Báo cáo nói xuôi, PAPI nói ngược

Một trong những nội dung quan trọng của PAPI là “kiểm soát tham nhũng trong khu vực công”. Điều đáng lo ngại, chỉ số này có dấu hiệu tăng so với các năm trước. Cũng chẳng ngạc nhiên gì, vì thực tế cuộc sống vốn đã như thế và người dân đều biết rõ. PAPI chỉ khẳng định thêm thông qua kết quả khảo sát khách quan và khoa học. Vậy chúng ta thấy điều gì từ kết quả này?

TPHCM và Hà Nội đứng gần chót bảng, có nghĩa là chỉ số “kiểm soát tham nhũng trong khu vực công” rất thấp. Thế nhưng người dân còn nhớ như in, báo cáo kết quả phòng, chống tham nhũng năm 2015 của UBND TP gửi HĐND TP.Hà Nội nêu rõ: “Qua kiểm tra nội bộ chưa phát hiện trường hợp nào có dấu hiệu tội phạm tham nhũng”. Tại hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Luật Phòng, chống tham nhũng của TP.Hà Nội ngày 15.3 vừa qua, thông tin được đưa ra, qua công tác tự kiểm tra nội bộ trong 10 năm qua, Hà Nội chỉ phát hiện 7 trường hợp vi phạm.

Tại phiên thảo luận ở kỳ họp HĐND TPHCM ngày 9.12.2015, Phó Chánh Thanh tra TP Nguyễn Thị Ngọc Nga báo cáo “chín tháng đầu năm 2015, qua công tác thanh tra chưa phát hiện trường hợp tham nhũng tại TPHCM. Kiểm tra xử lý nội bộ cũng không phát hiện trường hợp nào”.

Cả hai thành phố lớn đều chưa phát hiện ra trường hợp nào tham nhũng, còn kết quả của PAPI thì ngược lại. Biết tin ai bây giờ, một bên là báo cáo của các cơ quan chức năng nhà nước, một bên là từ việc phỏng vấn người dân. Có lẽ dân tin chính mình hơn tin vào các báo cáo.

Chuyện có tham nhũng hay hoàn toàn trong sạch như báo cáo hay không đã quá rõ, không phải bàn cãi thêm cho mất thì giờ. Các địa phương “đội sổ” cũng không phản ứng đúng-sai như từng xảy ra, bởi vì kết quả của PAPI không nhằm “nói xấu” ai, mà từ kết quả đó, các địa phương nhìn vào để tự điều chỉnh, nâng hạng lên trong năm tới. Chỉ có công khai, minh bạch các chỉ số cạnh tranh mới có sự tiến bộ trong quản lý điều hành của các địa phương. Biết mình kém để thay đổi còn hơn cứ tưởng dân hài lòng để rồi mãi mãi chìm trong sự tụt hậu và lạc hậu.

Trong thời gian vừa qua, các hoạt động của lãnh đạo Hà Nội và TPHCM cho thấy hai địa phương tỏ rõ quyết tâm đổi mới. Đổi mới thì có nhiều việc phải làm, không chỉ chống tham nhũng. Hy vọng bảng xếp hạng PAPI kế tiếp, hai thành phố này vượt lên nhóm đầu bảng.