BHXH 1 lần: Đề nghị 'thương hiện tại, thương cả lâu dài với người lao động'

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi

5 năm có 2,7 triệu người hưởng BHXH một

Theo ông Lợi, từ năm 2014 đến năm 2018, bình quân mỗi năm có 1 triệu người tham gia BHXH. Nhưng số người hưởng BHXH 1 lần trong 5 năm là 2,7 triệu người. Trong khi, không rút bảo hiểm thì đến khi về hưu mới có chính sách để đảm bảo cuộc sống khi tuổi già.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Lợi nêu rõ, trong 2,7 triệu người hưởng BHXH thì có tới 93% mới đóng BHXH được dưới 10 năm thì rút ra khỏi BHXH. Trong số 93% đó thì có tới 50% đóng BHXH được dưới 1 năm đến dưới 3 năm. Trong khi, nếu không rút tiền bảo hiểm thì đến khi người lao động về hưu mới có chính sách để đảm bảo cuộc sống khi tuổi già.

“Đây là vấn đề an sinh xã hội mà Đảng, Nhà nước phải chăm lo cho người dân, không phải nhìn thấy cái trước mắt người dân khó khăn mà chúng ta thương. Thương cả hiện tại, đề nghị Quốc hội thương cho cả lâu dài đối với người lao động”, ông Lợi phát biểu.

Vị Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội còn đề nghị, Chính phủ tiếp tục nâng mức hỗ trợ 30-25-10% để người dân tham gia BHXH tự nguyện, phấn đấu làm sao đạt nhanh tốc độ tăng BHXH toàn dân theo tinh thần Nghị quyết 28 của Trung ương.

17.000 lao động bị ảnh hưởng do chủ doanh nghiệp bỏ trốn

Một vấn đề nữa được ông Lợi đề cập đến là hiện có 2.270 doanh nghiệp phá sản, chủ bổ trốn nợ BHXH làm ảnh hưởng đến 17.000 lao động. Tuy nhiên, chưa có đề án xử lý.

Vì vậy, theo ông Lợi, Chính phủ cần tiếp tục trình Quốc hội để quy định vào nghị quyết kinh tế - xã hội năm nay để thực hiện theo tinh thần khoản 7 Điều 10 của Luật BHXH.

“Nguồn ở đâu? Chúng ta lấy trong Quỹ bảo hiểm thất nghiệp hiện đang kết dư 77.000 tỷ. Chủ bỏ trốn, chủ bị phá sản thì chính người lao động thất nghiệp. Tôi đề nghị Chính phủ nên nghiên cứu và Quốc hội cũng ủng hộ để chúng ta xử lý vấn đề này, để đảm bảo quyền lợi cho 17.000 lao động”, ông Lợi nhấn mạnh.

Chung mối quan tâm, ĐB Tôn Ngọc Hạnh (đoàn Bình Phước) nói, BHXH được xem là một trong những trụ cột của an sinh xã hội.

Qua nghiên cứu, bà Hạnh nhận thấy lĩnh vực BHXH đã đạt được những kết quả nhất định, tỷ lệ bao phủ đã dần được tăng lên. Ước tính hết năm 2019 đạt tỷ lệ bao phủ 32,5% trong tổng số lực lượng lao động.

Tuy nhiên, theo nữ ĐB, đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo tham gia BHXH tự nguyện còn rất thấp và khó khăn. Đáng lưu ý, tình trạng hưởng BHXH 1 lần ngày càng gia tăng và có xu hướng tiếp tục gia tăng.

“Việc giải quyết hưởng chế độ BHXH 1lần rất dễ dàng và mức hỗ trợ dần tăng. So với các nước thì Việt Nam áp dụng khá mở”, ĐB Hạnh cảnh báo.

Còn 283.000 doanh nghiệp đang hoạt động chưa tham gia BHXH

Thêm vào đó, tình hình liên thông, chia sẻ dữ liệu BHXH giữa các cơ quan quản lý nhà nước như cơ quan thuế, tài chính, lao động còn hạn chế.

“HIện nay có 610.000 doanh nghiệp nộp thuế nhưng BHXH chỉ thu được 327.000 doanh nghiệp, còn lại 283.000 doanh nghiệp đang hoạt động nhưng chưa tham gia BHXH bắt buộc cho người lao động. Số lao động thực tế của các cơ quan thuế và cơ quan lao động quản lý có sự chênh lệch lớn”, bà Hạnh nêu rõ.

Từ thực tế đó, nữ ĐB đề nghị, tăng mức hỗ trợ đóng BHXH cho hộ cận nghèo, hộ nghèo để làm sao mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.

“Đề nghị tiến hành tổng kết Nghị quyết 93 của Quốc hội để làm cơ sở cho việc điều chỉnh pháp luật đối với việc hưởng chế độ BHXH 1 lần để giảm tình trạng hưởng BHXH một lần, hướng tới sửa Luật BHXH”, bà Hạnh bày tỏ quan điểm đồng tình với ông Lợi.

Ngoài ra, theo ĐB đoàn Bình Phước cần đưa tỷ lệ bao phủ BHXH vào nghị quyết của Quốc hội về phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2020.

Trần Kiên