Ban Chỉ đạo về IUU họp bàn giải pháp gỡ 'thẻ vàng' của EC

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng chủ trì cuộc họp lần đầu tiên của Ban Chỉ đạo về IUU. Ảnh: Minh Phúc.

Vi phạm khai thác cá vẫn diễn biến phức tạp

Ông Nguyễn Ngọc Oai – Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ NN-PTNT), cho biết: Ngay sau khi EC cảnh báo “thẻ vàng” đối với Việt Nam, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ban ngành Trung ương, UBND các tỉnh, thành phố ven biển đã tập trung chỉ đạo, đề ra các giải pháp để khắc phục khuyến nghị của EC.

Ngoài việc đẩy mạnh hợp tác quốc tế về chống khai thác IUU, Bộ NN-PTNT và Bộ Quốc phòng đã ký kết các quy chế phối hợp để tăng cường thực thi pháp luật trên biển.

Qua đó tăng cường sự hiện diện của các lực lượng thực thi pháp luật như Kiểm ngư, Hải quân, Cảnh sát biển tại các khu vực vùng biển giáp ranh, chồng lấn, tranh chấp giữa Việt Nam và các nước trong khu vực để xử lý tàu cá vi phạm; hỗ trợ kịp thời tàu các bị nước ngoài bắt giữ, xử lý trái phép.

Ông Nguyễn Ngọc Oai - Tổng Cục trưởng Tổng cục Thủy sản báo cáo về việc thực hiện chống khai thác hải sản bất hợp pháp trong thời gian vừa qua. Ảnh: Minh Phúc.

Bên cạnh đó, Bộ Công an đã tăng cường công tác nắm tình hình, điều tra, phát hiện một số vụ tổ chức, cá nhân môi giới, móc nối đưa tàu cá, ngư dân đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.

Nhờ đó, từ năm 2018 đến nay, không còn tình trạng tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển các nước quốc đảo Thái Bình Dương.

Hiện nay, chúng ta đã triển khai hệ thống theo dõi, giám sát và kiểm soát tàu cá hoạt động trên biển cho 31.500 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên. Hệ thống giám sát tàu cá bằng công nghệ vệ tinh Movimar.

Theo ông Oai, từ khi bị cảnh báo “thẻ vàng” ngày 23/10/2017, thông qua hình ảnh hệ thống giám sát tàu cá đã phát hiện 110 tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài thuộc các tỉnh, Tổng cục Thủy sản đã ban hành 60 văn bản gửi các địa phương có liên quan để xử lý theo quy định.

Tuy nhiên, trong năm 2018, số vụ vi phạm tiếp tục tăng so với 2017 (năm 2018 xảy ra 85 vụ/137 tàu/1162 ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài) và trong 5 tháng đầu năm 2019 tiếp tục diễn biến phức tạp (đã xảy ra 41 vụ/69 tàu/271 ngư dân vi phạm).

03 vấn đề cần thực hiện ngay

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng – Trưởng Ban chỉ đạo về IUU nhận định: Bên cạnh những kết quả đạt được thì vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, yếu kém chậm khắc phục, chưa đáp ứng được xu thế hội nhập.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng. Ảnh: Minh Phúc.

Điều đó được thể hiện rõ nhất qua việc ngày 23/10/2017, Ủy ban Châu Âu (EC) đã cảnh báo “Thẻ vàng” đối với sản phẩm thủy sản khai thác của Việt Nam xuất khẩu vào thị trường Châu Âu vì Việt Nam thực hiện chưa tốt quy định về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (khai thác IUU).

Khi bị cảnh báo “thẻ vàng”, 100% lô hàng thủy sản có nguồn gốc từ khai thác của Việt Nam bị kiểm khi xuất khẩu sang thị trường Châu Âu (EU).

Nếu không giải quyết được các vấn đề về khai thác IUU, Việt Nam sẽ bị xác định là quốc gia không hợp tác và có thể sẽ bị áp dụng biện pháp “thẻ đỏ”.

Trường hợp bị áp dụng biện pháp “thẻ đỏ” thì tất cả sản phẩm thủy sản từ khai thác của Việt Nam sẽ bị cấm xuất khẩu vào EU. Do EU là thị trường tín chỉ nên các thị trường khác có thể sẽ áp dụng biện pháp tương tự với hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam.

Ban Chỉ đạo về IUU họp lần đầu tiên tại Hà Nội vào sáng 21/6. Ảnh: Minh Phúc.

Tại phiên họp đầu tiên của Ban chỉ đạo quốc gia về IUU, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đề nghị cuộc họp ba vấn đề.

Thứ nhất, tập trung đánh giá kết quả đạt được, chỉ rõ những tồn tại hạn chế chậm khắc phục trong công tác chống khai thác IUU của các bộ, ban, ngành có liên quan và UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển trong thời gian qua.

Thứ hai, nghiêm túc đánh giá rút kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo, điều hành chống khai thác IUU của các bộ, ban, ngành có liên quan và UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển, chỉ rõ những yếu kém, bất cập trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện.

Thứ ba, tập trung thảo luận, xác định từng nhiệm vụ cụ thể gắn liền với trách nhiệm của từng bộ, ban, ngành và UBND 28 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển.

Từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể mang tính thực tiễn về công tác chỉ đạo, điều hành, đầu tư nguồn lực về vật chất, con người, cách thức tổ chức triển khai thực hiện để ngăn chặn, loại bỏ khai thác IUU, gỡ cảnh báo ‘Thẻ vàng” của EC đối với Việt Nam.

MINH PHÚC - TRƯỜNG GIANG