Bài 4: Tỉnh Nam Định thực hiện việc thu hồi đất không đúng với Quyết định đã ban hành?
Liên quan đến vụ việc thu hồi đất tại phường Lộc Hạ như Báo Kinh tế nông thôn đã đăng tải, Luật sư Trương Quốc Hòe, Trưởng VPLS Interla – Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, có một điểm bất thường là số liệu diện tích đất bị thu hồi trên địa bàn không khớp với số liệu trong Quyết định thu hồi đất cũng như trong Quyết định phê duyệt phương án bồi thường GPMB.
Ngày 26/5/2014, UBND tỉnh Nam Định ban hành Quyết định 1223/2004/QĐ-UB về việc thu hồi đất để giải phóng mặt bằng khu đô thị mới Thống Nhất - thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định, tại Điều 1 của Quyết định này có nêu “thu hồi là 459.199,3m2 thuộc phường Thống Nhất và phường Lộc Hạ”. Tuy nhiên, tại Điều 1 Quyết định 1260/QĐ-UB về việc Phê duyệt phương án đền bù GPMB khu đô thị mới Thống Nhất, TP. Nam Định lại nêu: “Phê duyệt phương án đền bù thiệt hại GPMB thuộc dự án đầu tư khu đô thị mới Thống Nhất, thành phố Nam Định, cụ thể: Tổng diện tích: 429.934,7 m2”. Như vậy, giữa Quyết định về việc thu hồi đất và Quyết định phê duyệt phương án đền bù cũng có sự chênh lệch về diện tích đất thu hồi.
Bên cạnh đó, theo Quyết định số 1223/2004/QĐ-UB thì trong 350.559,3 m2 đất bị thu hồi ở phường Lộc Hạ có 9.547,5 m2 được xác định là do các hộ dân quản lý. Tuy nhiên, theo phản ánh của các hộ dân thì trên thực tế, diện tích đất này lại do các cán bộ phường Lộc Hạ sử dụng.
LS Hòe cho rằng, UBND tỉnh Nam Định thực hiện việc thu hồi đất không đúng với Quyết định đã ban hành
Một điểm bất hợp lý nữa là theo Quyết định này thì có việc thu hồi diện tích 19.178 m2 đất do Bệnh viện lao quản lý và 2.093 m2 đất do Trường nghiệp vụ phát thanh truyền hình quản lý. Nhưng theo phản ánh của các hộ dân thì phần đất trên lại không nằm trong quy hoạch dự án khu đô thị mới Thống Nhất. Phải chăng UBND tỉnh Nam Định, UBND TP Nam Định và UBND phường Lộc Hạ đã cố tình khai khống để hợp thức hóa phần đất này nhằm trục lợi cho một nhóm người?
Phải chăng các cơ quan này đã cố tình bao che cho hành vi làm trái các quy định về thu hồi đất, làm thất thoát tài sản của Nhà nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền và lợi ích của người dân?
Năm 2004, UBND tỉnh Nam Định ban hành Quyết định 1223/2004/QĐ-UB thu hồi đất của nhân dân phường Lộc Hạ, thế nhưng từ năm 2006, các thông báo san lấp mặt bằng, thi công cơ sở hạ tầng lại căn cứ vào Quyết định 609/QĐ-TTg ngày 08/6/2004 của Thủ tướng Chính phủ về việc giao đất để xây dựng hệ thống đường giao thông chính trong khu đô thị mới Thống Nhất, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định theo phương thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng và Quyết định số 732/QĐ-TTg ngày 30/6/2004 của Thủ tướng Chính phủ về việc giao đất để xây dựng khu đô thị mới Thống Nhất và khu đô thị mới Mỹ Trung, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định theo phương thức sử dụng quỹ đất để tạo vốn xây dựng cơ sở hạ tầng.
Sau khi thu hồi đất của dân KĐT bỏ hoang hóa, cỏ mọc um tùm
Bên cạnh đó, trong Quyết định 249/2008/UB ngày 22/01/2008 về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch khu đô thị mới Thống Nhất có phần nội dung điều chỉnh - đó là không thu hồi diện tích phía Đông khu đô thị giáp với Khu Đông Mạc, phường Lộc Hạ mà chuyển sang phường Lộc Vượng. Tuy nhiên, trên thực tế tỉnh Nam Định vẫn thu hồi phần diện tích phía Đông giáp với khu Đông Mạc. Điều này là trái với quyết định đã ban hành, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích của các hộ dân.
Theo luật sư Trương Quốc Hòe, UBND thành phố Nam Định vẫn tiến hành việc thu hồi đất tại khu Đông Mạc, phường Lộc Hạ mặc dù đã có Quyết định điều chỉnh quy hoạch chi tiết là một việc làm không đúng với quy định của pháp luật.
Năm 2008 UBND tỉnh Nam Định có Quyết định số 249/QĐ-UBND về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch khu đô thị mới Thống Nhất, thành phố Nam Định, theo quyết định này đã tách phần ranh giới không thu hồi thuộc dự án khu Đông Mạc. Cụ thể, giới hạn khu đô thị mới phía đông được xác định là giáp khu dân cư xã Lộc Vượng (không thu hồi phía Đông khu đô thị giáp với Khu Đông Mạc, phường Lộc Hạ). Tuy nhiên, trên thực tế tỉnh Nam Định vẫn thu hồi đất tại khu Đông Mạc. Việc làm này đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống người dân tại khu Đông Mạc, trực tiếp xâm phạm quyền và lợi ích của những người sử dụng đất tại khu vực này.
Ngoài ra, UBND tỉnh Nam Định ban hành Quyết định 1223/2004/QĐ-UB về việc thu hồi đất để thực hiện dự án nhưng trong các thông báo san lấp mặt bằng, thi công cơ sở hạ tầng (Ví dụ thông báo số 05/TB-UB của UBND thành phố Nam Định ngày 11/01/2005) lại căn cứ vào Quyết định 609/QĐ-TTg và Quyết định 732/QĐ-TTg của Chính phủ. Điều này không chỉ không đúng với các quy định của pháp luật về việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính mà còn ảnh hưởng tới quyền lợi của những người sử dụng đất vì người sử dụng đất không biết được mình có thuộc trong phạm vi điều chỉnh của văn bản hay không.
“Mặc dù đã có nhiều sai phạm trong quá trình thu hồi đất nhưng UBND tỉnh và UBND thành phố Nam Định đã cố ý thực hiện không đầy đủ các nội dung theo yêu cầu trong các kết luận của Thanh tra tỉnh và Thanh tra Chính phủ” – bà Trần Thị Lan Hương (Sinh năm: 1958, CMND số 161830240 cấp ngày 09/01/2014, HKTT: Khu Đông Mạc, phường Lộc Hạ, TP. Nam Định, tỉnh Nam Định) – một trong những người dân bị thu hồi đất bức xúc nói.
Bà Hương cho biết, tại các Báo cáo số 03/BC-TTr ngày 24/01/2006 và Báo cáo số 22/BC-TTr ngày 01/6/2006 của Thanh tra tỉnh Nam Định báo cáo kết quả thẩm tra xác minh đơn khiếu nại của một số công dân thôn Đông Mạc, phường Lộc Hạ, thành phố Nam Định và Báo cáo số 22/BC-TTr đã chỉ rõ những sai phạm của UBND tỉnh bao gồm: phần hỗ trợ với các hộ dân tại phường Lộc Hạ do Hội đồng thẩm định trình UBND tỉnh phê duyệt là chưa sát với thực tế, mức hỗ trợ chỉ là vận dụng không có căn cứ sát thực; thành lập hội đồng đền bù GPMB không đúng; chưa thực hiện một số quy định tại Nghị định 52/CP…Và tại Công văn số 18/CV-T.Tr, thanh tra tỉnh đã đề nghị UBND tỉnh ban hành kết luận chính thức về các vấn đề này nhưng cho tới nay vẫn chưa có thông tin nào từ phía UBND tỉnh.
Bên cạnh đó, ngày 24/03/2008 Thanh tra Chính phủ có kết luận số 450/KL-TTCP ngày 24/03/2008 về quy hoạch sử dụng đất và triển khai thực hiện một số dự án khu đô thị, khu công nghiệp, cụm công nghiệp của tỉnh Nam Định đã kết luận:
+ Việc chọn chủ đầu tư, đấu giá đất, định giá đất, nguồn gốc đất… tỉnh Nam Định thực hiện không đúng quy định của pháp luật, việc đền bù giải phóng mặt bằng, điều chỉnh quy hoạch cũng không đúng (Trang 9).
+ Tỉnh Nam Định đã không công khai dự án, không đấu thầu, hồ sơ khảo sát, loại đất khảo sát chưa phù hợp v.v… đầu tư tuyến đường chạy qua đô thị, cho nhà đầu tư hưởng khuyến khích khi nhà nước chưa cho phép (Trang 12).
Ngoài ra, việc lập phương án đền bù sai phạm như áp dụng giá đất dân cư nông thôn cho đất đô thị, vận dụng không đúng các quy định của Nhà nước, không lập phương án đền bù riêng cho từng dự án, thành lập hộ đồng đền bù thiếu thành phần.
+ Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính vật giá, Sở Tài nguyên môi trường, Hội đồng đền bù giải phóng mặt bằng TP.Nam Định và các cá nhân liên quan đã tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện không đúng nghị định Nghị định 22/2003/NĐ-CP của Bộ tài chính tại khu đô thị mới Thống Nhất:
Thanh tra Chính phủ đã kiểm điểm UBND tỉnh Nam Định về công tác chỉ đạo, điều hành còn để nhiều sai phạm trong việc lập, thực hiện quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất và triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu đô thị mới chưa đúng quy định và để xảy ra nhiều sai phạm.
Sau khi Thanh tra Chính phủ có kết luận số 450/KL-TTCP thì Thủ tướng Chính phủ có Công văn 2003 giao cho tỉnh Nam Định thực hiện và xử lý nghiêm minh các tổ chức, cá nhân sai phạm, thu hồi đất với dự án treo, thu hồi tiền chênh lệch về cho ngân sách Nhà nước, báo cáo lên Thủ tướng Chính phủ trong quý II năm 2008.
Ngày 17/04/2008 tỉnh Nam Định có văn bản số 86 thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ theo kết luận của Thanh tra Chính phủ với nội dung là đã chỉ đạo cho 8 ban ngành chức năng trong tỉnh thực hiện.
Tuy nhiên, thực tế các hộ dân bị thu hồi đất đều không nhận thấy bất cứ sự điều chỉnh, thay đổi nào của phía các ban ngành trong tỉnh, mặc dù đã 10 năm trôi qua kể từ ngày các hộ dân phường Lộc Hạ, thành phố Nam Định bị thu hồi đất, khiến cho họ lâm vào cảnh không nghề không nghiệp, phải phiêu bạt khắp nơi để mưu sinh.
Kinh tế nông thôn sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc những thông tin tiếp theo của vụ án./.
