'Bách khoa toàn thư Việt Nam: Truyền thống và cộng đồng'
Lần đầu tiên đề án biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam được truyền thông rộng rãi tới cộng đồng, đặc biệt là các nhà khoa học, giảng viên, sinh viên nhằm thu hút các ý kiến đóng góp uy tín để cho việc triển khai biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam theo hướng mở ra cộng đồng đạt nhiều kết quả.
Ngày 28/11, tại TP Cần Thơ diễn ra Hội thảo “Bách khoa toàn thư Việt Nam: Truyền thống và cộng đồng”. GS.TS Tạ Ngọc Tấn, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; PGS. TS Đinh Xuân Dũng, Phó Tổng Thư ký Đề án Biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam và TS Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Văn phòng Đề án Biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo có hơn 150 nhà khoa học, đại diện các cơ quan đơn vị liên quan trong và ngoài khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.
Qua Hội thảo nhằm tiếp tục khẳng định, việc biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam thực sự thiết thực cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay.
Đại biểu tham dự Hội thảo.
Báo cáo đề dẫn Hội thảo, TS Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Văn phòng Đề án khẳng định, các nước phát triển, các nước có nền văn minh cao đều có lịch sử biên soạn bách khoa toàn thư hiện đại từ rất lâu. Nhiều nước không phải chỉ có một bộ bách khoa toàn thư tổng hợp cỡ lớn tiêu biểu cho nước mình mà có nhiều bộ do những nhà xuất bản khác nhau biên soạn để phục vụ những mục tiêu, đối tượng khác nhau và họ giữ tên sách truyền thống qua nhiều đời, nhiều thế hệ. Muốn đánh giá nền văn hiến, trình độ văn hóa, khoa học của mỗi quốc gia có thể thông qua tiêu chí là khối lượng và chất lượng các bách khoa thư mà nước đó biên soạn, xuất bản cung cấp cho bạn đọc. Có thể nói bách khoa thư phản ảnh khá chính xác nền văn minh và trình độ phát triển văn hóa, khoa học của một quốc gia, một dân tộc. Vì vậy việc biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam thực sự là thiết thực cho sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay.
Theo GS.TS Tạ Ngọc Tấn, Ủy viên Ban Chủ nhiệm xây dựng Đề án, tiếp nối thành quả của cha ông, hướng tới mục tiêu xây dựng một bộ sách phản ánh những tri thức cơ bản về đất nước, con người Việt Nam và thế giới, ngày 28/7/2014, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1262/QĐ-TTg về việc phê duyệt Đề án Biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam gồm 35 quyển (nay là 38 quyển). Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam vinh dự được nhận nhiệm vụ chủ trì Đề án, trở thành đầu mối quy tụ hàng ngàn nhà khoa học trong 70 ngành khoa học thuộc các khối ngành xã hội và nhân văn, tự nhiên và công nghệ, nghệ thuật, quốc phòng - an ninh cùng chung tay xây dựng bộ sách đồ sộ này. Thành quả giai đoạn đầu đến nay là bộ sách Bách khoa toàn thư Việt Nam gồm 36 quyển chuyên ngành và 1 quyển sách dẫn đã được xác định.
Năm 2020, đề án bước vào giai đoạn 2 “mời cộng đồng cùng tham gia biên soạn” với yêu cầu đặt ra là: “Phản ánh những tri thức cơ bản về đất nước, con người Việt Nam và thế giới, trong đó chú trọng những tri thức cần thiết đối với Việt Nam. Bảo đảm tính khoa học, cơ bản, dân tộc và hiện đại. Bảo đảm tính chuẩn mực và tính hệ thống. Quán triệt quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước...”.
Đây là lần đầu tiên đề án biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam được truyền thông rộng rãi tới cộng đồng, đặc biệt là các nhà khoa học, giảng viên, sinh viên nhằm thu hút các ý kiến đóng góp uy tín để cho việc triển khai biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam theo hướng mở ra cộng đồng đạt nhiều kết quả. Hội thảo đã nhận 24 bài tham luận trên các lĩnh vực khoa học khác nhau, trong đó có 19 tham luận xoay quanh các chủ đề liên quan đến việc biên soạn Bách khoa toàn thư Việt Nam. Đa số các nhà khoa học đều tán thành việc tận dụng lợi thế của khoa học công nghệ, tận dụng sức mạnh của cộng đồng để thúc đẩy tiến độ và chất lượng của bộ sách Bách khoa toàn thư Việt Nam./.
