Bàn giao 669 kết quả giám định ADN hài cốt liệt sĩ chưa rõ thông tin

Chiều 27/7, tại Hà Nội, Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tổ chức bàn giao kết quả giám định ADN hài cốt liệt sĩ chưa rõ thông tin năm 2020 và kỷ niệm 1 năm khai trương Trung tâm giám định ADN.

Trung tâm giám định ADN - Viện Công nghệ sinh học là một trong ba trong đơn vị chủ chốt được Chính phủ giao nhiệm vụ phân tích ADN để định danh cho các mẫu hài cốt liệt sĩ, bên cạnh Viện Pháp Y Quân đội (Bộ Quốc Phòng) và Viện Khoa học hình sự (Bộ Công an).

Trung tâm khai trương ngày 25/7/2019, tại Khu nghiên cứu triển khai công nghệ Cổ Nhuế, phường Cổ Nhuế II, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội và là đơn vị duy nhất tại Việt Nam có khả năng sử dụng các hệ máy giải trình tự ADN hiện đại nhất thế giới áp dụng vào phân tích các mẫu hài cốt. Đây là tiền đề quan trọng để trung tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ giám định nhận dạng hài cốt liệt sĩ.

Phó Giáo sư, Tiến sỹ Phí Quyết Tiến, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ sinh học và Cục trưởng Cục Người có công đã ký Biên bản bàn giao hơn 669 kết quả giám định ADN cho Cục người có công ( Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội).

Từ tháng 7/2019 đến nay, Trung tâm phối hợp chặt chẽ với Cục Người có công - Bộ Lao động Thương binh và Xã hội để tiếp tục lấy mẫu giám định hài cốt liệt sĩ tại một số Nghĩa trang Liệt sĩ trên cả nước (Vị Xuyên, Sông Mã, Việt Lào…) và đã thu thêm 389 mẫu.

Từ tháng 8/2019 đến tháng 7/2020, Trung tâm tiến hành 2.870 lượt phân tích mẫu hài cốt liệt sỹ và 180 lượt phân tích mẫu thân nhân, kết quả thu được 669 trường hợp cho ra dữ liệu ADN có chất lượng tốt có thể được dùng cho so sánh.

Trung tâm cũng triển khai nghiên cứu để tối ưu hóa quy trình giám định trên các hệ máy sẵn có của Trung tâm nhằm tăng công suất tách chiết và phân tích từ 60 mẫu/tháng (2018)lên 400 mẫu/tháng (2020) tương ứng 96 mẫu/tuần.

Bên cạnh nhiệm vụ phân tích mẫu ADN hài cốt, Trung tâm còn xây dựng 4 cơ sở dữ liệu các dân tộc Kinh, Mông, Ê Đê, Tu Dí nhằm phục vụ cho công tác giám định và tăng độ chính xác cho các kết quả giám định.Trước đại dịch Covid-19, trong đợt giãn cách xã hội do dịch Covid (tháng 3-4/2020), Trung tâm tham gia giải mã toàn bộ trình tự gen virus SARS – CoV2trong 4 ngày từ hệ máy giải trình tự sẵn có của Trung tâm. Với công nghệ giải trình tự thế hệ 3 của Trung tâm, hệ gen virus có thể được giải mã và lắp ráp mà không cần hệ gen tham chiếu đáp ứng được khả năng ứng biến khi có một dịch bệnh mới do virus gây ra mà không phải chờ đợi sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế.

Trung tâm cũng đã vàđang hợp tác chặt chẽ với các tổ chức lớn tại Hoa Kỳ như dự án USAID hỗ trợ cung cấp và nâng cao năng lực kỹ thuật để sử dụng thông tin ADN nhằm phân tích và xác định danh tích hài cốt liệt sỹ Việt Nam. Các tổ chức nước ngoài như Ủy ban quốc tế về người mất tích (ICMP), Phòng thí nghiệm nhận dạng ADN của lực lượng vũ trang Hoa Kỳ (AFDIL) và tập đoàn QIAGEN (Đức) cùng song hành góp phần hiện đại hóa công nghệ giám định với những mẫu khó tại Việt Nam.

Sau một năm khai trương và đi vào hoạt động, Trung tâm đã thực hiện tốt nhiệm vụ và vai trò nòng cốt của mình trong việc giám định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Trong thời gian tới, Trung tâm sẽ tiếp tục triển khai ứng dụng các quy trình đã tối ưu để định danh cho hơn 4.000 liệt sỹ, góp phần trả lại tên cho các liệt sỹ không biết tên và phần nào đáp ứng yêu cầu của nhân dân và kỳ vọng của Chính phủ.

Hoài Nam