Bloomberg: Trung Quốc đang thắng trong thương chiến

Trung Quốc đang thắng Mỹ trong “US-China trade war”

Bên nào thắng trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung (US-China Trade War)? Trả lời câu hỏi này, hãng tin Mỹ Bloomberg dẫn các số liệu từ các chuyên gia cho biết rằng, Trung Quốc chiến thắng trong cuộc chiến thương mại với Mỹ, khi nước này dẫn trước Mỹ ở hầu hết các chỉ tiêu quan trọng.

Nếu xét về chỉ tiêu quan trọng nhất là mức tăng trưởng Tổng Sản phẩm Quốc nội, GDP của Trung Quốc tăng 3,2% trong quý II so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi nền kinh tế Mỹ giảm 32,9% theo chỉ số năm.

Ngoài ra, đồng nhân dân tệ đã mạnh lên trong 8 tuần liên tiếp, đây cũng là quãng thời gian tăng trưởng dài nhất của đồng tiền Trung Quốc kể từ tháng 2/2018, ngược lại, đồng USD gần đây đang suy yếu.

Bắc Kinh còn xa mới đạt chỉ tiêu cam kết gia tăng nhập khẩu từ Mỹ, về phương diện này phía Hoa Kỳ cũng không thể coi là bên thắng cuộc.

Các chuyên gia cũng lưu ý rằng, việc các công ty công nghệ Trung Quốc vượt qua những người đồng nghiệp Mỹ để vươn lên những vị trí hàng đầu thế giới chỉ còn là vấn đề thời gian. Những nỗ lực của Nhà Trắng nhằm ngăn chặn điều này hiện vẫn chưa mang lại kết quả.

Các nhà phân tích nhận định, hiện tại, kết quả chung của mọi nỗ lực trong cuộc chiến tranh thương mại mà Tổng thống Donald Trump phát động nhằm “chia cắt” hai nền kinh tế Mỹ và Trung Quốc lại khiến kinh tế Trung Quốc có khả năng tự túc nhiều hơn.

Trước đó, được biết các công ty Mỹ không có kế hoạch chuyển cơ sở sản xuất từ Trung Quốc về Mỹ bất chấp yêu cầu của ông Trump.

Cuộc đàm phán thương mại tiếp theo Mỹ và Trung Quốc lẽ ra được tổ chức vào tháng 8, tuy nhiên đã bị hoãn lại do cả hai nước đều chưa sẵn sàng và liên tục đưa ra những cáo buộc lẫn nhau là bên đã phá vỡ các cam kết.

Tuy nhiên, Bắc Kinh cũng không thực hiện được cam kết hồi tháng 1 khi “giai đoạn đầu” của thỏa thuận thương mại được ký kết. Theo các điều khoản thỏa thuận, Trung Quốc cần tăng giá trị mua hàng hóa của Mỹ tính cả năm 2020 lên mức 200 tỷ USD.

Hoa Kỳ và Trung Quốc đã ký kết hiệp định thương mại giai đoạn một vào ngày 15 tháng 1 năm nay. Theo đó, Washington duy trì mức thuế 25% đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá khoảng 250 tỷ USD, áp thuế 7,5% đối với số hàng hóa trị giá 120 tỷ USD.

Ngược lại, thỏa thuận quy định rằng, phía Trung Quốc sẽ mua hàng công nghiệp Mỹ trị giá 75 tỷ USD, hàng năng lượng là 50 tỷ USD và nông sản là 40 tỷ USD. Ngoài ra, Trung Quốc sẽ chi thêm 35 - 40 tỷ USD cho các dịch vụ trong hai năm tới.

Thông qua thỏa thuận này, Mỹ hy vọng sẽ khắc phục tình trạng mất cân đối trong thương mại với Trung Quốc lên đến hàng trăm tỷ USD, đưa các chỉ số trở về trạng thái “cân bằng”.

Cuộc chiến tranh thương mại Trung-Mỹ vẫn chưa đến hồi kết

WTO cũng ủng hộ Trung Quốc

Vừa qua, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) xác nhận các biện pháp trừng phạt của Mỹ là bất hợp pháp. Theo ba chuyên gia thương mại của WTO, Hoa Kỳ đã vi phạm các quy tắc thương mại toàn cầu khi áp 234 tỷ USD thuế quan đối với các sản phẩm của Trung Quốc vào năm 2018.

Mặc dù WTO không phủ nhận các vấn đề liên quan đến thương mại với Trung Quốc, nhưng Tổ chức này kết luận rằng các biện pháp trừng phạt của Mỹ là không hợp lý trong trường hợp này.

Khi Mỹ đưa ra mức thuế quan đầu tiên đối với các sản phẩm của Trung Quốc vào năm 2018, nó viện dẫn đến Mục 301 của Đạo luật Thương mại Hoa Kỳ.

Điều khoản này cho phép Tổng thống Hoa Kỳ đơn phương hạn chế nhập khẩu hàng hóa và áp dụng các biện pháp khác để chống lại các chính sách thương mại không công bằng của các nước khác.

Ông Donald Trump nhấn mạnh rằng, chính quyền của ông Tập Cận Bình đang theo đuổi chính sách ép buộc chuyển giao công nghệ từ các công ty Mỹ để đổi lấy quyền tiếp cận thị trường Trung Quốc. Ngoài ra, Washington còn cáo buộc Bắc Kinh tiến hành các hoạt động ăn cắp tài sản trí tuệ.

Vì vậy, Washington khẳng định rằng, Bắc Kinh đang giành lợi thế cạnh tranh một cách không công bằng, vì vậy Mỹ cần áp thuế đối với các sản phẩm của Trung Quốc.

Ngay sau khi áp dụng thuế quan, Trung Quốc đã khiếu nại lên WTO, coi hành động của Hoa Kỳ là vi phạm quy tắc và nguyên tắc tự do thương mại quốc tế. Và giờ đây, theo kết quả của cuộc điều tra, các chuyên gia của WTO đã đi đến kết luận rằng Hoa Kỳ thực sự đã hành động trái với chuẩn mực của Tổ chức và nghĩa vụ của mình.

Thứ nhất, Hoa Kỳ chỉ áp đặt thuế quan đối với các sản phẩm của Trung Quốc, điều này trái với nguyên tắc không phân biệt đối xử. Thứ hai, mức thuế vượt quá mức tối đa cho phép theo các điều kiện của WTO. Thứ ba, Mỹ chưa bao giờ có thể đưa ra những lý lẽ thuyết phục về việc tại sao nên áp dụng các ngoại lệ đối với quy tắc chung đối với Trung Quốc.

Hoa Kỳ tuyên bố rằng, các hành động của họ theo Điều 301 của Đạo luật Thương mại, được thông qua từ những năm 70 là chính đáng, vì tài liệu vẫn còn hiệu lực. Tuy nhiên, kể từ những năm 90, Hoa Kỳ đã không áp dụng bất kỳ biện pháp trừng phạt nào theo văn bản này, vì Washington đã cam kết giải quyết các tranh chấp thương mại thông qua các cơ chế của WTO.

WTO cho rằng, Điều 301 trong đạo luật thương mại của Hoa Kỳ, liên quan đến các biện pháp trừng phạt được áp dụng, là mâu thuẫn với các quy định hiện hành của WTO, vì theo các quy tắc của Tổ chức, trước khi đưa ra bất kỳ biện pháp trừng phạt thương mại đơn phương nào, các nước thành viên nên thử giải quyết tranh chấp trong phạm vi WTO.

Do đó, giới lãnh đạo Trung Quốc cho rằng, quyết định hiện tại của WTO là hoàn toàn phù hợp với chức năng ban đầu của nó - bảo vệ quyền thương mại của các thành viên.

Huy Bình