Bị đồng minh coi thường, Mỹ trút cơn cuồng nộ xuống chiến trường Syria?

Ngoại trưởng Mỹ Pompeo

“Chúng tôi yêu chuộng hòa bình hơn là chiến tranh”, Ngoại trưởng Pompeo phát biểu trên đài CNBC trong cuộc trả lời phỏng vấn được phát sóng chiều ngày hôm qua (21/10).

“Tuy nhiên, trong trường hợp cần có hành động mạnh, hành động quân sự, các bạn nên biết rằng Tổng thống Trump đã chuẩn bị đầy đủ để sẵn sàng dùng vũ lực”, ông Pompeo cho hay.

Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ không cho biết hành động nào của phía Thổ Nhĩ Kỳ sẽ được coi là tạo ra tình huống cần thiết để Mỹ buộc phải dùng hàn động quân sự chống lại.

Ông Pompeo cũng nói thêm rằng, Washington sẽ sử dụng “sức mạnh ngoại giao” và kinh tế trước khi phải cho khai hỏa các hệ thống pháo hạng nặng. Ngoại trưởng Pompeo bày tỏ rằng, ông không muốn đứng ra nói gì trước khi Tổng thống đưa ra quyết định về việc liệu có cần phải sử dụng đến sức mạnh quân sự của Mỹ hay không. Phát biểu này ám chỉ, mọi việc giờ đây phụ thuộc vào quyết định của ông chủ Nhà Trắng trong vấn đề liệu Ankara đã bước qua lằn ranh đỏ hay chưa.

Tổng thống Trump trước đó đã rất khôn khéo khi nói về việc tạo cho Thổ Nhĩ Kỳ một khoảng không gian nhất định để họ thực hiện chiến dịch quân sự ở khu vực biên giới Syria nhằm chống lại các nhóm người Kurd mà Ankara coi là lực lượng khủng bố. “Thỉnh thoảng các bạn phải để cho họ chiến đấu một chút để sau đó họ thấy rằng một cuộc chiến sẽ khó khăn thế nào”, ông Trump phát biểu tại một cuộc họp vận động tranh cử hồi tháng trước. “Đôi khi bạn phải để cho họ đánh nhau như hai đứa trẻ và các bạn phải để họ đánh nhau rồi sau đó mới kéo họ ra.”

Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ hồi tuần trước đã nhất trí với nhau về một lệnh ngừng bắn kéo dài 5 ngày ở chiến trường phía bắc Syria, cho phép người Kurd rút khỏi khu vực mà Ankara muốn thiết lập một vùng đệm an toàn. Trong khi cả hai bên đều cáo buộc nhau vị phạm thỏa thuận ngừng bắn tạm thời thì ông Trump hôm qua vẫn khăng khăng nói với các phóng viên rằng, lệnh ngừng bắn ở Syria tiếp tục được duy trì.

Tổng thống Trump trước đó đã khiến đồng minh ngỡ ngàng khi đột ngột tuyên bố rút quân khỏi chiến trường Syria. Đồng minh của Mỹ ở chiến trường Syria – lực lượng người Kurd cáo buộc Mỹ “đâm sau lưng” họ. Giới phân tích tin rằng, hành động của Mỹ chẳng khác nào việc “bật đèn xanh” cho Thổ Nhĩ Kỳ đánh người Kurd.

Sau khi Mỹ rút quân đi, Thổ Nhĩ Kỳ ngay lập tức khai hỏa chiến dịch quân sự mà họ đã lên kế hoạch từ lâu nhằm đánh đuổi lực lượng người Kurd ra khỏi khu vực phía bắc Syria, dọc biên giới với nước họ. Chiến dịch này đang đẩy chiến trường Syria đến bờ vực của sự bùng nổ nguy hiểm bởi với một chiến dịch quân sự quy mô lớn và quyết liệt của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào lực lượng người Kurd ở chiến trường phía bắc sẽ khiến Syria quay trở lại thành một chiến trường đẫm máu và thảm khốc. Cuộc chiến giữa Thổ Nhĩ Kỳ với lực lượng người Kurd sẽ kéo theo sự tham gia của nhiều bên liên quan và có thể khiến tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) trỗi dậy trở lại.

Thổ Nhĩ Kỳ đã can thiệp vào chiến trường Syria nhằm đánh đuổi lực lượng chiến binh người Kurd YPG ra khỏi vùng lãnh thổ ở phía tây sông Euphrates trong các chiến dịch quân sự được phát động trong suốt hơn 2 năm qua. Mặc dù vậy, cho đến gần đây,Thổ Nhĩ Kỳ vẫn kiềm chế chưa đánh sang phần khu vực lãnh thổ nằm trong sự quản lý của lực lượng người Kurd do còn kiêng nể đồng minh Mỹ. Tuy nhiên, với việc Mỹ rút quân đi, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ rõ ràng được mở đường để thực hiện mục tiêu mà họ ấp ủ lâu nay.

Thổ Nhĩ Kỹ coi lực lượng người Kurd ở Syria là một tổ chức khủng bố và là cánh tay nối dài của Đảng Lao động người Kurd (PKK). PKK đã phát động cuộc nổi dậy chống lại Thổ Nhĩ Kỳ trong suốt 34 năm qua.

Việc Mỹ rút quân ra khỏi chiến trường Syria đang vấp phải làn sóng chỉ trích mạnh mẽ của nhiều quan chức trong chính quyền Mỹ và của các đồng minh của Mỹ. Thực tế này đã khiến ông Trump buộc phải quan tâm giải quyết. Kết quả là, một quan chức Nhà Trắng hôm 20/10 tiết lộ, Tổng thống Trump có thể sẽ thay đổi quyết định và sẽ duy trì một lực lượng Mỹ nhất định ở chiến trường Syria.

Kiệt Linh (tổng hợp)