Bài học xây dựng nông thôn mới ở thành phố Móng Cái

Khi khơi đúng nguồn sức dân

Đến TP Móng Cái, chúng tôi ngỡ ngàng trước diện mạo nông thôn hiện đại, khang trang, sạch, đẹp. “Để có được thành quả này, Đảng bộ và nhân dân TP Móng Cái đã đặt mục tiêu tạo ra bộ mặt nông thôn khang trang về hệ thống hạ tầng, thay đổi tập quán sản xuất lạc hậu gắn với nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Cùng với đó, nâng cao nhận thức của mọi người, trong đó phát huy tối đa vai trò chủ thể, sự đồng thuận của nhân dân để huy động thêm nguồn lực tham gia xây dựng NTM”-ông Vũ Văn Kinh, Chủ tịch UBND TP Móng Cái chia sẻ với chúng tôi.

Xã Hải Tiến, địa phương duy nhất của TP Móng Cái có đủ 4 cấp học (Mầm non, Tiểu học, THCS, THPT) và tất cả các trường đều được đầu tư xây dựng khang trang. Trong ảnh: Toàn cảnh Trường Mầm non Hải Tiến.

Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, TP Móng Cái đã huy động tối đa sự đóng góp của nhân dân 9 xã trên địa bàn để thực hiện chương trình. Điển hình là xã Hải Sơn, một xã vùng cao, biên giới của thành phố, bằng nhiều nguồn vốn đã xây mới, sửa chữa các tuyến mương của thôn Thán Phún, Coóng Pa, Pò Hèn với tổng chiều dài 2.320m, kinh phí 1,67 tỷ đồng; ngoài ra, các doanh nghiệp trên địa bàn cũng hỗ trợ 63 tấn xi măng làm đường bê tông ngõ, xóm. Còn với người dân địa phương đã hiến 2.509m2đất; cán bộ, chiến sĩ các đơn vị quân đội, người dân đóng góp hơn 800 ngày công xây nhà vệ sinh, xóa nhà tạm.

Nhờ khơi đúng nguồn sức dân, chương trình xây dựng NTM ở TP Móng Cái thực sự đi vào cuộc sống, tạo sự đồng thuận lớn từ cộng đồng dân cư. Điều này giúp TP Móng Cái cơ bản hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM, trong đó có 7/9 xã đạt chuẩn NTM.

Những cách làm hay, sáng tạo

Được biết, để có được kết quả như hiện nay, ngay từ đầu năm 2017, UBND TP Móng Cái đã có phương án xây dựng mô hình khu dân cư nông thôn kiểu mẫu, vườn mẫu cho các xã NTM. Trong kế hoạch này, thành phố hướng tới mục tiêu xây dựng 15 khu dân cư NTM và 27 vườn mẫu. Để đẩy nhanh tiến độ xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, UBND TP Móng Cái đã ban hành bộ tiêu chí (tạm thời). Đây là “kim chỉ nam” để từng địa phương có hướng đi rõ ràng hơn khi phát huy sức mạnh toàn dân và lợi thế của mình.

Cổng chào thôn văn hóa (thôn 8, xã Hải Tiến) do người dân tự nguyện đóng góp xây dựng.

Đi giữa những hàng cây xanh mướt của thôn 8, xã Hải Tiến, bà Nguyễn Thị Hải, Phó trưởng phòng Kinh tế, Phó chánh Văn phòng điều phối Chương trình NTM của TP Móng Cái, cho biết: “Để có được hàng cây thẳng tắp ngập lối hoa, cây cảnh, UBND thành phố đã phối hợp chặt chẽ với xã vận động, hỗ trợ người dân xây hố và trồng cây ven đường góp phần tạo cảnh quan thôn xóm”. Còn theo ông Dương Văn Cương, Phó chủ tịch UBND xã Hải Tiến: “Để xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, trước tiên chúng tôi tiến hành khảo sát, lấy ý kiến và quyết định chọn thôn 8 để xây dựng thí điểm. Sau đó xã tiếp tục rà soát, xây dựng kế hoạch, phương án chi tiết đến từng hộ dân, họp dân xin ý kiến thống nhất rồi tập trung triển khai. Bắt đầu từ việc các hộ dân tham gia hiến đất, góp công sức làm đường (địa phương hỗ trợ vật liệu xây dựng)... đến tập trung dọn dẹp khu nhà ở, chuồng trại chăn nuôi gọn gàng, sạch sẽ, đổ rác đúng quy định. Nhờ có sự đồng thuận của người dân, tuyến đường ở thôn 8 dài gần 2km đã được nâng cấp, mở rộng; 700m dọc ven đường trong thôn được trồng cây cảnh và hoa”.

Thôn Phình Hồ, xã Bắc Sơn, với 19 hộ dân (118 nhân khẩu) đều thuộc đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống còn nhiều khó khăn. Ngay từ ngày đầu triển khai chương trình, Đảng ủy, UBND xã Bắc Sơn đã chỉ đạo các bộ phận chức năng đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân xây mới tường rào, chỉnh trang nhà cửa, sân vườn và di chuyển chuồng trại ra xa nơi ở, xây dựng công trình phụ hợp vệ sinh… Chính vì vậy, chỉ trong một thời gian ngắn bộ mặt NTM ở thôn Phình Hồ đã thực sự thay đổi và được đánh giá là điểm sáng để các địa phương khác đến học tập, tham khảo kinh nghiệm.

Ông Nguyễn Hữu Toàn, Bí thư Đảng ủy xã Bắc Sơn khẳng định: "Một trong những cách làm hiệu quả là Đảng ủy, UBND xã đã chỉ đạo các thôn tập trung xây dựng có trọng tâm, trọng điểm và làm dứt điểm từng phần việc. Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, chúng tôi tiến hành rút kinh nghiệm và nhân rộng ra toàn xã".

Với những cách làm hay, sáng tạo, TP Móng Cái đã trở thành “mô hình điểm” về xây dựng NTM của tỉnh Quảng Ninh, góp phần làm “thay da đổi thịt” cho khu vực nông thôn ở tỉnh biên cương của Tổ quốc.

Bài và ảnh: VŨ QUANG THÁI - NGUYỄN SĨ CƯỜNG