Bình Thuận: Kiểm tra việc sử dụng đất sau kết luận kiểm toán

Thực hiện chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy Bình Thuận đã thành lập đoàn kiểm tra, rà soát việc sử dụng đất đai trên địa bàn tỉnh này sau khi Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đưa ra nhiều kiến nghị.

Theo nguồn tin của Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Thanh Nam, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Nội chính Tỉnh ủy, được giao làm trưởng đoàn kiểm tra.

“Bỏ quên” giá trị lợi thế vị trí đất

Trước đó, tổng KTNN xác định: Việc quản lý và sử dụng đất tại Bình Thuận và một số doanh nghiệp (DN) sau quá trình cổ phần hóa DN nhà nước trong giai đoạn 2011-2017 còn nhiều điều chưa đúng quy định.

Theo đó, tỉnh Bình Thuận có 25 DN nhà nước đã chuyển sang công ty cổ phần. Các thửa đất, khu đất các DN quản lý sau cổ phần hóa với diện tích gần 670.000 ha. Trong đó có 21 DN thực hiện cổ phần hóa trước năm 2007 không phải xây dựng phương án sử dụng đất; hai DN cổ phần hóa giai đoạn 2007-2010 và hai DN cổ phần hóa giai đoạn 2011-2017.

Cụ thể, Công ty Du lịch Bình Thuận trước khi chuyển sang công ty cổ phần đã được UBND tỉnh xác định giá trị lợi thế về địa lý để xác định giá trị DN của bốn khu đất. UBND tỉnh đã thuê công ty thẩm định giá để xác định giá trị DN trước khi cổ phần hóa nhưng “bỏ quên” việc xác định giá trị lợi thế về vị trí địa lý của khu đất cơ sở giặt ủi tại xã Tiến Lợi, TP Phan Thiết với diện tích 2.780 m2 . Việc “bỏ quên” này dẫn đến khả năng xác định không đúng giá trị DN trước khi cổ phần hóa.

KTNN cũng xác định việc thu hồi, giao đất thuộc quỹ đất nông nghiệp 5% chuyển sang xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh Bình Thuận có nhiều nơi, nhiều điểm chưa phù hợp quy định.

Cụ thể, Công ty CP Xây dựng và kinh doanh nhà Bình Thuận được UBND tỉnh Bình Thuận giao đất có thu tiền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở xã hội với diện tích gần 4.000 m2, trong đó có hơn 1.800 m2 đ?t thu?c qu? ??t n?ng nghi?p 5% do UBND ph??ng Ph? T?i, TP Phan Thi?t qu?n l? nh?ng UBND t?nh l?i giao cho c?ng ty ?? x?y d?ng d? ?n nh? ? x? h?i l? kh?ng ??ng quy ??nh.ất thuộc quỹ đất nông nghiệp 5% do UBND phường Phú Tài, TP Phan Thiết quản lý nhưng UBND tỉnh lại giao cho công ty để xây dựng dự án nhà ở xã hội là không đúng quy định.

Khu đô thị biển Phan Thiết được xác định phải dành 20% quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội nhưng nay đã thành nhà phố, village và tỉnh Bình Thuận xin xây nhà ở xã hội ở nơi khác. Ảnh: PHƯƠNG NAM

Không kiểm tra tình trạng sử dụng đất trước khi cổ phần hóa

Với nhiều DN cổ phần hóa trước năm 2007, Sở TN&MT đã không kiểm tra thực tế việc sử dụng đất của DN và trình UBND tỉnh. Đặc biệt, Sở TN&MT đã không rà soát hiện trạng sử dụng đất (các dạng hợp đồng thuê đất, đất có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất…) trước khi chuyển từ công ty nhà nước thành công ty cổ phần theo quy định.

Cụ thể, tại chi nhánh Khu du lịch núi Tà Cú thực hiện cổ phần hóa từ năm 2005, trước khi cổ phần hóa là đơn vị trực thuộc công ty du lịch Bình Thuận. Sở TN&MT chưa hướng dẫn cho Công ty CP Du lịch núi Tà Cú (Công ty Tà Cú) rà soát hiện trạng quỹ đất do công ty đang quản lý sử dụng, không kiểm tra thực tế mà vẫn trình UBND tỉnh quyết định xử lý. Từ đó dẫn đến tình trạng Công ty Tà Cú quản lý, sử dụng đất và dùng tên pháp nhân tại các quyết định thuê đất, hợp đồng thuê đất khác nhau. Việc làm này gây ảnh hưởng đến việc thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nước.

Năm 2017, Công ty CP Muối Vĩnh Hảo được UBND tỉnh Bình Thuận quyết định gia hạn thời gian thuê đất là 50 năm theo quy định, tuy nhiên sau khi được gia hạn thì Sở TN&MT không xác lập và luân chuyển hồ sơ sang cơ quan thuế để xác định đơn giá thuê đất, tiền thuê đất gây ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách nhà nước.

Sở TN&MT cũng chưa xác lập hồ sơ giao đất đối với các diện tích Công ty TNHH MTV Công trình giao thông Bình Thuận quản lý và sử dụng giai đoạn 2010-2014 để xác định tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, đơn vị này còn tham mưu cho UBND tỉnh xác nhận công ty thuộc đối tượng giao đất không thu tiền sử dụng đất thuộc giai đoạn 2010-2014, điều này hoàn toàn không đúng quy định tại Điều 33 Luật Đất đai năm 2003.

Kết luận của KTNN nêu rõ một số đơn vị không thực hiện được nghĩa vụ tài chính do địa phương chậm làm các trình tự, thủ tục xác định nghĩa vụ với ngân sách nhà nước gây lãng phí lớn nguồn tài nguyên đất và huy động nguồn thu cho ngân sách địa phương không kịp thời.

Tỉnh Bình Thuận phải nghiêm túc xem xét việc sử dụng đất

Trước thực tế trên, KTNN kiến nghị UBND tỉnh Bình Thuận rà soát, xem xét việc áp dụng hệ số K hằng năm trên địa bàn tỉnh, không xác định lại giá đất cụ thể để tính tiền thuế đất, giao đất tại thời điểm có quyết định giao đất, thuê đất theo từng khu vực, tuyến đường, vị trí tương ứng với từng mục đích sử dụng đất phù hợp với thị trường và điều kiện phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương.

Xem xét việc ban hành mức tỉ lệ phần trăm để tính đơn giá thuê đất một năm theo từng khu vực đất đô thị, trung tâm thương mại, dịch vụ, đầu mối giao thông, khu dân cư tập trung có khả năng sinh lợi đặc biệt, có lợi thế trong việc sử dụng đất là mặt bằng sản xuất, kinh doanh, thương mại và dịch vụ.

KTNN cũng đề nghị UBND tỉnh Bình Thuận chỉ đạo các đơn vị được kiểm toán phải kiểm tra, đối chiếu thực hiện nghiêm túc, kịp thời các chỉ đạo, kiến nghị của KTNN.

PHƯƠNG NAM