Bi kịch trên 'đảo mèo'

Có một hòn đảo ngoài khơi bờ biển phía đông nam của Brazil, tưởng chừng hoang vắng nhưng không phải vậy. Ẩn mình trong những tán cây rậm rạp đó là hàng trăm con mèo bị bỏ rơi. Đó là đảo Ilha Furtada, thường được mọi người gọi là Ilha dos Gatos: Đảo của loài mèo.

Chủ tử vong vì Covid-19, thú cưng bơ vơ

Nhiều câu chuyện lan truyền về sự nguy hiểm của hòn đảo này. Có những con mèo được cho là phát triển quá cỡ và trở nên hoang dã. Chúng tấn công những người tới đảo. Một phóng viên người Brazil nói rằng có khoảng 750 con mèo lang thang trong rừng, còn những người khác nói số lượng có thể nhiều hơn thế. Con số dường như tăng lên sau mỗi lần kể.

Mayhe, một bác sĩ thú y thành phố ở Mangaratiba, đã lặn lội tới đảo để được tận mắt chứng kiến điều này. Trước chuyến đi này, anh chưa bao giờ đặt chân lên đảo. Nhưng anh chắc chắn có một sự thật: Trong năm qua, khi đại dịch Covid-19 càn quét Brazil, số lượng mèo trên đảo đã tăng lên đáng kể. Mỗi ngày ở đây dường như xuất hiện nhiều mèo hơn, gây tổn hại lớn cho hệ sinh thái của hòn đảo, nhưng lại chưa có biện pháp để xử lý vấn đề.

Vị trí của "đảo mèo" Ilha Furtada ở Brazil. Ảnh: Washing Post.

Cuộc khủng hoảng Covid-19 đã khiến hàng triệu người nuôi thú cưng tử vong hoặc không còn khả năng nuôi chúng. Ở các quốc gia giàu có như Mỹ, các trạm động vật và các cá nhân đã phải gánh đỡ lượng lớn số vật nuôi này. Nhưng ở những nước đang phát triển, nơi các hệ thống trạm động vật yếu kém, động vật lang thang trở thành hiện tượng phổ biến, thú cưng bị bỏ rơi ngày càng nhiều hơn.

Brazil đang rơi vào khủng hoảng, dịch Covid-19 đã giết chết hơn 465.000 người, gây ra cuộc khủng hoảng nhà ở và nạn đói trên diện rộng. Các nhà quản lý trạm chó mèo ở nước này thực sự bị quá tải. Trạm động vật ở gần "đảo mèo" cũng không thoát khỏi ác mộng này. Giám đốc trạm động vật Andrea Rizzi Cafasso cho biết người ta đưa tới đây chiếc xe tải chở đầy mèo. Khi Cafasso từ chối, họ sẽ nói rằng: "Nếu cô không nhận, chúng tôi sẽ chở tất cả ra "đảo mèo".

Một "cư dân" mèo nằm trên cành cây trên đảo Ilha Furtada. Ảnh: AP.

Sau khi bị bỏ rơi trên "đảo mèo", những con vật tội nghiệp đã học cách sống sót.

Chính quyền thành phố muốn người dân ngừng cho mèo trên đảo ăn. Tuy nhiên, những người yêu động vật gọi đó là hành động dã man. Những con mèo sẽ chết nếu không có sự chăm sóc.

"Tôi không thể bỏ lại lũ mèo"

Không ai biết những con mèo đầu tiên xuất hiện bằng cách nào. Các quan chức ở Mangaratiba cho biết một gia đình đã tìm cách sống ở đây từ nhiều năm trước, nhưng thất bại, để lại một cặp mèo trên đảo và chúng bắt đầu sinh sôi.

Những người chèo thuyền địa phương lại nói rằng có một nhà hàng đã trên đảo đóng cửa và người chủ bỏ rơi những con mèo của họ kho rời đi. Theo một bác sĩ thú y, một ông lão đã thú nhận là người đầu tiên mang mèo đến đây, nhưng khi được yêu cầu chia sẻ, ông lại kịch liệt từ chối.

Những câu trả lời chưa được xác thực dần trở thành truyền thuyết nơi đây. Bình thường, có rất ít người muốn đến thăm đảo Ilha Furtada xa xôi và không có gì thu hút. Thế nhưng, khi trở thành "đảo mèo", nó lại có một sức hút kỳ lạ. Ilha Furtada đã trở thành điểm dừng chân cho khách du lịch. Một số người sẽ đi thuyền máy đến đảo chỉ để xem mèo.

Dù trên đảo thiếu thốn nhiều điều kiện sống, như thức ăn hay nước uống, nhiều người tin rằng những con mèo trên đảo có cuộc sống tốt hơn những con mèo thành phố.

Các biển báo cắm trên đảo Ilha dos Gatos thể hiện thông điệp: Ngược đãi và bỏ rơi động vật là một tội ác. Ảnh: Washington Post.

“Chúng có những gì cần thiết, có thể săn chim, côn trùng, rắn làm thức ăn", Miguel Campos, một người chèo thuyền, 61 tuổi giải thích.

Nhưng Amélia Oliveira, một bác sĩ thú y Mỹ đến Brazil để chăm sóc động vật, cho rằng thực tế hoàn toàn. Vào năm 2012, một người bạn đã gửi cho cô video quay trên đảo. Đó không phải là thiên đường của mèo. Trên đảo không có một nguồn nước ngọt nào. Cô khẳng định: “Tôi không thể để những con mèo ở ngoài đó trong hoàn cảnh như vậy".

Cô Oliveira mô tả số lượng mèo trên đảo quá nhiều. Một số con tiếp cận cô thân thiện, những con khác hoang dã hơn. Chúng được sinh ra trên đảo, không biết gì về loài người, và sẽ không thể hòa nhập với xã hội. Cô ấy mang về một vài con mèo để nuôi và bắt đầu huấn luyện và tìm hiểu những con khác. Cô cho biết, trong nhiều năm qua, 380 con mèo trên đảo đã được tổ chức Veterinarians on the Road xử lý.

Các tổ chức động vật và một cặp vợ chồng về hưu tình nguyện, đã chuẩn bị thức ăn và nước uống cho lũ mèo, xây dựng những ngôi nhà nhỏ cho chúng trú tạm. Trong khi đó, nhiều ngư dân cũng chia một phần cá đánh bắt được những con mèo.

Tuy nhiên, khi đại dịch xảy ra, nguồn thức ăn và những sự chăm sóc đó cũng thu hẹp hơn. Số lượng mèo trên đảo nhanh chóng gia tăng. Mọi người bị hạn chế đi lại ngay trên đất liền do giãn cách xã hội, không thể cung cấp thức ăn và nước uống cho đảo. Nhiều báo cáo về việc mèo ăn thịt đồng loại bắt đầu lan truyền. Điểm thu hút khách du lịch này bỗng trở nên kỳ lạ, trở thành mối quan ngại của đông đảo cư dân về vấn đề sinh thái.

Một cộng đồng bị chia rẽ

Khi có người tới, một số con mèo tiếp cận người đến thăm, cọ xát nhẹ nhàng vào chân họ. Những con mèo khác đi lại trên bờ biển, gây chú ý. Những con khác thì quan sát từ xa một cách thận trọng.

Hòn đảo không khác gì khu ổ chuột dành cho mèo. Những ngôi nhà cho mèo do các tình nguyện viên xây dựng nằm rải rác, bên cạnh những chiếc bình hứng nước mưa và những chiếc máy cho mèo ăn. Những con nhện nhiều màu sắc rực rỡ, mỗi con to bằng lòng bàn tay trẻ sơ sinh, bám vào những mạng nhện giăng giữa các đồ đạc. Bờ biển ngổn ngang rác rưởi.

Không ai biết chính xác số lượng mèo sống trên hòn đảo hoang ở Brazil, nhưng ước tính lên tới hàng trăm con. Ảnh: The Washington Post.

“Đưa một con mèo ra đây là hành động tàn ác với động vật,” anh Mayhe nói.

Ngược lại, khi các trạm động vật đã hết chỗ và nhiều con mèo không có khả năng hòa nhập với xã hội, việc đưa chúng trở lại đất liền cũng sẽ phức tạp không kém. Các quan chức Mangaratiba không chắc họ có thể thực hiện kế hoạch đã đề ra hay không.

Họ muốn gửi những đoàn nghiên cứu đến khám phá hòn đảo và thực hiện một cuộc điều tra số lượng mèo. Sau đó, họ cho lắp máy quay giám sát để phân loại mèo. Tiếp đến, các nhà chức trách muốn bắt đầu triệt sản mèo. Những con mèo ngoan ngoãn sẽ được nhận nuôi. Những con khác sẽ ở trên đảo đến hết đời, cho đến khi chết.

Kế hoạch này đã gây tranh cãi gay gắt. Lãnh đạo y tế công cộng của thành phố Sandra Castelo Branco phản đối việc cho mèo ăn trên đảo, cho rằng việc này có thể khuyến khích nhiều người bỏ rơi mèo tại đây.

"Tôi đang bị tấn công dữ dội trên Facebook, nhưng tôi rất muốn thay đổi tình trạng này", bà Sandra chia sẻ với báo chí.

Bảo Châu