Bỉ 2-1 Brazil: World Cup sạch bóng siêu sao

Tuyển Bỉ bước vào trận với Brazil với vị thế thấp hơn do màn trình diễn kém thuyết phục của họ trước đại diện châu Á là Nhật Bản ở vòng trước. Lần này, nhiều người sẽ lo lắng cho thầy trò ông Martinez khi đối mặt với họ là một hàng công mạnh hơn của Nhật Bản rất nhiều.

1. Tuyển Bỉ lột xác

Brazil suýt ghi bàn từ sớm khi bóng đập cột dọc Bỉ. Ảnh:Reuters

Nhiều người nhìn cách mà đội tuyển Bỉ đá với Nhật Bản sẽ rất ngao ngán trước trận đấu này. Trước một đội bóng châu Á không quá mạnh, quá nhanh hay quá kỹ thuật, Bỉ đã không thể nào tạo ra được áp lực cần thiết và khi gặp các tình huống phản công lại tỏ ra khá luống cuống. Cuối cùng, nhờ đến bài bóng bổng và việc các cầu thủ Nhật Bản đã quá ngây thơ khi quyết tìm bàn thắng vào cuối trận mà Bỉ đã có thể vượt qua được đội này.

Vì đã có một màn thể hiện kém mượt mà như vậy, do đó mặc dù có đội hình rất đồng đều ở các tuyến và khá nhiều ngôi sao, song Bỉ vẫn bị xếp là đội “cửa dưới” khi phải gặp Brazil vốn nhanh hơn, kỹ thuật hơn Nhật Bản rất nhiều.

Dường như ban huấn luyện tuyển Bỉ cũng đã nhận định được sự nguy hiểm của hàng công Brazil, do đó ngay từ đầu đã bố trí một đội hình có khả năng phòng ngự tốt với các cầu thủ giàu sức mạnh, thể lực. Sơ đồ ra quân của đội bóng châu Âu là 4-3-3 trong đó bộ 3 Fellaini – Witsel – Chadli vốn đầy tốc độ, thể lực sẽ càn quét hỗ trợ bộ 3 tấn công phía trên là Hazard – Lukaku – De Bruyne. Rõ ràng, so với sơ đồ 3-4-3 khi gặp Nhật với đa số là các cầu thủ tấn công, thì lần này Bỉ đã ra quân với hệ thống cân bằng hơn rất nhiều.

Trong khi đó, Brazil vẫn ra trận với một hệ thống dường như khá lệch, trong khi các cầu thủ trục trái của hệ thống 4-3-3 là Marcelo (hậu vệ) – Coutinho (tiền vệ) và Neymar (tiền đạo) đều có khả năng tấn công mạnh mẽ thì những đồng nghiệp bên cánh phải là Fagner – Paulinho – Willian không thể so sánh được với cánh đối diện về khả năng tấn công song lại đảm bảo tốt cho việc hỗ trợ phòng ngự.

Brazil ào ạt lên tấn công ngay từ đầu, đúng như tính cách của các đội bóng Nam Mỹ. Ngay những phút đầu tiên, Silva đã đánh đầu đập cột Thibaut Courtois báo hiệu một trận đấu không dễ dàng gì với thủ môn này.

Song, bị đặt vào thế phải chơi phản công, bất ngờ lại khơi dậy “năng lực ẩn” trong các cá nhân của Bỉ. Thực tế, với những cầu thủ như De Bruyne – Lukaku – Hazard đều sở hữu rất đủ các tiêu chí để chơi bóng đá phản công: nhanh, có khả năng hoạt động độc lập và dứt điểm tốt. Mặt khác, việc được thi đấu với một hàng thủ Brazil thường xuyên dâng cao và để hở nhiều khoảng trống cũng chính là thời cơ bằng vàng mà những Hazard hay Lukaku chờ đợi.

Bàn phản lưới nhà của Fernandinho đã khiến trận đấu ra khỏi tính toán của Brazil. Ảnh:Reuters

Nhưng khi những cá nhân trên còn chưa lên tiếng, thì tuyển Bỉ đã có một thứ vũ khí khác phát huy tác đụng.

Như chúng ta đều biết, bóng chết là con đường mà hầu hết các đội bóng đang thành công ở kỳ Word Cup lần này khai thác triệt để. Tuyển Anh có rất nhiều phương án dựa trên những cầu thủ như Kane, Stones, Maguire,.. Tuyển Pháp cũng vừa có bàn thắng khai thông thế bế tắc trước Uruguay do công của Varane. Và tất nhiên tuyển Bỉ, một đội có thể hình, thể lực vượt trội cũng không ngại gì mà không dùng thế mạnh ấy cả.

Trong khi Brazil còn mải mê với các phương án ép sân thì trong một pha đá phạt góc, dưới áp lực của các cầu thủ Bỉ đầy sức manh, Fernandinho, cầu thủ đá thay Casemiro ở trận này đã có pha đã có pha đánh đầu phản lưới đầy đáng tiếc.

Choáng váng vì ép sân nhưng lại bị thủng lưới vì một pha bóng cố định, tuyển Brazil càng hăng say dâng lên. Và rõ ràng sẽ để lại những khoảng trống cho các chân sút Bỉ.

Trong một pha phản công, De Bruyne cùng Meunier đứng thoải mái bên cánh trái bị bỏ trống bởi Marcelo. Và sau một pha nỗ lực chuyền bóng của Lukaku, De Bruyne đã lạnh lùng dứt điểm nâng tỷ số lên 2-0 ở phút 31.

De Bruyne nâng tỷ số lên 2-0 trong một pha bóng bên cánh phải Bỉ. Ảnh:Reuters

Hai bàn thua sớm khiến nỗi ám ảnh 7-1 cách đây 4 năm dường như lại hiện về, tuyển Brazil mặc dù rất muốn có bàn, song cũng không dám lên tấn công quá ào ạt. Cả hai đội bước vào thế giằng co cho đến hết hiệp 1.

Vào hiệp 2, HLV Tite đã nhanh chóng nhận ra sự thiếu hiệu quả trên hàng công của trung phong cắm Jesus. Anh này quá nhỏ bé và gần như bị các trung vệ cao to như Kompany vây kín và không thể tạo nên sức ép đáng kể nào. Ngoài ra, sức tấn công bên cánh phải cũng là một vấn đề khi Willian đã không thể hiện được nhiều.

Tuyển Brazil nhanh chóng phải thay đổi nhân sự, trong khi Firmino sẽ là một sự đe dọa “trực tiếp” hơn trong vòng cấm với thể lực và khả năng phối hợp tốt thì Douglas Costa rõ ràng là một người có khả năng tấn công mạnh hơn rất nhiều khi so với Willian hiện tại bên cánh phải. Ngoài ra Renato Augusto cũng là một phương án có thể tạo nên những pha uy hiếp đầy uy lực từ tuyến giữa.

HLV Tite đã có những tính toán hoàn toàn đúng đắn khi cắt cử Miranda và Fagner vô hiệu hóa hoàn toàn những mũi công nguy hiểm của Bỉ là Lukaku và Hazard để tuyến trên rảnh chân tấn công.

Và mọi thứ nhanh chóng phát huy hiệu quả. Bỉ không thể phản công do các đầu mối tuyến trên đã bị 1 kèm 1 vô cùng chắc chắn, trong khi đó, tuyến giữa của họ với những Fellaini và Witsel lại không đủ khéo léo để tự đưa bóng phân phối lên trên. Mối liên lạc của các tuyến của Bỉ gần như bị cắt khi Brazil cô lập các cầu thủ bên trên của họ.

Phía trên, Neymar được khuyến khích xâm nhập vòng cấm nhiều hơn, tạo ra một mũi công ảo khiến cho Brazil luôn có đông người đứng trong vòng cấm Bỉ. Sự xuất hiện của Douglas Costa cũng đem đến luồng sinh khí mới cho các đợt công từ cánh phải.

Kết quả, Brazil đã có tầm 20 phút với sức công thực sự khủng khiếp. Hậu vệ và thủ môn Bỉ liên tục phải chịu sức ép mà không có cách nào phản công được. Tuy nhiên, trong một ngày mà Courtois đã quá xuất sắc thì Bỉ chỉ bị thủng lưới một bàn ở phút 76 bởi Augusto.

Tuyển Bỉ cũng có những sự thay đổi chiến thuật để đáp trả lại sức ép đó và bảo toàn tỷ số khi trung vệ Thomas Vermaelen vào sân thay Chadli khá kém hiệu quả trận này, và Youri Tielemans sau đó cũng vào thay Lukaku để tăng cường khả năng đánh chặn từ xa của tuyển Bỉ.

Brazil sau những phút tấn công căng thẳng mà không gỡ hòa được cũng như bỏ lỡ quá nhiều cơ hội, đã dần phải chùng xuống vì mất sức. Mặc dù vậy, Coutinho và Neymar vẫn có những cơ hội cho riêng mình, song đã không thể đem về được bàn thắng.

Brazil đã có những cố gắng rất lớn, song đã không thể khỏa lấp được sai lầm trong cách tiếp cận trận đấu của họ. Thực tế, trước trận gặp Brazil thì tuyển Bỉ đã không có được một trận đấu cụ thể nào phải chơi dưới áp lực phòng ngự - phản công và do đó đã thực sự giấu được bài của mình. Tuy nhiên, đó cũng chính là sai lầm của tuyển Brazil khi đã thoải mái dâng cao trong khi Bỉ có những nhân lực rất nguy hiểm phía trên.

2. Hoàng hôn của những “siêu sao”

Neymar cũng đã nối bước Messi và Ronaldo rời giải. Ảnh:Getty Images

World Cup 2018 chứng kiến sự ra đi rất sớm của các siêu sao hàng đầu thế giới bóng đá. Tuyển Argentina của Messi và Bồ Đào Nha của Ronaldo đêu đã rời giải từ vòng trước, và tuyển Brazil của Neymar cũng phải ngậm ngùi chia tay ở vòng này.

Mỗi đội trong số trên đều có những vấn đề của riêng mình. Chẳng hạn như với Argentina là sự suy giảm chất lượng của hàng phòng ngự và các vệ tinh xung quanh Messi cùng lối đá mang tính chất quá “ngẫu hứng” của đội này. Thiếu đi sự tính toán cũng như chắc chắn trong từng trận.

Với Bồ Đào Nha thì đó là sự đi xuống của cả một thế hệ với đỉnh cao là chức vô địch Euro 2016. Hàng thủ với Pepe là thủ lĩnh đã không còn chắc chắn như xưa, hàng tiền vệ với Andre Silva, Joao Mario, William Carvalho hay Moutinho đã xuống dốc nhiều đã không thể nào đủ sức qua nổi cửa ải Uruguay.

Còn với Brazil, với lực lượng đồng đều được coi là ứng cử viên hàng đầu, song vẫn thiếu tính toán và có phần chưa coi trọng đối thủ khi dâng lên quá cao tấn công và dính đòn “hồi mã thương”.

Tuy nhiên, các đội trên đều có một đặc điểm là sự nâng niu đến mức “nuông chiều” siêu sao của đội mình: Ở Argentina thì Messi được đá tự do nhất và cả hệ thống tấn công xoay quanh anh, ở Bồ Đào Nha thì Ronaldo luôn là điểm kết thúc của những đường chuyền, còn ở Brazil thì Neymar luôn là một trong những cá nhân được di chuyển tự do nhất.

Sự thất bại của những đội bóng đó, dù khách quan hay chủ quan, phải chăng đang cho thấy việc mô hình “một người” trong bóng đá đang không thể tồn tại được nữa?

Như chúng ta biết, nếu đội bóng có siêu sao, thì chẳng dại gì mà từ bỏ lợi thế đó cả. Bạn tạo điều kiện cho siêu sao của mình, đem lại sự tự do cho anh ta, cho phép anh ta được phục vụ thì anh ta sẽ đem đến bàn thắng, kiến tạo cho đội của bạn.

Song siêu sao luôn có những hệ lụy. Những Messi, Ronaldo hay Neymar luôn là tâm điểm của báo chí và khiến cho đội bóng của mình cũng bị phân tâm hơn. Mặt khác, khi bạn có siêu sao, lối đá của bạn gần như sẽ gắn chặt vào anh ta dưới áp lực của truyền thông và người hâm mộ. Anh ta là điểm mạnh, song cũng chính là điểm yếu nếu đối phương bắt chết được như Pháp đã làm với Messi và Uruguay làm với Ronaldo.

Hơn nữa, bóng đá hiện đại yêu cầu sự biến ảo, tính bất ngờ trong từng trận đấu bởi các số liệu cùng những kỹ thuật phân tích sẽ mổ xẻ mọi lối chơi chỉ trong thời gian ngắn. Và do đó, việc tự trói tay mình và chiến thuật của mình vào ngôi sao phải chăng là lợi bất cập hại.

Dù lý do là gì đi chăng nữa, thì World Cup 2018 đang là giải đấu không lành cho các ngôi sao, song lại là mảnh đất cho các đội bóng đoàn kết, biết mình biết ta và có khả năng tính toán cho mỗi vòng.

Bái Dương (RC)