Ba Chẽ (Quảng Ninh): Miếu Ông - Miếu Bà được xếp hạng di tích lịch sử quốc gia
Huyện Ba Chẽ (Quảng Ninh) vừa tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia Miếu Ông - Miếu Bà, quần thể kiến trúc công trình văn hóa tâm linh cổ đại ở địa phương.
Thừa ủy quyền của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, bà Nguyễn Thị Hạnh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh trao Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia Miếu Ông -Miếu Bà cho huyện Ba Chẽ.
Miếu Ông - Miếu Bà, quần thể công trình văn hóa tâm linh tại xã Nam Sơn, huyện Ba Chẽ, thần tích khởi dựng vào thời nhà Trần cách đây 700 năm. Miếu Ông vinh danh vị dũng tướng nhà Trần là Lê Tự Đức trong cuộc bố phòng chiến lược tại cửa sông Ba Chẽ, một dòng sông dài nhất (150km) và duy nhất vùng Đông Bắc không bắt nguồn từ nước ngoài, trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên - Mông năm 1285.
Tướng quân Lê Tự Đức là người có đức có tài, trong thời gian đồn trú tại địa phương, ngài còn giúp dân làm nương rẫy, chăn nuôi, trồng cấy, định canh định cư, chống thiên tai, dịch bệnh. Dân địa phương đời sống ấm no, vô cùng biết ơn ngài. Khi ngài qua đời, hiển thánh trong đời sống văn hóa của người địa phương đã tôn ngài là Thành Hoàng làng và hưng công lập miếu thờ.
Miếu Bà thờ Mẫu Thượng Ngàn, tín ngưỡng thờ thiên thần, văn hóa thờ Mẫu Việt Nam đã được UNESCO công nhận là di sản phi vật thể. Cụm di tích Miếu Ông - Miếu Bà quy mô lớn, có giá trị khoa học, thực tế là công trình văn hóa khu du lịch tâm linh ở một huyện rẻo cao, đại bộ phận là người thiểu số.
Các am thờ, chùa, miếu trong quần thể di tích Miếu Ông - Miếu Bà là một tác phẩm kiến trúc nghệ thuật.
Với giá trị về lịch sử, văn hóa, năm 2013, cụm di tích Miếu Ông - Miếu Bà đã được xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh. Theo đó, đầu năm 2014, UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch khu di tích lịch sử với diện tích 5ha, gồm đền thờ Miếu Ông, Miếu Bà, chùa, am thờ, đường giao thông nội bộ và một số công trình phụ trợ…
Cuối năm 2014, Miếu Bà trùng tu xây dựng xong, công trình khang trang hơn trước với diện tích trên 200m2, quy mô 3 gian 2 chái. Tiếp đó, năm 2015, Miếu Ông được khởi phục xây dựng trên nền móng miếu cổ với tổng diện tích 500m2. Công trình được xây dựng theo kiến trúc chữ Đinh truyền thống, 3 gian 2 chái, mái bít đốc lợp ngói ngũ hài, với nguồn kinh phí trên 6 tỷ đồng được huy động từ các nguồn lực ngoài ngân sách, theo phương châm xã hội hóa.
Huyện Ba Chẽ tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia Miếu Ông - Miếu Bà, đồng thời với chuỗi lễ hội văn hóa các dân tộc thiểu số ở địa phương như: Lễ hội Bàn Vương năm 2020 của người Dao và Hội Trà hoa vàng lần thứ III, quảng bá thành tựu kinh tế, tinh thần năng động của người dân địa phương đã xóa cung cách làm ăn cũ tự sản tự tiêu, chuyển sang sản xuất hàng hóa trong nền kinh tế thị trường, sản phẩm OCOP tiêu biểu như trồng dược liệu quý gồm: Trà hoa vàng, ba kích... Lễ kết hợp với hội, còn có các trò chơi dân gian đậm đà bản sắc truyền thống của các dân tộc huyện miền núi Ba Chẽ.
