Bất ngờ rút lui, Nga đẩy người Kurd vào thế nguy với Thổ ở Syria

Theo Al-monitor, Nga nhanh chóng rút lực lượng và thiết bị quân sự khỏi hai căn cứ ở Tal Rifaat, chờ sự quay trở lại sau đó khi hiểu rõ Lực lượng Dân chủ Syria do người Kurd lãnh đạo đang trong thế kiểm soát khu vực và Moscow cũng lường trước các rủi ro từ bước tiến của phe đối lập do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn ở khu vực.

Hôm 13/4, lực lượng Nga rút khỏi hai căn cứ quân sự ở thị trấn Tal Rifaat, vùng nông thôn phía bắc Aleppo, đó là căn cứ chính Tal Rifaat trên đường quốc tế Gaziantep và căn cứ Kashtar gần thị trấn Deir Jamal ở phía bắc Aleppo.

Căn cứ Kashtar có ý nghĩa quan trọng đối với người Nga và Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo, vì nó tiếp giáp chiến tuyến của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và Quân đội Quốc gia Syria (SNA).

Căn cứ ở Tal Rifaat nằm dưới sự kiểm soát của SDF, và trên các biên giới của khu vực này, một số phần thuộc quyền kiểm soát của chính phủ Syria. Ở phía bên kia ranh giới của khu vực là các khu vực do phe đối lập được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn kiểm soát.

Tại các khu vực do SDF kiểm soát, một số căn cứ của Nga được thiết lập để ngăn chặn các bước tiến của lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ. Các căn cứ của Nga tại khu vực Tal Rifaat cũng phục vụ mục đích tương tự như các căn cứ của Nga ở Ras al-Ain, đông bắc Syria, vốn cũng tìm cách ngăn chặn các bước tiến của lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ tới các khu vực đó.

Cuộc chiến Syria trải qua chục năm vẫn bế tắc

Hơn 100 quân nhân Nga, bao gồm cả sĩ quan, đã được triển khai tại hai căn cứ ở Tal Rifaat và Kashtar - nơi có các thiết bị quân sự hạng nặng. Tất cả đều đã rút lui và đi theo đường Tal Rifaat-Fafeen về phía thành phố Aleppo.

Việc rút quân thực tế diễn ra theo năm giai đoạn. Đoàn xe đầu tiên rời căn cứ qua đường Tal Rifaat, trong khi đoàn thứ hai đi theo con đường gần thị trấn Fafeen, theo sau là ba đoàn xe khác. Hầu hết các lực lượng Nga đang rút lui đều hướng về phía Câu lạc bộ Sĩ quan ở khu phố al-Furqan dưới sự kiểm soát của chính phủ Syria ở Aleppo.

Một nguồn tin quân sự từ SDF nói với Al-Monitor rằng: “Lực lượng Nga gần đây đã triển khai một số cuộc họp với SDF. Trong mỗi cuộc họp, phía Nga đều đặt ra các điều kiện mới để lực lượng này tiếp tục triển khai các hoạt động trong khu vực ”.

Nguồn tin cho biết: “Nga không thể rút lui hoàn toàn khỏi khu vực vì nước này đang cân nhắc việc tăng cường triển khai các hoạt động và không muốn lực lượng Iran mở rộng trong khu vực. Lực lượng Nga có mặt tại 6 căn cứ trong khu vực, đó là ở Tal Rifaat, Sherawa, Kashtar, Teneb, Tal Ajhar và căn cứ không quân Menagh ở phía bắc Aleppo. Quân đội Nga chỉ rút khỏi hai căn cứ, điều này cho thấy rằng Moscow có ý định rút hoàn toàn".

Nguồn tin lưu ý: "Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và SNA không thể tiến tới kiểm soát khu vực đó trước sự triển khai lực lượng ở khu vực của Iran, của quân đội chính phủ Syria, của SDF cũng như lực lượng Nga".

“Chúng tôi không biết rằng các lực lượng Nga sẽ rút khỏi các căn cứ của họ trong khu vực. Bước đi này thật bất ngờ đối với chúng tôi. Chúng tôi đã yêu cầu tổ chức một cuộc họp với các lực lượng Nga sau đó để tìm hiểu lý do và chúng tôi đồng ý ngừng các hoạt động quân sự nhắm vào quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và cung cấp ngũ cốc cũng như thực phẩm cho các khu vực của lực lượng quân đội chính phủ. Chúng tôi cũng đề cập đến vấn đề các đoàn xe của Nga phải quay trở lại các điểm mà họ đã rút lui. Họ thực sự quay trở lại một ngày sau khi rút quân, vì chúng tôi không có lợi khi mất một đồng minh như Nga trong khu vực phức tạp này", nguồn tin từ SDF cho biết.

Sự rút lui của lực lượng Nga đã làm dấy lên nỗi lo của cư dân trong khu vực vì những người này lo ngại những bước tiến khó lường của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ khi không có lực lượng Nga.

Vài giờ sau khi lực lượng Nga rời đi, SDF đã cho phép lực lượng Iran tiếp cận khu vực này. Một đoàn xe của lực lượng Iran với vũ khí hạng nặng và hạng trung đã đến khu vực Zahraa cùng với các xe quân sự bọc thép chở máy bay chiến đấu và đạn dược.

Asad al-Zoubi, nhà phân tích quân sự và chuyên gia chiến lược của Syria nói với Al-Monitor rằng: “Việc Nga rút khỏi Tal Rifaat có lẽ là nhằm mở đường cho việc quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng SNA phát động một chiến dịch quân sự với mục đích kiểm soát thành phố và trả đũa lực lượng SDF đã ném bom vào khu vực.... Những gì đã xảy ra không thể được coi là một cuộc rút quân của Nga. Điều này có thể được coi là một sự luân chuyển quân bởi ngay hôm sau họ đã trở lại. Hơn nữa, phía Nga không thông báo cho người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ về ý định rút khỏi khu vực.... Đây là lý do tại sao có thể nói rằng vẫn chưa đến lúc lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào Tal Rifaat".

Ông Zoubi kết luận, Nga chưa sẵn sàng để mất Thổ Nhĩ Kỳ chỉ vì Tal Rifaat và rút khỏi khu vực trong bối cảnh đang diễn ra nhiều động thái mới ở Libya, Ukraine và Azerbaijan. Nhưng chắc chắn việc Nga rút quân có thể khiến SDF đơn độc khi đối mặt với Thổ Nhĩ Kỳ.

Vũ Thu Hương