Bạn có đang bị nghiện smartphone?

Ảnh minh họa: TechForum

Gần đây, Apple đã tung ra tính năng mới Screen Time trên iOS 12, cho phép theo dõi thời lượng sử dụng điện thoại, giúp người dùng cân bằng thời gian giữa điện thoại và cuộc sống. Hàng tuần, Screen Time báo cáo tình trạng “sức khỏe kỹ thuật số” gửi đến hòm thư, ghi lại chi tiết số lượng thông báo, số lần mở khóa, cuộc gọi và tin nhắn, cũng như thời gian chính xác dành cho ứng dụng khác nhau.

Tính năng Screen Time trên iOS 12. Ảnh: MacRumors

Tuynhiên, Screen Time khó có thể trở thành liệu pháp cai nghiện smartphonehiệu quả. Chẳng hạn, Apple không thể ép người dùng ngừng sử dụng mạngxã hội quá 5 tiếng mỗi ngày hoặc mở khóa điện thoại sau mỗi 3 phút.Screen Time cũng không cho phép so sánh thống kê giữa người dùng vơínhau. Báo cáo tình trạng “sức khỏe kỹ thuật số” đi kèm thông điệp ngắnngủi, rõ ràng chưa đủ sức thuyết phục để người dùng nhận thức tác hạicủa chứng bệnh nghiện smartphone.

Smartphone: Lợi hay hại?

Hiệnchưa có bất kỳ nghiên cứu nào đưa ra tiêu chí về thời lượng sử dụngsmartphone. Hồi tháng 9, Đại học Ottawa phát hiện trẻ em dành hơn 2 giờmỗi ngày bên cạnh màn hình, sẽ làm giảm trí nhớ, khả năng ngôn ngữ và sựtập trung. Đối với người trưởng thành, sử dụng smartphone quá lâu cóthể dẫn tới trầm cảm và lo âu.

Tiếnsĩ Emma Russell đến từ Đại học Kingston cho rằng nếu bạn lập tức nhấcmáy sau khi nghe tiếng điện thoại rung hoặc đổ chuông, kể cả lúc đangbận, có thể là triệu chứng điển hình của chứng bệnh nghiện smartphone.

Bà Russell lý giải: “Phảnxạ gây nghiện là hành vi mở điện thoại ngay khi nhận thông báo. Chúngtôi khuyên bạn nên tắt bớt thông báo để hạn chế sự phụ thuộc”. Bà nói thêm: “Nhiều người sử dụng điện thoại như một ‘chiếc nạng tâm lý’ cho hội chứng sợ tương tác xã hội hoặc sợ bị bỏ rơi (FOMO)”.

Ảnh: Billing

Mặt khác, cũng xuất hiện làn sóng các nghiên cứu mới thách thức khoahọc chính thống. Một số nghiên cứu còn chỉ ra lợi ích của việc sử dụngsmartphone.

Hồi tháng 3, trường Kinhtế London đã công bố một nghiên cứu trên tạp chí Digital Future chorằng không phải tất cả trẻ em sử dụng công nghệ với tần suất cao đều trởnên trầm cảm và cảm thấy bị xã hội cô lập. Smartphone thực tế còn giúprút ngắn khoảng cách trong gia đình. Ví dụ, cha mẹ có thể thể dùng cácứng dụng tin nhắn để trò chuyện với con cái họ.

Tiến sĩ Alicia Blum-Ross của trường Kinh tế London giải thích: “Chúngtôi nhận thấy rằng việc đặt giới hạn thời gian sử dụng thiết bị côngnghệ vượt lên trên cả mối quan tâm về bản chất nội dung mà con cái họtiếp cận”. Bà Blum-Ross giải thích: “Thay vì lo lắng về thơìlượng, tôi khuyến khích các phụ huynh suy ngẫm về việc trẻ em có dùngthiết bị công nghệ để học tập không? Nó có giúp trẻ em tiếp cận gần hơnvới thế giới của cha mẹ không?”

Dấu hiệu nhận biết bệnh nghiện smartphone

TaịAnh, Viện Nghiên cứu Sức khỏe và Chăm sóc Y tế Exellence (NICE) đề xuấtkhông nên cho trẻ em ở mọi lứa tuổi sử dụng thiết bị công nghệ để giảitrí nhiều hơn 2 giờ mỗi ngày. Nhiều nhà khoa học ở Mỹ cũng cho rằng mặcdù không nên giới hạn thời gian, nhưng nếu phục vụ cho mục đích giải tríthì thời gian tối đa cho các bé chỉ khoảng 2 giờ.

Mặcdù tới nay chưa có nghiên cứu đề xuất thời lượng tối đa dùng màn hìnhđối với người trưởng thành. Tuy nhiên, ảnh hưởng của thiết bị công nghệtới cuộc sống có thể nhận biết qua nhiều dấu hiệu.

Ảnh: NBC

TheoTiến sĩ Bob Patton, giảng viên tâm lý học của Đại học Surrey cho rằngnên có cảnh báo cụ thể nếu người dùng có dấu hiệu nghiện smartphone. Báocáo Screen Time của Apple thực tế là hồi chuông cảnh tỉnh cho ngươìdùng iPhone không có lý do chính đáng.

“Việc nhìn vào màn hình quá lâu có thể gây ra tác động lâu dài, nhưng những gì bạn làm trên màn hình cũng quan trọng không kém”. Tiến sĩ Patton giải thích: “Chúng ta chỉ cần lưu ý rằng sở hữu công nghệ không đồng nghĩa với việc nên sử dụng chúng mọi lúc mọi nơi”.

Tìnhtrạng sử dụng công nghệ một cách vô thức, đặc biệt ở giới trẻ, là mộttrong khía cạnh đáng lo ngại của bệnh nghiện smartphone. Tờ Telegraph đãtrích dẫn một nghiên cứu gần đây cho thấy thanh thiếu niên đang dành rakhoảng 12 giờ trực tuyến mỗi ngày. Dù thường xuyên lướt mạng xã hôịnhưng giới trẻ thậm chí còn không hề đọc kỹ bất kỳ nội dung nào. Đángngại hơn, người lớn cũng có thể rơi vào cái bẫy tương tự.

Giám đốc Viện Nghiên cứu Internet Oxford, Andrew Pzybylski cảnh báo: “Sự khác biệt lớn nhất là bạn đang sử dụng smartphone bất kỳ khi nào bạn muốn, cho dù không có mục đích cụ thể”.

Giáo sư Pzybylski cho rằng: “Nhữnggì chúng tôi quan tâm không phải thời gian bạn dành cho smartphone, màlà bạn sử dụng smartphone để làm gì. Vì vậy, hãy tắt smartphone khi bạnđi ngủ. Hãy đảm bảo smartphone không ảnh hưởng tới công việc hoặc ngăncản bạn làm những điều yêu thích. Và quan trọng hơn, đừng nghĩ quá nhiêùvề ‘biểu tượng gây nghiện hoàn hảo’ mà Apple tạo ra (Screen Time), thứnhắc nhở người dùng thường xuyên kiểm tra iPhone để biết họ sử dụngchúng nhiều như thế nào”.

Theo Telegraph

Việt Anh