Bảo tồn, phát triển giống heo đồng bào
Ở huyện Hoài Ân, Bình Định, giống heo đen (còn được gọi là heo đồng bào) đang phát triển mạnh tại 3 xã vùng cao Đắk Mang, Ân Sơn và Bok Tới.
Mô hình nuôi heo đen bản địa đạt hiệu quả cao của ông Đinh Văn Thanh, Chủ tịch UBND xã Ân Sơn (huyện Hoài Ân, Bình Định). Ảnh: Vũ Đình Thung.
Theo ông Võ Duy Tín, Phó trưởng Phòng NN-PTNT huyện Hoài Ân, lồng ghép từ các Chương trình 135 và nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất của Chương trình xây dựng nông thôn mới, năm 2020, UBND huyện Hoài Ân đã hỗ trợ cho 3 xã vùng cao Đắk Mang, Ân Sơn và Bok Tới mỗi xã 30 - 40 con heo đen giống phân bổ cho người dân địa phương thả nuôi.
Heo đen là giống heo địa phương, thực phẩm của chúng chỉ là cây chuối rừng, mì, cỏ, rau, củ, quả. Chúng phù hợp nhất là sống trong môi trường thả rông trong tự nhiên. Heo đen phát triển rất chậm, nuôi từ 8 - 9 tháng đến 1 năm mới đạt trọng lượng 30 - 40 kg/con, nếu kéo dài thời gian nuôi đến 17-18 tháng heo đạt được trọng lượng 50 - 60 kg/con. Bù lại, giá bán của heo đen rất cao và đầu ra có bao nhiêu tiêu thụ hết bấy nhiêu.
Heo con đẻ ra đồng bào xã Ân Sơn (huyện Hoài Ân, Bình Định) vừa để lại nuôi thịt vừa bán giống. Ảnh: Vũ Đình Thung.
“Do chúng được thả rông, đi đứng vận động nhiều, chế độ ăn uống toàn là thực vật và nông sản bà con tự sản xuất, nên thịt heo đen săn chắc, thơm, do đó người tiêu dùng rất thích. Hiện heo đen có giá rất cao, 160.000 - 170.000 đồng/kg hơi, 1 con heo có trọng lượng 30 - 40kg bán được đến 4 - 5 triệu đồng, khoản thu nhập không nhỏ đối với đồng bào dân tộc thiểu số”, Phó trưởng Phòng NN-PTNT Huyện Hoài Ân Võ Duy Tín, cho biết.
Ở xã Ân Sơn có 3 hộ nuôi heo đen rất nổi tiếng, xếp đầu là hộ ông Đinh Văn Thanh, Chủ tịch UBND xã Ân Sơn. Nhờ tiếp thu tốt quy trình chăn nuôi do ngành khuyến nông hướng dẫn, nên hiện đàn heo đen trong chuồng nhà ông Thanh phát triển đến gần 40 con, trong đó có 3 con nái, 20 heo con theo mẹ, còn lại là heo thịt.
Tiếp đến là hộ ông Đinh Văn Lý, cán bội Hội Người cao tuổi xã và chị Đinh Thị Thi ở thôn Đồng Nhà Mười là cán bộ Văn phòng UBND xã Ân Sơn. Nhận ra hiệu quả kinh tế, nên hầu hết đồng bào thiểu số vùng cao Hoài Ân đều rất thích nuôi heo đen, nhưng do thiếu kỹ thuật nuôi nên chưa mấy ai thành công như ba hộ trên.
Nhờ được hỗ trợ, khuyến khích phát triển, mô hình chăn nuôi heo đen hiện đã phát triển rộng khắp các địa phương vùng cao tỉnh Bình Định. Ảnh: Vũ Đình Thung.
Huyện miền núi An Lão (Bình Định) cũng là địa phương đang bảo tồn, phát triển tốt đàn heo đen bản địa. Năm 2018, ông Đinh Văn Kem ở thôn 1 (xã An Toàn) được huyện hỗ trợ 4 con heo đen giống để nuôi, đến nay đàn heo của ông Kem phát triển ổn định, hiện đã tăng đàn lên đến 25 con. Hiện mỗi năm ông Kem xuất bán 10 con, thu về hơn 40 triệu đồng.
“Từ ngày nuôi heo đen đến nay kinh tế gia đình tôi ổn định lắm. Con giống ban đầu được huyện hỗ trợ, trong quá trình nuôi được cán bộ khuyến nông huyện hướng dẫn kỹ thuật nên tôi rất yên tâm phát triển đàn. Heo đen dễ ăn dễ uống, đặc biệt chuồng nuôi cần có nền đất và nằm dưới bóng cây xanh. Tôi vào rừng chặt chuối, hái rau rừng các loại về băm ra nấu với cám cho chúng ăn. Heo đen nuôi chậm lớn nhưng bù lại bán được giá hơn heo thường nên cho hiệu quả cao”, ông Kem bộc bạch.
Heo đen phù hợp nhất là sống trong môi trường bán chăn thả. Ảnh: Vũ Đình Thung.
Nhờ được hỗ trợ, khuyến khích phát triển, mô hình chăn nuôi heo đen hiện đã phát triển rộng khắp tại nhiều địa phương trong huyện An Lão. Không chỉ ở vùng cao, heo đen bản địa giờ còn được nuôi tại những vùng đồng bằng. Ví như anh Trần Văn Quốc ở thôn Xuân Phong Nam (xã An Hòa) nuôi heo đen từ năm 2018 đến nay, mỗi năm anh có thu nhập hơn 120 triệu đồng từ con heo bản địa này.
“Ngoài xuất bán trong tỉnh, heo đen tôi nuôi còn đưa đi tiệu thụ tận Sài Gòn, đầu ra sản phẩm rất ổn định. Thị trường đang rất hít giống heo bản địa này nên nuôi heo đen mình không phải lo chuyện tiêu thụ”, anh Trần Văn Quốc chia sẻ.
“Hiện trên địa bàn huyện Hoài Ân có nhiều đại lý đi về các vùng cao như K18 xã Ân Nghĩa và huyện miền núi Vĩnh Thạnh mua giống gốc heo đen của đồng bào về cung cấp, xã chọn đại lý để mua nhưng phải qua thẩm định, kiểm tra của ngành chức năng huyện. Trong năm 2021, chúng tôi tiếp tục lồng ghép từ nhiều chương trình, hỗ trợ vốn cho 3 xã vùng cao mỗi xã mua từ 30 - 40 con giống heo đen để nhân rộng trong nông hộ”, ông Võ Duy Tín, Phó Phòng NN-PTNT huyện Hoài Ân, cho hay.
