Bài 1: Chủ đầu tư 'bắt tay' nhà thầu quyết toán sai hơn 3,1 tỷ đồng
Tại kết luận thanh tra toàn diện 14 dự án (D.A) nước sạch nông thôn trên địa bàn, UBND tỉnh Bắc Ninh đã chỉ ra hàng loạt sai phạm nghiêm trọng của các doanh nghiệp là chủ đầu tư (CĐT) D.A, trong đó có Công ty Cổ phần Nước Thuận Thành (Cty Nước Thuận Thành). Đáng nói năm 2016, Sở Xây dựng Bắc Ninh cũng đã chỉ ra nhiều sai phạm của Cty này khi thực hiện 1 D.A nước sạch khác.
Cty Nước Thuận Thành để xảy ra hàng loạt sai phạm khi làm CĐT các D.A nước sạch trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Ảnh: Hải Hà
Tính khống nhiều hạng mục
14 D.A nước sạch nông thôn được đoàn thanh tra liên ngành tỉnh Bắc Ninh tiến hành thanh tra do 5 CĐT thực hiện. Các D.A này được thực hiện trên địa bàn của 19 đơn vị hành chính cấp xã.
Trong 14 D.A có 8 D.A đã được Thanh tra tỉnh Bắc Ninh và Sở Xây dựng tiến hành thanh tra, kiểm tra.
Tại D.A đầu tư xây dựng hệ thống đường ống cấp nước sạch nông thôn xã Gia Đông, huyện Thuận Thành do Cty TNHH Nước Thuận Thành (nay là Cty Nước Thuận Thành) làm CĐT, đoàn thanh tra liên ngành của tỉnh đã chỉ ra hàng loạt sai phạm.
Trong quá trình thực hiện D.A, CĐT chưa lập và trình duyệt đề xuất chủ trương đầu tư D.A, vi phạm quy định về chủ trương đầu tư; chưa lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu tư vấn khảo sát, lập D.A...
Bên cạnh đó, CĐT cũng không tự thực hiện hoặc thuê tổ chức, cá nhân có chuyên môn phù hợp với loại hình khảo sát để thực hiện giám sát công tác khảo sát xây dựng.
Không những thế, CĐT còn vi phạm quy định về quản lý chất lượng thi công xây dựng khi không báo cáo Sở Xây dựng Bắc Ninh về việc hoàn thành công trình cùng danh mục hồ sơ hoàn thành để kiểm tra công tác nghiệm thu, đưa vào sử dụng.
Trước đó, tháng 10/2016, Sở Xây dựng Bắc Ninh đã ban hành kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật xây dựng trong hoạt động đầu tư xây dựng D.A cấp nước sạch thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành, do Cty Nước Thuận Thành làm CĐT.
D.A ngốn số tiền “khủng” là hơn 55 tỷ đồng. Tuy nhiên, khi triển khai thực hiện, CĐT lại để xảy ra hàng loạt sai phạm ở các giai đoạn đầu tư.
Trong quá trình thực hiện D.A, CĐT đã hợp đồng với các đơn vị không đủ năng lực chuyên môn...
Đặc biệt, CĐT không tổ chức lập kế hoạch đấu thầu; khi lựa chọn thầu, không có tài liệu chứng minh việc kiểm tra năng lực của các nhà thầu; tổ chức mở thầu khi chưa có văn bản chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh...
Mặc dù công trình đã đưa vào sử dụng từ năm 2013, nhưng đến thời điểm đoàn thanh tra kiểm tra, CĐT vẫn chưa tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt D.A, thiết kế và lập hồ sơ thi công, nghiệm thu, quyết toán một số hạng mục đã thi công bổ sung.
Đáng nói, CĐT, tư vấn quản lý D.A, giám sát và nhà thầu thi công nghiệm thu và quyết toán một số công việc không thi công hoặc thi công không đúng thực tế; một số định mức đơn giá chưa phù hợp. Cá biệt, khối lượng đắp cát đường ống kỹ thuật đã để sai số học lên tới 100 lần. Tính toán lại, đoàn thanh tra xác định giá trị giảm của các công tác này so với quyết toán đã được phê duyệt lên tới hơn 7 tỷ đồng.
Nghiêm trọng hơn, Cty Nước Thuận Thành và nhà thầu thi công xây dựng là Cty TNHH Cơ khí và Xây dựng Tân Thành An đã “tính khống” nhiều hạng mục công trình xây dựng, vi phạm nghiêm trọng quy định về nguyên tắc quản lý chi phí đầu tư xây dựng của Chính phủ.
Cụ thể, đã tính thừa gỗ khe co giãn và nhựa đường công việc bê tông hoàn trả, tính thừa công việc vận chuyển ống và phụ kiện khi thi công; tính thừa khối lượng trong hồ sơ quyết toán công việc; thực tế hiện trường thi công thiếu khối lượng so với hồ sơ quyết toán công việc với tổng số tiền lên tới hơn 3,1 tỷ đồng.
Ngoài ra, CĐT và nhà thầu thi công xây dựng còn chưa giảm trừ tỷ lệ tiết kiệm dự toán xây dựng bổ sung số tiền hơn 82 triệu đồng, vi phạm quy định về tỷ lệ tiết kiệm tối thiểu của UBND tỉnh Bắc Ninh khi phê duyệt lựa chọn các gói thầu công trình hệ thống đường ống cấp nước sạch nông thôn xã Gia Đông.
Lựa chọn nhà thầu chưa đủ năng lực
Không chỉ “bắt tay” với nhà thầu thi công xây dựng “tính khống” khối lượng công trình, CĐT còn lựa chọn hàng loạt nhà thầu không đủ năng lực khi tham gia thực hiện D.A.
Đơn cử, Cty Cổ phần Công nghệ Nguyễn Kim (nhà thầu tư vấn khảo sát địa hình) chưa cung cấp được hồ sơ năng lực của chủ nhiệm khảo sát xây dựng; Cty Cổ phần Đầu tư và tư vấn Hà Long (nhà thầu tư vấn thiết kế bản vẽ thi công, dự toán) chưa cung cấp được hồ sơ năng lực của chủ nhiệm thiết kế xây dựng công trình; Cty TNHH Cơ khí và xây dựng Tân Thành An (nhà thầu thi công xây dựng) thi công không đúng thiết kế bản vẽ, vi phạm quy định về quản lý chất lượng thi công xây dựng công trình theo Nghị định 15/2013 của Chính phủ.
Với hàng loạt những sai phạm trên, UBND tỉnh Bắc Ninh giao Chánh Thanh tra tỉnh ban hành quyết định thu hồi hơn 2,9 tỷ đồng do chưa giảm trừ tiết kiệm phần giá trị xây dựng bổ sung và tính thừa hàng loạt hạng mục công việc.
Cty Nước Thuận Thành có trách nhiệm hạch toán giảm giá trị tài sản D.A đầu tư xây dựng hệ thống đường ống cấp nước sạch nông thôn xã Gia Đông số tiền hơn 3,2 tỷ đồng.
Đồng thời, yêu cầu Giám đốc Cty Nước Thuận Thành tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với những tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền quản lý, có vi phạm, khuyết điểm trong việc lập và đề xuất chủ trương đầu tư; lựa chọn nhà thầu; kiểm tra công tác nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng; quản lý chi phí đầu tư xây dựng…
Không chỉ riêng D.A đầu tư xây dựng hệ thống đường ống cấp nước sạch nông thôn xã Gia Đông, huyện Thuận Thành để xảy ra sai phạm, tại các D.A khác do Cty TNHH Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Bắc Ninh, Cty Cổ phần Nước sạch Bắc Ninh, Cty Cổ phần An Thịnh làm CĐT, đoàn thanh tra cũng chỉ tra hàng loạt sai phạm. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.
