Bà Rịa - Vũng Tàu tích cực ứng phó với biến đổi khí hậu

Có thể nhận thấy, những năm gần đây, tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đang chịu tác động khá rõ của biến đổi khí hậu như thời tiết diễn biến phức tạp, tốc độ xâm thực biển ngày càng nhanh, tình trạng xâm nhập mặn xảy ra nhiều nơi ở vùng ven bờ đang ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường, hoạt động sản xuất và sinh hoạt của người dân trên địa bàn tỉnh này.Nhiều nông dân ở huyện Đất Đỏ cho hay, trước đây, sản xuất lúa là thu nhập chính của gia đình, tuy nhiên 5 năm trở lại đây, do nước biển dâng nên ruộng lúa bị xâm nhập mặn, nhiều diện tích phải bỏ hoang, mặc dù các hộ đã dùng cách khử mặn, đem giống lúa kháng mặn về gieo trồng nhưng không hiệu quả.Cùng với xâm nhập mặn, hiện tượng xói lở, bồi lấp luồng lạch các cửa sông, ven biển ở thành phố Vũng Tàu, huyện Long Điền cũng diễn ra khốc liệt hơn trước.

Ông Nguyễn Văn Đình, người dân phường 12, thành phố Vũng Tàu cho biết, khu vực này trước đây còn có cây cối, nhưng do sóng đánh mạnh, gió lớn…, đã biến thành bãi cát hoang sơ, không còn nhiều nhà cửa của dân có thể trụ lại được.Theo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, tốc độ dâng lên của mực nước trung bình năm tại tỉnh này là khoảng 3mm/năm. Trong đó mực nước tối cao dâng lên khoảng 4,4mm/năm, còn mực nước tối thấp có xu hướng giảm với thời gian khoảng -0,8mm/năm. Tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu có chiều dài bờ biển khoảng 300km, tình trạng xói lở, xâm thực đất liền trên địa bàn tỉnh đã xảy ra với mức độ ngày càng nghiêm trọng, trải dài từ Vũng Tàu đến Bình Châu. Qua khảo sát cho thấy, các khu vực bị xâm thực, xói lở nghiêm trọng nhất là khu vực Trại Nhái (TP.Vũng Tàu); xã Lộc An (huyện Đất Đỏ); Cửa Lấp (huyện Long Điền); Hồ Cốc - Hồ Tràm (huyện Xuyên Mộc)… Hiện nay, tình trạng sạt lở bờ biển ở tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu diễn biến rất phức tạp, cứ sau mỗi mùa gió Đông Bắc, đường bờ biển ở một số khu vực trong tỉnh này lại tiếp tục bị sạt lở nghiêm trọng đe dọa đến các khu dân cư bờ biển, khu du lịch và bãi tắm làm ảnh hưởng rất lớn đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Trồng cây chắn sóng ở Long Hải- Long Điền, tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu (Ảnh: K.V)

Trên cơ sở phân tích chuỗi số liệu mưa và bốc hơi trong hơn 30 năm qua, cũng như sự xuất hiện cảnh quan bán khô hạn ở một số vùng trong tỉnh, các nghiên cứu cho rằng Bà Rịa - Vũng Tàu đã chớm chuyển sang trạng thái khô hạn. Các dòng sông cung cấp nước cho tỉnh chủ yếu là những sông nội tỉnh, ngắn và có lưu vực nhỏ. Với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội ngày càng cao, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chắc chắn sẽ rơi vào tình trạng thiếu nước, thậm chí thiếu trầm trọng. Tình trạng này sẽ không dừng lại bởi xu thế bán khô hạn vẫn tiếp tục gia tăng do biến đổi khí hậu. Như vậy chắc chắn các ngành du lịch, nuôi trồng thủy hải sản và nghề đánh bắt ven bờ, các công trình xây dựng, cảng, đường giao thông và cư dân sinh sống ven bờ sẽ chịu ảnh hưởng lớn.

Nhận thức được ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, những năm qua, Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đã xây dựng chương trình hành động về môi trường và biến đổi khí hậu, các ngành đã có nhiều hoạt động ứng phó với biến đổi khí hậu như trồng rừng ngập mặn, bảo vệ môi trường, xây dựng kế hoạch trên kịch bản biến đổi khí hậu của Bộ Tài nguyên và Môi trường để các địa phương lồng ghép vào chương trình phát triển kinh tế - xã hội… Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đã đã xây dựng kế hoạch ứng phó, trong đó, tập trung triển khai các dự án như: Dự án “Nâng cao nhận thức và kỹ năng của tuyên truyền viên về biến đổi khí hậu của các tổ chức chính trị xã hội”; Dự án “Đánh giá tác động của biến đổi khí hậu đến vấn đề ngập lụt trên địa bàn tỉnh và kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu trong vấn đề chống ngập và Lập bản đồ phân vùng nguy cơ ngập lụt do mưa”…Sở cũng đã tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu điều chỉnh quy hoạch đất các đô thị, khu vực dân cư nông thôn, đặc biệt là những nơi có nguy cơ bị ảnh hưởng của lũ lụt, sạt lở đất và nước biển dâng; đồng thời, phối hợp với các ngành, địa phương tổ chức điều tra, đánh giá và khoanh định vùng cấm, hạn chế khai thác nước dưới đất để chống suy thoái cạn kiệt nguồn nước; tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành kế hoạch phục hồi, phát triển mở rộng hệ sinh thái rừng ngập mặn bằng cách trồng thêm rừng ngập mặn...

Không chỉ tốc độ biển xâm thực nhanh, Bà Rịa- Vũng Tàu cũng đang phải đối mặt với nguồn nước cạn kiệt do biến đổi khí hậu, chính vì thế, các chuyên gia về môi trường khuyến cáo Bà Rịa – Vũng Tàu cần nhận diện đầy đủ hơn nữa mối đe dọa của biến đổi khí hậu. Theo đó, trong quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, cần chú trọng hai yếu tố tác động của biến đổi khí hậu là nhiệt độ tăng và nước biển dâng. Do vậy, cùng với công tác nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ trong ứng phó với biến đổi khí hậu, cần tăng cường quản lý Nhà nước về bảo vệ môi trường, quản lý tài nguyên, hợp tác quốc tế về ứng phó với biến đổi khí hậu, đề cao công tác bảo vệ môi trường, khắc phục suy thoái, bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học để phát triển bền vững…

Trong chương trình hành động ứng phó với biến đổi khí hậu, Bà Rịa- Vũng Tàu kêu gọi mọi người phải sử dụng nhiên liệu hóa thạch một cách hợp lý để giảm phát thải nhà kính; trong nông nghiệp và lâm nghiệp sử dụng nhiều phân bón hữu cơ để giảm phát thải khí metan; Trồng rừng và bảo vệ rừng là biện pháp tích cực nhất để rừng hấp thu khí CO2…Theo kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đến năm 2020, sẽ có 48 dự án được ưu tiên triển khai từ nay đến năm 2020. Trong đó, 15 dự án chuyển tiếp từ giai đoạn 2013-2015 với tổng kinh phí khoảng trên 3.000 tỷ đồng.

Theo lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, cùng với các giải pháp khoa học công nghệ ngăn chặn tình trạng xói lở bờ biển, các cơ quan chức năng của tỉnh cũng đang triển khai đồng bộ các giải pháp để bảo vệ vùng cửa sông, ven biển như: kiên quyết cấm khai thác cát vùng cửa sông, ven biển, nhất là tại các khu vực thường xảy ra tình trạng sạt lở. Đặc biệt, công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho mọi tầng lớp nhân dân, nhất là người khu vực ven biển về bảo vệ tài nguyên, môi trường sống, về những tác nhân gây biến đổi khí hậu càng được tăng cường./..

K.V