Bất ổn chính trường Mỹ những ngày sắp chuyển giao quyền lực

Chia rẽ đến những ngày cuối cùng thay Tổng thống

Chỉ còn 6 ngày nữa là Tổng thống Trump thuộc phe Cộng hòa mãn nhiệm song hiện Hạ viện do phe Dân chủ kiểm soát vẫn đang ráo riết tìm cách luận tội để phế truất ông Trump. Ngày 13/1, Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu thông qua dự thảo nghị quyết kêu gọi Phó Tổng thống Mike Pence kích hoạt Tu chính án thứ 25 nhằm phế truất Tổng thống Trump, mặc dù trước đó cùng ngày ông Pence khẳng định sẽ không làm việc này. Nội dung Tu chính án thứ 25 cho phép loại bỏ tổng thống nếu phó tổng thống và đa số nội các tuyên bố tổng thống không còn đủ khả năng đảm nhận chức vụ. 2 viện Quốc hội cần xem xét và thông qua việc này với số phiếu ủng hộ quá bán.

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ mãn nhiệm vào ngày 20/1 tới.

Lý do mà ông Pence từ chối kích hoạt Tu chính án thứ 25 để cách chức Tổng thống Trump là vì “tôi cho rằng, hành động như vậy không vì lợi ích quốc gia hay phù hợp với hiến pháp” - ông Pence viết trong thư gửi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi.

Theo hãng tin AP (Mỹ), theo ông Pence, việc viện dẫn Tu chính án thứ 25 để cách chức Tổng thống Donald Trump sẽ “thiết lập một tiền lệ tồi tệ”. Và rằng, cơ chế đó không nên được dùng như một biện pháp trừng phạt hay tiếm quyền, và nên để dùng cho các trường hợp mất năng lực tư duy hoặc ốm yếu khiến Tổng thống không thể thực hiện nghĩa vụ.

“Tôi kêu gọi bà và các thành viên Quốc hội tránh những hành động gây chia rẽ hơn nữa cũng như kích động cảm xúc vào thời điểm này” - ông Pence viết. Nhà lãnh đạo này cũng kêu gọi phe Dân chủ tập trung vào việc chuyển giao quyền lực cho Tổng thống đắc cử Joe Biden.

Ngày 13/1, trong chuyến công du tới khu vực tường biên giới ngăn cách với Mexico ở bang Texas, Mỹ, Tổng thống Trump chỉ trích việc đảng Dân chủ xúc tiến luận tội ông tại Quốc hội, nhấn mạnh hành động này “hoàn toàn vô nghĩa”.

Lo ngại an ninh

Liên quan tới vụ bạo loạn tại Đồi Capitol hồi tuần trước, giới chức Mỹ, ngày 13/1 cho biết có thể sẽ bắt giữ hàng trăm đối tượng liên quan, trong đó một số đối tượng có thể bị buộc tội gây bạo loạn.

Phát biểu họp báo, Trưởng công tố Thủ đô Washington Michael Sherwin nêu rõ, hiện hơn 70 đối tượng đã bị buộc tội và con số này đang có xu hướng tăng lên hàng trăm người. Trong khi đó, người đứng đầu văn phòng Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) tại Washington - ông Steven D’Antuono, cho hay đến nay cơ quan này đã mở cuộc điều tra về hơn 160 trường hợp liên quan. FBI đã lên tiếng cảnh báo về các cuộc cuộc biểu tình bạo lực đang được lên kế hoạch ở Thủ đô Washington và 50 thành phố thủ phủ của Mỹ trước lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Biden.

Trước nguy cơ này, Nhà Trắng thông báo Tổng thống Trump cho phép ban bố tình trạng khẩn cấp đối với Thủ đô Washington DC, có hiệu lực tới ngày 24/1. Theo tin từ giới chức Mỹ, sẽ huy động khoảng 10 nghìn binh sĩ thuộc Lực lượng Vệ binh Quốc gia có trang bị vũ khí tới Thủ đô Washington DC nhằm đảm bảo an ninh khu vực trước thềm lễ nhậm chức của Tổng thống đắc cử Biden.

Quyết định trên được Bộ trưởng Lục quân Mỹ Ryan McCarthy đưa ra sau khi Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) cảnh báo nguy cơ xảy ra biểu tình có vũ trang trong lễ nhậm chức vào ngày 20/1 tới. Các quan chức Mỹ nhấn mạnh, lính thuộc Lực lượng Vệ binh Quốc gia bảo vệ tòa nhà Quốc hội ở Đồi Capitol sẽ được trang bị vũ khí.

Ngày 13/1, Liên hợp quốc (LHQ) kêu gọi các nhà lãnh đạo chính trị, trong đó có Tổng thống Trump, hạn chế các hành động có thể gây kích động bạo lực. Người phát ngôn của Tổng thư ký LHQ, ông Stephane Dujarric, bày tỏ hy vọng rằng sẽ không có bạo lực trước hoặc trong lễ nhậm chức của ông Biden vào ngày 20/1 tới.

Hà Anh

(Theo BBC, The Guardian)