rất tốt. Đặc biệt, gạo, cà phê, thủy sản còn có tốc độ tăng trưởng cao hơn nữa, từ 38-50%”- ông Trần Thanh Hải cho hay.

Tuy nhiên, tình hình tiêu thụ nông sản vẫn gặp một số khó khăn ở một số nhóm hàng và một số thời điểm cụ thể. Gần đây là mặt hàng trái cây xuất khẩu qua các cửa khẩu đường bộ biên giới sang Trung Quốc. Với trường hợp này, Bộ Công Thương hết sức quan tâm và đã có một số động thái nhằm tháo gỡ khó khăn.

Đó là, Bộ đã dự thảo và trình Thủ tướng Chính phủ Đề án về chuyển hoạt động thương mại biên giới từ tiểu ngạch sang chính ngạch. Bên cạnh đó, Bộ đã thành lập Ban chỉ đạo giải quyết vấn đề ùn tắc nông sản tại các cửa khẩu biên giới do Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên làm Trưởng ban, đại diện lãnh đạo các Vụ, Cục chức năng thuộc Bộ là thành viên. Ngoài ra, Bộ đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong việc đẩy mạnh đàm phán với Trung Quốc để gia tăng số lượng mặt hàng trái cây xuất khẩu chính ngạch trong thời gian tới.

“Qua các kênh của các Vụ, Cục thuộc Bộ Công Thương, Tổng cục Hải quan, cũng như các cơ quan hữu quan của phía Trung Quốc, Bộ Công Thương đang phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đẩy mạnh tác động đến vấn đề này.”- ông Trần Thanh Hải chia sẻ.

Cùng với đó, Bộ Công Thương cũng phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải hướng dẫn doanh nghiệp thay đổi phương thức giao nhận và tận dụng các phương thức khác ngoài đường bộ như đường sắt, đường biển.

“Tại thời điểm này, số lượng xe hàng còn nằm ở khu vực biên giới đã giảm đi rất nhiều. Việc giảm này do một mặt, chính sách chống dịch của Trung Quốc chưa thay đổi làm khả năng thông quan bị giảm đi nhiều, khiến doanh nghiệp hạn chế đưa hàng lên cửa khẩu. Một mặt do các doanh nghiệp nhận thức được cần thay đổi phương thức vận chuyển, phương thức giao hàng hóa. Do vậy số lượng xe tại thời điểm này còn ùn tắc ở cửa khẩu Lạng Sơn còn khoảng hơn 1.000 xe”- ông Trần Thanh Hải thông tin.

Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng phối hợp với các hiệp hội, địa phương tổ chức tập huấn cho doanh nghiệp về xuất khẩu nông sản nói chung, xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc nói riêng. Trong đó có việc biên soạn tài liệu hướng dẫn doanh nghiệp tìm thị trường, bạn hàng, các điều cần lưu ý khi tham gia hoạt động xuất khẩu, kể cả chính ngạch và tiểu ngạch.

Các Cục, Vụ thuộc Bộ Công Thương tham dự buổi họp báo

Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cũng cho biết thêm, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ xuất bản cuốn Cẩm nang hướng dẫn các doanh nghiệp chuyển sang xuất khẩu chính ngạch. Bộ Công Thương cũng huy động hệ thống các thương vụ tại nước ngoài đẩy mạnh mở rộng các thị trường khác, ngoài các thị trường truyền thống như Trung Quốc, EU, Mỹ sang các khu vực thị trường khác như Mỹ la tinh, Trung Đông, Đông Bắc Á... Toàn bộ hệ thống thương vụ đã được huy động tham gia tìm kiếm, hỗ trợ, giúp các địa phương, doanh nghiệp kết nối.

“Sáng nay (30/3), Bộ Công Thương cũng đã khai trương Cổng thông tin cơ sở dữ liệu về thương mại Việt Nam. Điều này giúp doanh nghiệp có thêm thông tin để hoạt động thương mại nói chung, trong đó có thương mại nông sản có thể thuận lợi hơn. Từ đó, các doanh nghiệp, địa phương có thể tìm kiếm thông tin liên quan về các hoạt động xuất khẩu, trong đó có xuất khẩu nông sản.”- ông Trần Thanh Hải chia sẻ thêm.

Tuy nhiên, ông Trần Thanh Hải cho rằng, chúng ta đang khuyến khích các doanh nghiệp đẩy mạnh chuyển sang hình thức xuất khẩu chính ngạch, tuy nhiên hoạt động thương mại biên giới vẫn tồn tại với những ưu điểm riêng.

“Trong một thời gian, đây vẫn là phương thức mà các địa phương, doanh nghiệp có thể sử dụng. Tuy nhiên, để cân đối tỷ lệ và phát huy hiệu quả của các phương thức này trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ phối hợp, trao đổi với các hiệp hội, địa phương” - ông Trần Thanh Hải nhấn mạnh.

Liên quan đến vấn đề tại sao năm nào cũng có hiện tượng ùn tắc, hoặc không tiêu thụ được các sản phẩm? Tại sao người dân, doanh nghiệp không xuất khẩu chính ngạch? Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho rằng, cần phải nhìn nhận đó là một thực tế, bởi sự manh mún trong hoạt động sản xuất kinh doanh, sự phối hợp giữa doanh nghiệp, nhà sản xuất, nông dân… còn nhiều bất cập, chưa đạt được ở nước khác.

“Nếu xuất khẩu chính ngạch được thì tốt quá! Việt Nam là một trong những nước có xuất khẩu tăng trưởng cao, muốn có sự tăng trưởng như vậy thì làm chính ngạch phải tốt. Nhưng vẫn còn tồn tại hoạt động xuất khẩu tiểu ngạch. Đây là cả 1 quá trình mà để giải quyết được, một mặt ta phải khuyến khích người dân, người sản xuất, nông dân, kể cả các doanh nghiệp hoạt động theo chính ngạch, nhưng mặt khác cũng phải tập trung tháo gỡ khó khăn do chính nội tại của chúng ta hiện nay”- Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.

Chính phủ, Bộ Công Thương đã điện đàm trực tiếp, làm việc với các cấp lãnh đạo của Trung Quốc. Các địa phương ở biên giới cũng phải làm việc với nhau, vì quyền hạn của các địa phương mà có biên giới với Trung Quốc khác với địa phương của Việt Nam. Điều này đòi hỏi chúng ta phải có sự quan hệ khăng khít, tốt, đảm bảo hỗ trợ tiêu thụ hàng hóa, nông sản của Việt Nam sang Trung Quốc và ngược lại.

Triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ tiêu thụ nông sản

Liên quan đến kế hoạch tiêu thụ nông sản cho bà con nông dân trong mùa vụ 2022, ông Hoàng Minh Chiến – Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (XTTM) - cho biết, về chính sách hỗ trợ tiêu thụ cho bà con nông dân đối với các sản phẩm nông sản, đặc biệt nông sản mùa vụ, thời gian qua, Bộ Công Thương đã chỉ đạo giao 1 số đơn vị chức năng thuộc Bộ, trong đó có Cục XTTM, Vụ Thị trường trong nước, các Vụ thị trường ngoài nước… tích cực phối hợp với các bộ, ngành liên quan khác, đặc biệt là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và địa phương có sản phẩm nông sản đến mùa vụ để hỗ trợ kết nối tiêu thụ sản phẩm, cả trong và ngoài nước.

Ông Hoàng Minh Chiến - Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại - cho rằng, Bộ Công Thương tích cực triển khai hàng loạt hoạt động kết nối tiêu thụ nông sản

Cụ thể, Bộ Công Thương đã triển khai hàng loạt hoạt động kết nối tiêu thụ như: Hội nghị kết nối tiêu thụ sản phẩm với các thị trường nước ngoài trên cả môi trường trực tiếp và trực tuyến; hội nghị giao thương nhóm mặt hàng cụ thể với thị trường tiềm năng; tổ chức hội chợ triển lãm cho các sản phẩm nông sản. Ngoài ra, Bộ Công Thương triển khai hàng loạt chương trình hỗ trợ, đưa nông sản vào hệ thống phân phối hiện đại, hệ thống siêu thị.

Bộ Công Thương cũng là 1 trong những đơn vị tích cực triển khai Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” trước đây, trong giai đoạn mới đổi tên là “Tự hào hàng Việt Nam, Tinh hoa hàng Việt Nam” và hàng loạt các hoạt động hỗ trợ, kết nối, đưa sản phẩm nông sản tiêu thụ tại các sàn thương mại điện tử (TMĐT) trong nước và quốc tế.

Ông Hoàng Minh Chiến cho biết thêm, vừa qua, Bộ Công Thương triển khai hàng loạt hoạt động liên quan đến hỗ trợ kỹ thuật để nâng cao năng lực cho bà con nông dân, nâng cao chất lượng sản phẩm, khẳng định uy tín của hàng hóa, đặc biệt là sản phẩm nông sản. Trong đó, đẩy mạnh ứng dụng truy xuất nguồn gốc cho quy trình nuôi trồng và chăm bón.

“Bộ Công Thương cũng giao Cục XTTM triển khai, xây dựng bản đồ nông sản Việt Nam. Việc hình thành bản đồ sẽ cung cấp thông tin chính thức, giới thiệu khách hàng tiềm năng cho sản phẩm nông sản từng địa phương, và thông qua môi trường mạng, hoàn toàn có thể kết nối trực tiếp từng địa phương, hợp tác xã, hộ nông dân sản xuất”- ông Hoàng Minh Chiến chia sẻ.

Ngoài ra, Bộ Công Thương còn tổ chức nhiều khóa đào tạo hỗ trợ liên quan đến nâng cao kỹ năng bán hàng lẻ cho hộ nông dân, hợp tác xã như bán hàng livetream, trực tuyến.

Buổi họp báo nhận được sự tham gia đông đảo của các phóng viên

Chia sẻ thêm về việc hỗ trợ người nông dân, doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm, nhất là sản phẩm nông nghiệp, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho rằng, một trong những biện pháp hiệu quả trong thời gian vừa qua, đó là ứng dụng số, TMĐT, bán hàng online và kết nối, ký hợp tác với những “người bạn khổng lồ” như Amazon Global Selling, với 300 triệu khách hàng trên thế giới.

Tương tự, vừa qua, Cục XTTM cũng làm việc với Alibaba. Hai bên đã có sự kết nối, hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam trong việc tiêu thụ các sản phẩm. Vì vậy, cần tăng cường các biện pháp này để hỗ trợ bà con nông dân, doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm, trong đó có nông sản.

“Không phải chỉ khi có dịch mới bắt buộc phải tổ chức các sự kiện về XTTM, xúc tiến xuất khẩu online mà kể cả hết dịch, chắc chắn đây sẽ là xu hướng bắt buộc phải tuân theo. Tất nhiên, có một số mặt hàng, hoạt động XTTM bắt buộc phải trực tiếp như hội chợ triển lãm ở các nơi trên thế giới, bắt buộc phải có sự có mặt, bắt buộc giới thiệu trực tiếp, đưa mặt hàng trực tiếp đến người khách hàng, nhưng biện pháp TMĐT chắc chắn không thể không thực hiện” - Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.

Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt “Đề án đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong hoạt động XTTM giai đoạn 2020 -2030”, vì vậy, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tích cực phối hợp với các bộ, ban, ngành cơ quan địa phương, cơ quan XTTM có liên quan, tích cực triển khai đưa các ứng dụng số, nền tảng số trong việc hỗ trợ, kết nối tiêu thụ cho sản phẩm nông sản của bà con nông dân. Từ đó, phần nào đó giúp họ chủ động chào bán các sản phẩm của mình.

Nhóm phóng viên