Bà Đặng Thị Ngọc Thịnh thay mặt Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trình Công ước 98

Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh được Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ủy nhiệm trình bày tờ trình về Công ước số 98 trước QH.

Tờ trình do Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ký cho hay, trong bối cảnh nước ta đang hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng thông qua việc tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP hay Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) đang được tích cực chuẩn bị thì việc gia nhập Công ước số 98 và các công ước còn lại của ILO là hết sức cần thiết.

Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh. Ảnh: Minh Đạt

Đối tượng hưởng lợi chủ yếu của Công ước số 98 là người lao động vì người lao động sẽ được hưởng lợi về tiền lương và điều kiện lao động tốt hơn thông qua thương lượng tập thể được thực hiện một cách thực chất, hiệu quả.

Người sử dụng lao động cũng hưởng lợi do thương lượng tập thể thực chất sẽ góp phần đưa ra những giải pháp ổn định và phát triển lực lượng lao động có chất lượng; tăng năng suất lao động; hạn chế, phòng ngừa tranh chấp lao động, đình công; xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định.

Theo Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh, Công ước số 98 có 3 nội dung cơ bản: Bảo vệ người lao động và công đoàn trước các hành vi phân biệt đối xử chống công đoàn của người sử dụng lao động; Bảo vệ tổ chức của người lao động không bị can thiệp, thao túng với người sử dụng lao động; Những biện pháp thúc đẩy thương lượng thập thể tự nguyện, thiện chí.

Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh nhấn mạnh, việc Việt Nam gia nhập Công ước số 98 bảo đảm nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, không sử dụng hoặc đe dọa dử dụng vũ lực, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng, cùng có lợi và những nguyên tắc cơ bản khác của pháp luật quốc tế.

“Việc gia nhập Công ước số 98 sẽ hỗ trợ việc thực hiện tốt hơn một số công ước khác mà Việt Nam là thành viên, thể hiện cam kết chính trị mạnh mẽ của Việt Nam trong bối cảnh các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới đòi hỏi quốc gia thành viên phải tôn trọng, thúc đẩy và thực hiện có hiệu quả các tiêu chuẩn lao động quốc tế cơ bản”, Phó Chủ tịch nước nói.

Bà Thịnh cho biết, việc áp dụng công ước đối với lực lượng vũ trang sẽ do pháp luật Việt Nam quy định. Đối với công chức, Việt Nam có quyền giữ nguyên các quy định liên quan mà không phải sửa đổi theo quy định của Công ước 98.

Tuy nhiên, bà Thịnh cũng cho hay, Việt Nam cần hoàn thiện pháp luật và có những biện pháp phù hợp, hiệu quả để đáp ứng yêu của Công ước 98 về chống phân biệt đối xử, chống can thiệp thao túng đối với công đoàn và thúc đẩy thương lượng tập thể tự nguyện một cách hiệu quả thực chất.

Cụ thể, theo bà Thịnh, kết quả rà soát cho thấy, một số quy định của pháp luật Việt Nam chưa phù hợp với công ước, cụ thể là bộ luật Lao động năm 2012 và 2 nghị định của Chính phủ cần được sửa đổi bổ sung nếu Việt Nam gia nhập công ước này.

Từ đó, Chủ tịch nước đề nghị Chính phủ báo cáo, thuyết minh trước Quốc hội về nội dung cụ thể và những vấn đề liên quan đến việc gia nhập công ước 98.

Không làm tăng chi phí xã hội và triển khai

Trình bày báo cáo thuyết minh, Bộ trưởng LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, việc gia nhập Công ước số 98 sẽ góp phần củng cố và tăng cường cơ sở pháp lý để người lao động và người sử dụng lao động tiến hành thương lượng tập thể, ký kết thỏa ước lao động tập thể, tăng cường quan hệ lao động hài hòa…

Bộ trưởng LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung. Ảnh: Minh Đạt

Thương lượng tập thể hiệu quả giúp doanh nghiệp và Chính phủ đưa ra quyết định đúng đắn và kịp thời dựa trên những thông tin thường xuyên thu thập được thông qua quá trình thương lượng, giúp đảm bảo sự ổn định trong chính doanh nghiệp.

Đồng thời, hệ thống thương lượng tập thể minh bạch, hiệu quả góp phần làm cho việc phân chia thu nhập công bằng hơn ở cấp độ xã hội.

Việc gia nhập và triển khai thực hiện Công ước số 98 sẽ tạo ra cơ sở pháp lý cho người lao động và người sử dụng lao động tiến hành thương lượng tập thể về tiền lương và xác lập các điều kiện lao động khác trong quan hệ lao động như làm thêm giờ, bữa ăn giữa ca và các chế độ phúc lợi khác…

“Việc Việt Nam gia nhập và thi hành Công ước số 98 sẽ không làm tăng chi phí xã hội và chi phí triển khai thực hiện”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.

Hương Quỳnh