Bố Cái Đại Vương (Kỳ 1)

Tượng đồng Bố Cái Đại Vương Phùng Hưng - vị Vua uy dũng, nhân hậu. Nguồn: Internet

KỲ1IAn Nam đô hộ phủ thuộc Đường năm 761, bình minh đang thức dậy rải ánh nắng ban mai xuống Đường Lâm thuộc Phong Châu. Đồi núi cao thấp đủ hình thù kỳ quái chìm trong màu xanh cây lá, mơ màng xạc xào trong gió. Những thung lũng lúa đang thì con gái của vụ chiêm xanh ngát. Mây trôi lơ lững trên bầu trời đi lang thang. Vài đàn chim tung cánh bay về phương Nam xa xôi. Có tiếng cuốc kêu trong đồi xa gọi hồn nước khản cả cố, tiếng ve than khóc trên cành thảm thương. Một con đường nhỏ um tùm cây lá dẫn vào một ngôi nhà lợp ngói, tường gạch ngã sang màu xám. Cạnh ngôi nhà ngói ba gian là gian bếp lợp tranh tre vuông góc với nhà chính, nối liền phía trước nhà là cái sân gạch nhỏ, cạnh sân là một giếng nước, vài cây cau nhô cao vổng lên trời lắc lư theo gió như sắp gãy. Góc vườn, vài ba cây mít đang sai quả, vài bụi tre đưa kẽo kẹt với gió thổi xạc xào. Một con chó vàng gầy nằm giữa sân, mắt lim dim như ngủ, vài con gà chạy quanh vườn kiếm ăn cục tác.

Chủ nhân ngôi nhà này là Đỗ Hàn Anh, khoảng 30 tuổi, người gầy dáng thư sinh, khuôn mặt khôi ngô tuấn tú, khoác áo dài nâu, tóc búi cao. Cha mẹ Đỗ Hàn Anh làm nghề nông nhưng Đỗ Hàn Anh được học ít chữ Nho và được đọc nhiều sách, cho nên được gọi là trí thức của vùng Đường Lâm, xóm làng gọi Đỗ Hàn Anh là Nho sĩ, là ông đồ. Thực ra chàng cũng chưa đi thi bao giờ. Mà dưới chế độ nhà Đường, trí thức Việt đi thi thực là khó khăn. Thi trạng nguyên, tiến sĩ phải khăn gói gạo tiền đến kinh đô nhà Đường là Trường An bên tận Trung Quốc, xa 12.000 dặm đường theo đường chim bay mà chưa chắc đã đỗ, đỗ xong chưa chắc đã được bổ nhiệm làm quan, nhưng trước hết là không có gạo tiền để ăn học và đi thi. Chế độ dị tộc này chưa chắc đã trọng dụng nhân tài, nhất là nhân tài đó không phải là người Hán.

Gia nhân của Đỗ Hàn Anh đem cho chủ nhân một ấm nước chè xanh buổi sáng theo thường lệ. Đỗ Hàn Anh rót và bê bát nước uống một ngụm, đôi mắt lim dim thưởng thức hương vị đậm đà của nước lá chè xanh trên những đồi của vùng Đường Lâm ngon có tiếng. Không hiểu từ bao giờ ai đặt cho quê hương chàng cái tên Đường Lâm. Đường Lâm có nghĩa là rừng ngọt như đường, có nghĩa là chè ngọt như đường, có nghĩa là đường rừng. Không biết nghĩa nào đúng. Nhưng với Đỗ Hàn Anh chè ngọt như đường là đúng nhất đối với những người nghiện nước chè lá xanh quê hương.

Đỗ Hàn Anh đang lim dim thưởng thức hương vị của chè và say mê trong suy tưởng thì con chó vàng gầy ngoài sân gừ gừ và sủa toáng lên. Chàng nhìn ra thì thấy một người cao lớn, lực lưỡng, mặt mày như một võ quan, mặc áo dài màu nâu, đầu buộc khăn nâu, tay nải màu nâu trên lưng đang đứng chờ chủ nhân xua chó. Đỗ Hàn Anh bước ra và bảo:

-Vàng, đi vào!

Con vàng mừng rỡ nhìn chủ nhân phe phẩy cái đuôi và đi ra góc sân nằm quan sát. Người khách chắp tay thi lễ:

-Xin chào Hàn tiên sinh

Đỗ Hàn Anh đáp lễ:

-Không dám, không dám. Đại nhân tìm nhà ai?

-Tại hạ tìm nhà Đỗ tiên Sinh.

-Chính là tại hạ, Đỗ Hàn Anh.

Đỗ Hàn Anh dẫn khách vào bàn trà, chủ khách an tọa. Đỗ Hàn Anh rót nước ra một bát khác:

-Mời đại nhân xơi nước.

Khách bê bát nước chè xanh còn bốc khói uống một hơi ngon lành, đặt bát xuống bàn và nói:

-Chè Đường Lâm có khác, ngon quá.

Đỗ Hàn Anh rót tiếp một bát nữa và hỏi:

-Đại nhân tên gì? Tìm tại hạ có việc gì?

Người khách uống nước tiếp. Bây giờ thì không tu một hơi mà uống từng ngụm, sau đó đặt bát xuống bàn và nói:

-Tiên sinh đừng gọi là đại nhân gì gì nữa, nghe khách sáo xa lạ, cứ gọi là huynh hay đệ gì đó. Tại hạ tên là Bồ Phá Lặc, có khi còn gọi là Bồ Phá Cần, năm nay 35 tuổi, người Ái Châu. Ở Ái Châu, quan lại tay chân nhà Đường, mà cụ thể là tay chân của quan đô hộ Cao Chính Bình tàn bạo, tham lam, hà hiếp dân mình quá đáng. Tôi không chịu nổi nữa mới ra đây nhờ Đỗ tiên sinh tiến cử tôi với Phùng đại nhân để lo việc lớn.

CVL

PGS TS Cao Văn Liên