Bị trừ hết điểm, tài xế phải học và thi lại sát hạch giấy phép lái xe

Trong phiên họp mới đây, Chính phủ đã thống nhất quy định về điểm của GPLX là một biện pháp quản lý hành chính theo hướng GPLX được cấp 12 điểm/năm. Nội dung này được nhiều người dân quan tâm.

Theo quy định trên, nếu trong 1 năm lái xe bị trừ hết điểm thì phải thi lại GPLX, nếu không trừ hết điểm thì phải cấp lại 12 điểm để áp dụng cho năm kế tiếp hoặc trong 1 năm mà không có vi phạm thì được cộng điểm (hoặc khôi phục điểm) cho GPLX hàng năm.

Giải thích về số điểm 12 được cấp cho bằng lái, đại diện Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) cho biết, con số này tương ứng với 12 tháng dựa theo kinh nghiệm của một số nước đã áp dụng. Số điểm này không thể hiện trực tiếp trên bằng lái mà được mã hóa, lưu trên hệ thống dữ liệu.

Trong Dự thảo Luật Bảo đảm trật tự an toàn giao thông đường bộ, Bộ Công an đã đề xuất cụ thể 28 hành vi và nhóm hành vi bị áp dụng xử phạt vi phạm hành chính và trừ điểm GPLX.

Các hành vi vi phạm sẽ bị trừ điểm gồm: Liên quan trực tiếp đến vụ TNGT mà không dừng lại, không tham gia cấp cứu người bị nạn; Sử dụng điện thoại di động; sử dụng thiết bị âm thanh, trừ thiết bị trợ thính, sử dụng ô (đối với xe mô tô, xe gắn máy).

Ngoài ra, hành vi đi vào khu vực cấm, đường có biển báo hiệu có nội dung cấm đi vào; Không nhường đường cho xe xin vượt khi có đủ điều kiện an toàn; lùi xe, quay đầu xe trong hầm đường bộ; Dừng xe, đỗ xe, vượt xe trong hầm đường bộ không đúng nơi quy định; Đi ngược chiều cũng sẽ bị trừ điểm.

CSGT kiểm tra, xử lý một trường hợp vi phạm luật giao thông.

Bên cạnh đó, Dự thảo cũng đề xuất trừ điểm với lỗi không đi bên phải theo chiều đi của mình; đi không đúng phần đường hoặc làn đường quy định; đi qua dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy; Không tuân thủ các quy định khi vào hoặc ra đường cao tốc; Không chấp hành hiệu lệnh, yêu cầu của người điều khiển giao thông hoặc kiểm soát giao thông, biển báo hiệu đường bộ, đèn tín hiệu giao thông;

Không chỉ có vậy, người điểm khiển xe không có giấy đăng ký xe theo quy định hoặc sử dụng giấy đăng ký xe đã hết hạn sử dụng; Xe mô tô, xe gắn máy chở từ 3 người trở lên; sử dụng chân chống hoặc vật khác quệt xuống đường khi xe đang chạy; buông cả hai tay khi đang điều khiển xe; dùng chân điều khiển xe; ngồi về một bên điều khiển xe; nằm trên yên xe điều khiển xe…cũng bị trừ điểm GPLX.

Bộ Công an dự kiến quy định các nhóm hành vi tương ứng với số điểm bị trừ. Thí dụ, vượt đèn đỏ sẽ bị trừ sáu điểm, lấn làn đường trừ năm điểm... Trường hợp cảnh sát lập biên bản xử phạt hành chính, người vi phạm bị phạt tiền và bị trừ điểm tương ứng với lỗi ghi trên biên bản, số điểm bị trừ sẽ được cập nhật lên hệ thống dữ liệu bằng lái.

Nhiều lái xe khi được hỏi đều cho rằng, đây là một giải pháp xử lý vi phạm giao thông rất cần thiết và văn minh, nhưng còn băn khoăn là làm sao để việc áp dụng quy định này thật sự hiệu quả, tránh xảy ra sai sót. Bởi lâu nay, cùng với chuyện "bấm lỗ" bằng lái, xử phạt bằng cách trừ điểm này vẫn khá mới lạ. Khi mọi thứ thành khuôn khổ, con người có ý thức và hành động đúng pháp luật thì trật tự ATGT mới bảo đảm.

Quy định về điểm của giấy phép lái xe là một biện pháp quản lý hành chính. Nếu trong 1 năm mà bị trừ hết 12 điểm, tài xế phải học và thi sau ít nhất 6 tháng.

Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô-tô Việt Nam Nguyễn Văn Quyền đánh giá, quy định trừ điểm GPLX nếu được tham khảo, xây dựng phù hợp tình hình giao thông Việt Nam và thực hiện nghiêm chỉnh, có thể góp phần mang lại chuyển biến về trật tự ATGT. Trên cơ sở quy định này, các cơ quan liên quan có thể sử dụng dữ liệu được lưu trữ để tạo cơ chế khuyến khích người dân chấp hành tốt Luật Giao thông.

Đưa ra dẫn chứng nhiều nước đã áp dụng thành công hình thức này, ông Quyền nhìn nhận, nếu thực hiện nghiêm chỉnh, công khai, minh bạch sẽ có tác dụng tốt góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật giao thông đối với người điều khiển phương tiện. Để việc này được công khai, minh bạch, đòi hỏi cơ quan thực thi phải áp dụng mạnh mẽ công nghệ hiện đại, xây dựng hệ cơ sở dữ liệu dùng chung để các cơ quan quản lý, người dân cùng giám sát. Đơn vị chủ trì sẽ phải chịu trách nhiệm nếu xảy ra tiêu cực.

Tuy nhiên, thực tiễn ở Việt Nam, lái xe bị hết điểm sẽ coi như bị tước GPLX, áp lực này có thể nảy sinh việc "hối lộ" lực lượng chức năng để không bị lập biên bản và trừ điểm. Do vậy, lực lượng chức năng cần phải làm đúng quy trình tuần tra kiểm soát.

TS Khương Kim Tạo, nguyên Phó Chánh Văn phòng Ủy ban ATGT quốc gia chia sẻ: Với các lỗi vi phạm đã áp dụng trừ điểm thì nên bỏ hình thức tước GPLX có thời hạn, tăng mức phạt hành chính để tránh tác động nhiều lần tới bằng lái của người vi phạm. Cơ sở dữ liệu về xử lý vi phạm phải liên thông toàn quốc, dễ dàng kiểm tra, đối chiếu... và phải giám sát chéo để tránh nảy sinh tiêu cực.

Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, để hạn chế tiêu cực, sách nhiễu khi trừ điểm GPLX, cơ quan chức năng cần xây dựng quy định về việc tính điểm, lịch sử cộng, trừ điểm một cách chặt chẽ, công khai giúp người điều khiển phương tiện có thể dễ dàng tra cứu thông tin ở mọi nơi, mọi lúc.

Nhật Tân