Bí ẩn biểu tượng ngôi sao gắn trên áo các cầu thủ

Không chỉ đóng góp công sức vào những thành công mà CLB Juventus giành được, Umberto Agnelli, cố chủ tịch của Juventus còn ghi tên mình vào lịch sử với tư cách là "cha đẻ" của ý tưởng gắn ngôi sao lên ngực áo đấu.

Năm 1958 đánh dấu cột mốc đặc biệt với Juventus khi "Bà đầm già thành Turin" (biệt danh của Juventus) đoạt danh hiệu vô địch quốc gia Italy lần thứ 10 trong lịch sử đội bóng. Đau đáu với ý tưởng làm điều gì đó để tôn vinh những thành công có được của đội bóng "con cưng", Agnelli và ê kíp cộng sự thân tín đã cho gắn biểu tượng ngôi sao lên áo đấu. Mỗi ngôi sao sẽ tượng trưng cho 10 lần đoạt danh hiệu vô địch quốc gia tại xứ sở mỳ ống.

Áo đầu tiên của Juventus có biểu tượng ngôi sao.

Kể từ năm 1958 cho tới nay, số lượng ngôi sao thêu trên ngực áo đấu Juventus đã tăng từ 1 ngôi sao lên 3 ngôi sao, tương ứng với hơn 30 lần đoạt danh hiệu vô địch Serie A của đội bóng có bề dày truyền thống thuộc dạng nhất nhì tại Italy. Đây còn được coi là niềm tự hào cũng như sự tiếp thị hình ảnh hoàn hảo về thành tích của đội bóng chỉ nhìn qua 3 ngôi sao trên áo đấu.

Tuy nhiên, việc Juventus gắn ngôi sao lên áo đấu lại chỉ được coi là hành động ngẫu hứng trên tinh thần tự nguyện.

Thực tế, Liên đoàn bóng đá Italy (FIGC) không thừa nhận điều này một cách chính thức. Sở dĩ có sự ngó lơ như vậy từ FIGC bởi lẽ làng thể thao Italy nói chung và FIGC nói riêng chỉ có quy định ngầm với nhau về việc biểu tượng hình tấm khiên (scudetto) mới là biểu tượng cho chiến thắng. Chính vì vậy, đã từng xuất hiện những tranh cãi nảy lửa theo kiểu "trời không chịu đất mà đất cũng chẳng chịu trời" về việc đâu mới là đích thực biểu tượng cho chiến thắng đối với các CLB tại Italy.

Từ ý tưởng ban đầu của cố chủ tịch Juventus, việc gắn sao lên áo đấu đã biến ảo như ma trận khiến người ta chẳng biết đường nào mà lần, nhất là với những áo đấu ở cấp độ CLB. Ngoài những CLB tại Italy, một loạt CLB khác tại những quốc gia ở châu Âu như Hà Lan, Thụy Điển, Na Uy cũng tuân theo quy ước sẽ gắn lên áo đấu 1 ngôi sao nếu như đoạt 10 danh hiệu vô địch quốc gia.

Trong khi đó, giải vô địch quốc gia Đức (Bundesliga) lại tuân theo quy ước: 1-2-3-4. Chi tiết hơn, 1 ngôi sao gắn lên tương ứng với 3 danh hiệu vô địch Bundesliga, 2 ngôi sao tương ứng 5 danh hiệu vô địch, 3 ngôi sao tương ứng 10 danh hiệu vô địch, 4 ngôi sao tương ứng 20 danh hiệu vô địch.

Trái với Bundesliga, những CLB tại giải vô địch quốc gia Tây Ban Nha (La Liga), kể cả những "ông lớn" như Barcelona hay Real Madrid đều không gắn ngôi sao trên áo đấu. Chỉ khi ra thi đấu tại đấu trường danh giá nhất châu Âu, Champions League, Barcelona và Real Madrid mới cho in lên áo đấu hình chiếc Cúp vô địch Champions League với con số kèm theo tượng trưng cho số lần đoạt ngôi quán quân giải đấu danh giá nhất Âu lục.

Hiếm ai biết rằng các CLB tưởng chừng như rất chuyên nghiệp ở Anh lại gắn ngôi sao lên áo đấu một cách vô tội vạ theo kiểu mạnh ai nấy làm. CLB Nottingham Forest từng đưa ra mẫu áo đấu gắn 2 ngôi sao để chỉ 2 lần vô địch Cúp C1 châu Âu có được vào 2 mùa giải: 1978/79, 1979/80. Còn với Bury, CLB này lại gắn 2 ngôi sao biểu trưng cho 2 lần vô địch Cúp FA vào 2 năm: 1900 và 1903.

"Lộn xộn" hơn cả là Ipswich Town khi gắn trên áo đấu 3 ngôi sao tượng trưng cho 3 danh hiệu vô địch ở 3 giải đấu khác nhau, bao gồm vô địch quốc gia Anh 1962, vô địch Cúp FA 1978 và vô địch Cúp UEFA 1981. Năm 1997, CLB lừng danh Man City đã khiến số đông fan đội bóng hết hồn khi giới thiệu áo đấu có gắn 3 ngôi sao. Càng sốc hơn nữa khi lý do gắn cùng lúc 3 ngôi sao là để áo đấu thêm… đẹp mắt!?

Sự bát nháo về việc các CLB gắn sao lên áo đấu tùy tiện còn thể hiện ở việc CLB Penarol tại giải vô địch quốc gia Uruguay gắn chi chít 11 ngôi sao lên áo đấu nhằm biểu trưng cho… 11 cầu thủ khác nhau trong đội. CLB Nantes tại Pháp gắn áo đấu 8 ngôi sao, tương ứng với 8 danh hiệu vô địch Ligue 1 mà Nantes có được trong lịch sử đội bóng này.

Năm 1968, đội tuyển Brazil cho trình làng" mẫu áo đấu có 2 ngôi sao trên ngực áo, thể hiện cho 2 lần đoạt danh hiệu vô địch World Cup vào các năm: 1958 và 1962. Qua đây, Brazil là đội bóng đầu tiên sử dụng hình ngôi sao gắn lên áo đấu. Hiện tại, áo đấu của đội bóng Vàng Xanh có 5 ngôi sao được gắn lên áo đấu, trong khi đó Italy và Đức đều cùng gắn 4 ngôi sao tương ứng với 4 lần lên đỉnh thế giới.

FIFA đã luật hóa việc gắn ngôi sao lên áo đấu ở đội tuyển quốc gia qua quy định ở phần 16.1 về trang phục thi đấu: "Tất cả mọi đội tuyển quốc gia thuộc các liên đoàn thành viên đoạt danh hiệu vô địch World Cup được phép gắn ngôi sao 5 cánh hoặc biểu tượng khác theo chỉ dẫn của FIFA".

Riêng có đội tuyển Uruguay được FIFA "đặc cách" khi cho gắn 4 ngôi sao lên áo đấu dù chỉ đoạt danh hiệu vô địch World Cup 2 lần: 1930, 1950. Lý do bởi FIFA công nhận 2 danh hiệu vô địch Olympic 1924, 1928 mà Uruguay có được cũng tương đương như danh hiệu vô địch thế giới.

Bảo Quyên