Bà Rịa - Vũng Tàu tăng cường hiệu quả khai thác hải sản

Là địa phương có đội tàu đánh bắt thủy, hải sản lớn, ngư trường rộng cho nên từ lâu, nghề khai thác, chế biến thủy, hải sản trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Bà Rịa - Vũng Tàu. Tuy nhiên, mục tiêu từng bước hiện đại hóa đội tàu chú trọng đánh bắt xa bờ, đồng thời tăng cường vai trò quản lý Nhà nước trong các khâu khai thác, chế biến... đang đặt ra nhiều thách thức mới cho ngành thủy sản của tỉnh.

Hầu hết các tàu đánh bắt hải sản của Bà Rịa - Vũng Tàu đều là tàu vỏ gỗ, với thiết kế truyền thống, cho nên chất lượng hải sản đánh bắt không cao, thời gian đi biển ngắn ngày.

Hầu hết các tàu đánh bắt hải sản của Bà Rịa - Vũng Tàu đều là tàu vỏ gỗ, với thiết kế truyền thống, cho nên chất lượng hải sản đánh bắt không cao, thời gian đi biển ngắn ngày.

Hiện đại hóa đội tàu

Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đến nay, toàn tỉnh có hơn 6.200 tàu, thuyền đánh bắt, thu mua hải sản trên biển. Trong đó, hơn 3.100 chiếc có công suất từ 90 CV trở lên, đủ điều kiện khai thác xa bờ. Tuy nhiên, đây phần lớn đều là các tàu gỗ đã cũ, thiết kế truyền thống, trang thiết bị lạc hậu và điều kiện sinh hoạt của ngư dân rất khó khăn. Năm 2017, Bà Rịa - Vũng Tàu đã có chỉ thị tạm ngừng đóng tàu vỏ gỗ, đồng thời phê duyệt quy hoạch phát triển khai thác và dịch vụ hậu cần thủy sản đến năm 2020, trong đó có nội dung giảm lượng tàu cá vỏ gỗ còn 5.000 chiếc.

Việc hiện đại hóa đội tàu đánh bắt là mong ước lâu nay của các ngư dân. Ông Nguyễn Thành Trung, chủ tàu BV96688TS xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc, một trong số ngư dân đầu tiên của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu sở hữu tàu vỏ sắt cho biết: “Tàu vỏ gỗ vốn đã gắn bó với người dân nhiều thế hệ. Tuy nhiên, tàu vỏ gỗ có hầm đá nhỏ, khả năng giữ nhiệt không cao, vì thế chất lượng hải sản sau đánh bắt thường không đạt yêu cầu. Nay chuyển sang tàu sắt thấy hiệu quả rõ rệt”.

Trong bối cảnh các quy định về an toàn đánh bắt ngày càng ngặt nghèo, thì việc trang bị tàu đánh bắt hiện đại là đòi hỏi bức thiết. Nên nói thêm, Bà Rịa - Vũng Tàu cũng quy định, đối với các tàu cá dài hơn 24 m chưa gắn thiết bị hành trình, cơ quan chức năng sẽ kiên quyết không cho ra khơi.

Tuy nhiên, việc chuyển đổi từ tàu vỏ gỗ sang tàu vỏ sắt tại Bà Rịa - Vũng Tàu đang gặp không ít khó khăn bởi tập quán đánh bắt lâu đời của ngư dân và thiếu nguồn vốn. Ngư dân Nguyễn Văn Tài, phường 5, TP Vũng Tàu (chủ 10 đội tàu vỏ gỗ) cho rằng: “Không phải ngư dân nào cũng có từ vài tỷ đến vài chục tỷ đồng để chuyển đổi. Ðồng thời, theo kinh nghiệm, tàu vỏ gỗ có thể hoạt động trên biển liên tục 12 tháng mới cần lên ụ để duy tu, bảo dưỡng. Trong khi đó, tàu vỏ sắt chỉ khoảng sáu tháng là phải bảo dưỡng, cho nên chủ tàu phải có nguồn vốn lớn”.

Nâng cấp cảng cá

Ðội tàu hiện đại sẽ không mang lại hiệu quả kinh tế cao nếu hạ tầng cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão lạc hậu, các tuyến luồng lạch ra vào không thông thoáng... Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, toàn tỉnh hiện có sáu cảng, cụm cảng cá và 10 bến cá với tổng chiều dài cầu cảng 1.463 m. Hệ thống cảng cá chỉ đáp ứng được hơn 70 tàu cập cảng cùng lúc. Do đó, các cảng đang quá tải, chưa kể là đều cũ và lạc hậu. Chi Cục trưởng Thủy sản tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu Lê Tòng Văn cho biết: Các cảng cá quá tải khiến công tác ghi nhật ký đánh bắt, khai báo, làm hồ sơ xác nhận nguồn gốc thủy sản
của các tàu gặp nhiều khó khăn, trong khi đây lại là những yêu cầu bắt buộc để Ủy ban châu Âu đưa Việt Nam ra khỏi danh sách “thẻ vàng” trong khai thác, xuất nhập khẩu thủy sản. Công tác quản lý cảng cá còn thiếu đồng bộ. Việc phân cấp quản lý cảng cá, bến cá chưa thống nhất, dẫn đến những khó khăn trong công tác điều hành, kiểm tra xác nhận nguồn gốc thủy sản. Nguồn lực về con người, cơ sở vật chất của ban quản lý một số cảng còn thiếu, yếu cho nên chưa hoàn thành nhiệm vụ được giao. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh còn một số cảng cá loại II chưa được công bố mở cảng vì chưa đáp ứng đủ điều kiện theo quy định; cảng cá loại III theo thẩm quyền giao cho UBND các huyện, thành phố rà soát, đánh giá và công bố, nhưng đến nay phần lớn các địa phương chưa thực hiện được vì thiếu nhân lực, chưa bố trí được thời gian tổ chức kiểm tra, đánh giá.

Bên cạnh sự quá tải và xuống cấp của các cảng cá, hệ thống luồng lạch cũng thường xuyên bị bồi lấp gây thiệt hại không nhỏ cho ngư dân. Trong đó nghiêm trọng nhất phải kể tới hệ thống luồng vào cảng Bến Lội - Bình Châu. Ông Trần Văn Trung (ấp Bình Hòa, xã Bình Châu), chủ tàu cá BV 95674TS lo lắng: “Tình trạng bồi lấp ở đây diễn ra rất nghiêm trọng. Nhiều ghe tàu đã bị mắc cạn. Tàu vào khó, mà tàu ra khơi cũng vậy”.

Do luồng bị bồi lấp cho nên hầu hết tàu cá của huyện Xuyên Mộc phải “mượn đường” qua các cảng khác như: Bến Ðình, Cát Lở (TP Vũng Tàu), La Gi (Bình Thuận)… để bán hải sản. Theo tính toán của ngư dân, từ Bình Châu qua La Gi cả đi và về phải chạy thêm 26 hải lý, cộng thêm tiền bến bãi, ăn uống, thuê xe để bạn ghe về cũng mất thêm cả chục triệu đồng. Bà Lê Kim Lựu, Bí thư Ðảng ủy xã Bình Châu cho biết: Cửa biển Bến Lội không chỉ là điểm trú bão, lên xuống hàng hóa và lấy nhiên liệu cho ghe, tàu của ngư dân xã Bình Châu mà còn cho các phương tiện đánh bắt xa bờ của các tỉnh khác. Tình trạng bồi lấp làm thu hẹp luồng Bến Lội khiến ngư dân gặp nhiều khó khăn.

Tháng 2-2018, huyện Xuyên Mộc đã nạo vét hơn 54.000 m3 cát bồi lấp tại cửa biển Bến Lội. Ðây chỉ là giải pháp tạm thời. Về lâu dài, địa phương cần khảo sát thiết kế bờ đê đầu cửa biển, đồng thời tính đến phương án xây bờ kè bên sông để tránh xói lở.

Tại buổi làm việc mới đây với UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Ðức Tiến khẳng định: Việc hiện đại hóa đội tàu đánh bắt, hoàn thiện hạ tầng các cảng cá, tăng cường các biện pháp phòng, chống đánh bắt thủy hải sản bất hợp pháp không chỉ hướng tới xóa “thẻ vàng”, mà quan trọng hơn là để ngành đánh bắt hải sản thực hiện đúng các quy định mới của Luật Thủy sản. Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cần tăng cường hơn nữa công tác quản lý nhà nước về hoạt động đánh bắt, khai thác và chế biến thủy, hải sản, hướng tới phát triển nghề cá bền vững.

Bài và ảnh: LÊ ANH TUẤN

Nguồn Nhân Dân: http://nhandan.com.vn/kinhte/tin-tuc/item/42153502-ba-ria-vung-tau-tang-cuong-hieu-qua-khai-thac-hai-san.html