Bài 1: Mệnh lệnh của Đảng, nguyện vọng của dân

Trong những năm qua, mô hình tổ chức và phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; bên cạnh những thành tích, ưu điểm còn bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém, bất cập: Cơ cấu tổ chức, bộ máy còn cồng kềnh, bất hợp lý, kém hiệu quả, trên một số lĩnh vực chức năng, nhiệm vụ chưa được tách bạch rõ ràng. Điều này đòi hỏi hệ thống Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp phải tiếp tục đổi mới, hoàn thiện mô hình tổ chức và các phương thức hoạt động cho phù hợp với nhiệm vụ chính trị giai đoạn mới… Trước thực trạng này, Quảng Ninh đã tiên phong trong cả nước thực hiện mô hình Cơ quan tham mưu, giúp việc chung Khối Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện rồi mở rộng đến cấp tỉnh, cấp xã. Hiện mô hình này đang phát huy hiệu quả, được nhân dân và cấp ủy, chính quyền các cấp đánh giá cao.

Bài 1: Mệnh lệnh của Đảng, nguyện vọng của dân

Đồng chí Nguyễn Văn Đọc, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, khẳng định: Việc thành lập cơ quan Khối đã khẳng định quyết tâm chính trị của Quảng Ninh trong việc đổi mới hệ thống chính trị theo tinh thần Nghị quyết 19-NQ/TU của tỉnh, cũng như Nghị quyết số 18, 19 của Hội nghị Trung ương 6 (khóa XII). Đồng thời, khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo; nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động của hệ thống chính trị; đáp ứng yêu cầu của nhân dân…

Mô hình “được lòng dân”

Đánh giá về mô hình Cơ quan tham mưu, giúp việc chung Khối Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội (gọi tắt là Cơ quan Khối) mà Quảng Ninh đang triển khai, bà Phạm Thị Huế, Bí thư Chi bộ kiêm trưởng thôn Giếng Sen, xã Tiền An (TX Quảng Yên), chia sẻ: Cán bộ thôn, khu chúng tôi rất ủng hộ mô hình này. Bởi lẽ, mô hình đã khắc phục được rất nhiều những bất cập trong hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, nhất là khắc phục được sự chồng chéo. Điển hình như là thực hiện nhiệm vụ giảm nghèo, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể đều làm công tác vận động, tuyên truyền, xây dựng mô hình giảm nghèo… Trước đây, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể đều tổ chức các hội nghị tuyên truyền, tập huấn, triển khai mô hình giảm nghèo, rồi còn tổ chức kiểm tra, nghiệm thu, rút kinh nghiệm… Người dân, rồi cán bộ thôn chúng tôi mà dự đủ các hội nghị, tham gia đủ các hoạt động của tất cả các đoàn thể thì đã đủ mệt rồi. Trong khi đó, một hội viên nông dân, cũng đồng thời là hội viên phụ nữ hoặc thanh niên, hoặc hội viên cựu chiến binh, khi triển khai một mô hình thành công, mỗi tổ chức đều “nhận” thành tích về mình cả. Giờ Cơ quan Khối được thành lập, những bất cập này được khắc phục, cán bộ cơ sở chúng tôi không phải chia thời gian tham gia các hoạt động trùng lặp về nội dung, mà tập trung thực hiện tốt các công việc khác.

Cơ quan Khối Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội huyện Đầm Hà huy động các nguồn lực hỗ trợ thôn Tân Phú, xã Tân Lập xây dựng nông thôn mới.

Ông Đoàn Quang Ngọc, phường Phương Đông (Uông Bí), cũng bày tỏ: Tôi là một cựu chiến binh, đồng thời cũng là hội viên Hội Nông dân. Thực tế cá nhân tôi thấy các tổ chức hội đều có mục tiêu hoạt động tốt cả, cũng đều là vì hội viên, vì nhân dân. Tuy nhiên, hoạt động có những nội dung trùng lặp nhau. Ví dụ như trong xây dựng nông thôn mới, bản thân tôi được mời đi nghe rất nhiều tập huấn, hội nghị của Mặt trận Tổ quốc, của Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh, đấy còn chưa tính các cuộc họp của thôn, của xã. Mà nội dung các hội nghị này cũng đều na ná như nhau cả. Cơ quan Khối được thành lập đã thể hiện rõ nét tính thống nhất cao trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức các hoạt động chung của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, tránh sự chồng chéo, trùng lặp. Vì thế, người dân chúng tôi rất ủng hộ.

Mô hình Cơ quan tham mưu, giúp việc chung Khối Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội là một sáng tạo của Quảng Ninh nhằm thực hiện tổ chức và phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; đồng thời tinh giản bộ máy, biên chế. Đặc biệt, mô hình nhằm khắc phục những bất cập từ thực tiễn tổ chức, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị -xã hội như bộ máy còn cồng kềnh, trùng lặp; nhiều tổ chức cùng thực hiện một nhiệm vụ tuyên truyền, vận động hoặc tổ chức thực hiện các phong trào tương tự nhau; một đối tượng chịu tác động của nhiều tổ chức; biên chế chưa được tối ưu hóa, có phần còn lãng phí… Việc đổi mới tổ chức, hoạt động trong hệ thống Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội nhìn chung còn chậm, có biểu hiện “hành chính hóa” trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện các phong trào thi đua, từ đó dẫn đến hiệu quả hoạt động chưa cao; ở một số nơi và một số thời điểm khi có nhiệm vụ phức tạp các tổ chức chính trị - xã hội chưa thể hiện rõ được vai trò phối hợp tạo sức mạnh của cả hệ thống chính trị để vận động nhân dân. Sự phối hợp thống nhất hành động thiếu gắn kết, chưa thực sự bền vững; tính tự nguyện, tự chủ, tự chịu trách nhiệm trước pháp luật chưa cao… Đội ngũ cán bộ cấp tỉnh tham mưu chỉ đạo đông, xong cán bộ cấp huyện, cấp xã là người cần cụ thể hóa, trực tiếp tổ chức, thực hiện thì ít và trình độ chuyên môn không cao; nhiều cán bộ trẻ không thoát ly được ở lại địa phương thì bố trí làm cán bộ đoàn thể, do vậy hiệu quả triển khai thực hiện các phong trào ở địa phương gặp nhiều khó khăn…

Quảng Ninh đã nhìn thẳng vào những yếu kém, bất cập này để quyết liệt đề ra biện pháp khắc phục bằng Đề án xây dựng cơ quan tham mưu, giúp việc chung trong khối Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội.

Cụ thể hóa chủ trương của Đảng

Trong quá trình đổi mới toàn diện, hội nhập sâu rộng vào đời sống xã hội, trước xu thế phát triển của khoa học, công nghệ và hội nhập quốc tế, xu thế dân chủ hóa đời sống xã hội… hệ thống chính trị cần phải tiếp tục đổi mới và hoàn thiện theo hướng hiệu quả, gần dân, vì dân, huy động sức mạnh nhân dân, tăng cường giám sát và phản biện xã hội, đổi mới có tính cách mạng và thực sự là sự nghiệp của toàn dân.

Việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị nói chung và đổi mới, sắp xếp bộ máy của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội là chủ trương được Trung ương Đảng đặt ra trong nhiều năm về trước. Tại Nghị quyết số 10-NQ/TW, ngày 9/2/2007 Hội nghị Trung ương 4 (khóa X) “Về đổi mới kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan Đảng, định hướng đổi mới tổ chức bộ máy nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội” đã chỉ rõ “Khắc phục tình trạng “hành chính hóa” của các đoàn thể chính trị - xã hội; đổi mới phương thức hoạt động, đảm bảo đúng tôn chỉ, mục đích… Tổ chức, bộ máy của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội cần được kiện toàn tinh gọn”.

Kết luận số 62-KL/TW, ngày 8/12/2009 của Bộ Chính trị “về đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội” xác định: “Sắp xếp tổ chức bộ máy, cán bộ hoạt động chuyên trách của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội theo hướng tinh gọn…”. Tại Hội nghị lần thứ 6, BCH Trung ương Đảng (khóa XII) cũng đã ban hành Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Tỉnh ủy Quảng Ninh Tổ chức hội nghị tập huấn cán bộ cơ quan tham mưu, giúp việc chung khối Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện.

Cụ thể hóa những chỉ đạo này, Quảng Ninh đã mạnh dạn đề xuất và được Ban Bí thư Trung ương đồng ý cho thí điểm thực hiện việc sử dụng cơ quan tham mưu giúp việc chung khối Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện” (văn bản số 9787-CV/VPTW ngày 27/2/2015 của Văn phòng Trung ương Đảng). Căn cứ chỉ đạo này, ngày 30/11/2015, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ra Quyết định số 44-QĐ/TU phê duyệt Đề án “Xây dựng cơ quan tham mưu, giúp việc chung trong khối Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội cấp huyện”. Trong quá trình triển khai mô hình cơ quan Khối, Quảng Ninh thực hiện với những bước đi thận trọng, vừa làm vừa rút kinh nghiệm. Song song với đó, tỉnh cũng rà soát từ những mặt được, những mặt còn hạn chế, tồn tại và những bất cập trong tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội. Thành công bước đầu của mô hình ở cấp huyện đã khẳng định cách làm mới, sáng tạo của Quảng Ninh trong đổi mới mô hình hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội cũng như trong sắp xếp, tinh giản bộ máy, biên chế. Sau 2 năm triển khai ở cấp huyện, tỉnh mạnh dạn mở rộng ở cấp tỉnh và cấp xã.

Hoạt động với mô hình mới, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội đã tiếp tục đổi mới về tư duy, nhận thức, phương pháp, cách thức tổ chức và hoạt động để góp phần đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng và tinh giản bộ máy, biên chế; huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, xây dựng Quảng Ninh giàu đẹp, văn minh.

Hà Chi - Minh Thu

Bài 2: Tinh gọn bộ máy, hoạt động hiệu lực, hiệu quả

Nguồn Quảng Ninh: http://baoquangninh.com.vn/chinh-tri/201810/doi-moi-mo-hinh-hoat-dong-cua-mttq-va-cac-to-chuc-chinh-tri-xa-hoi-quang-ninh-mo-duong-bai-1-menh-lenh-cua-dang-nguyen-vong-cua-dan-2404950/