Bà bầu cần uống bổ sung những loại thuốc nào, sử dụng ra sao để hiệu quả nhất?

Dưỡng chất không thể thiếu đối với phụ nữ mang thai

Phụ nữ mang thai cần bổ sung sắt, canxi, và acid folic. (Ảnh minh họa)

Theo báo Sức khỏe và Đời sống, dược sĩ Nguyễn Thu Giang cho biết, trong thai kỳ, thể tích máu của người mẹ tăng cao, nên nhu cầu về sắt cũng tăng lên. Sắt còn giúp bảo vệ cơ thể không bị nhiễm khuẩn vì sắt cũng là thành phần của một enzym trong hệ miễn dịch, sắt giúp biến đổi betacaroten thành vitamin A, giúp tạo ra collagen (chất này gắn kết các mô cơ thể lại với nhau).

Khi có thai nhu cầu về canxi cũng tăng lên đảm bảo giúp tạo thành và phát triển bộ xương thai nhi mà vẫn đảm bảo toàn vẹn bộ xương bà mẹ. Vì vậy, đối với phụ nữ mang thai thường phải bổ sung hai chất này...

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm (Phó viện trưởng viện Dinh dưỡng Quốc gia) chia sẻ với Zing.vn, trong thai kỳ, thể tích máu của người mẹ tăng 50%. Sắt cần thiết để tạo hemoglobin mà hemoglobin là một thành phần quan trọng của máu. Hemoglobin mang ôxy đến khắp cơ thể người mẹ và thai nhi. Sắt có mặt ở hầu hết trong các loại thực phẩm đặc biệt là thực phẩm động vật. Nhưng không phải lúc nào sắt cũng được hấp thu tốt, do đó người mẹ thường không đủ sắt trong thời kỳ mang thai. Do vậy, chương trình chăm sóc thai sản đã bổ sung thuốc chứa sắt cũng như hướng dẫn cho thai phụ một chế độ ăn giàu chất sắt, cân đối và đủ dinh dưỡng.

Sắt còn giúp bảo vệ cơ thể không bị nhiễm khuẩn vì sắt cũng là thành phần của một enzym trong hệ miễn dịch, sắt giúp biến đổi betacaroten thành vitamin A, giúp tạo ra colagen (chất này gắn kết các mô cơ thể lại với nhau).

Ngoài ra, một thai phụ cần 1.000-1.200mg canxi mỗi ngày. Việc cung cấp đủ nhu cầu canxi trong thai kỳ sẽ giúp tạo thành và phát triển bộ xương thai nhi mà vẫn đảm bảo toàn vẹn bộ xương bà mẹ.

Vì xương là mô sống nên hàng ngày canxi đều lắng đọng và thoát khỏi bộ xương nên rất cần canxi. Việc tích lũy canxi đều đặn là rất cần thiết, nó vừa thay thế cho phần canxi mất đi vừa tạo nguồn dự trữ canxi khi các thực phẩm cung cấp không đủ. Trong trường hợp canxi thiếu do cơ thể không hấp thu đủ canxi (có thể do thiếu vitamin D) hoặc do lượng đưa vào ít thì lượng canxi bị rút ra từ xương của cơ thể người mẹ sẽ nhiều hơn, dần dần làm tiêu xương, xốp xương và dễ gãy. Canxi còn có vai trò giúp cho sự co cơ, sự đông máu và giúp hệ thần kinh gửi đi các thông tin.

Cũng theo PGS.TS Lâm, phụ nữ mang thai cần bổ sung acid folic bởi nó có chức năng cần thiết cho sự phát triển và phân chia tế bào và cần cho sự hình thành của tế bào máu. Hậu quả của thiếu hụt acid folic ở phụ nữ mang thai sẽ gây nên thiếu máu hồng cầu; Nguy cơ sẩy thai cao; Sinh non, sinh con nhẹ cân; Có thể gây nên khuyết tật của ống thần kinh thai nhi (nứt đốt sống và não úng thủy).

Nhu cầu trung bình của người trưởng thành khoảng 180-200mcg/ngày. Khi mang thai, nhu cầu này tăng lên khoảng 400mcg/ngày để đáp ứng sự gia tăng của quá trình phân chia tế bào cũng như tăng kích thước tử cung. Ngoài ra còn cần cho tổng hợp nhân tế bào Acid Deoxyribo Nucleic (ADN); Acid Ribo Nucleic (ARN); và protein; Hình thành nhau thai; Số lượng tế bào hồng cầu gia tăng theo khối lượng máu tăng; Tăng trưởng của bào thai; Và do tăng thải folate qua nước tiểu trong khi mang thai.

Dùng thuốc như thế nào để đem lại hiệu quả tốt nhất?

Tuy nhiên, theo dược sĩ Giang, phụ nữ có thai cần chú ý đến thời điểm dùng thuốc. Canxi và sắt không được uống liền nhau, vì sẽ gây tương tác bất lợi.

Sắt được hấp thu tốt nhất khi cơ thể đang đói vì thức ăn sẽ làm giảm sự hấp thu vi chất dinh dưỡng quan trọng này. Tốt nhất bạn nên uống sắt sau ăn từ 1- 2 tiếng hoặc trước ăn 30 phút. Ăn thêm hoa quả giàu vitamin C như cam, táo, bưởi... sẽ giúp tăng hấp thu sắt.

Đối với canxi, cũng nên uống xa bữa ăn, tốt nhất là trước ăn 30 phút hoặc sau khi ăn 1-2 giờ. Vì, một số thực phẩm có chứa oxalat và các loại hạt ngũ cốc chứa phytat, cả hai loại này gắn kết với canxi và sắt làm hạn chế một phần sự hấp thu của hai loại chất khoáng này.

Như vậy, khi uống cả canxi và sắt, nên uống canxi vào buổi sáng với lượng nước nhiều sẽ hiệu quả nhất, thay vì uống vào buổi chiều hay tối, sẽ khiến canxi lắng đọng, nguy cơ gây các bệnh lý khác như sỏi thận, táo bón, khó ngủ... Sắt nên uống sau bữa trưa khoảng 2 giờ. Hoặc bạn có thể uống sắt sau bữa sáng; sau đó khoảng 2 giờ bạn mới uống tiếp canxi.

Để tránh cho việc hiệu quả hấp thu sắt kém, sau khi uống thuốc sắt, không nên uống nước chè, sữa hay cà phê.

Còn theo PGS.TS Lâm khuyến cáo tất cả phụ nữ dự định mang thai phải bắt đầu bổ sung đủ acid folic 3 tháng trước thời điểm dự định có thai. Nhất thiết phải đảm bảo đủ khẩu phần hàng ngày có 400cmg acid folic. Những thực phẩm giàu acid folic là gan động vật (bò, gà, lợn); rau có lá màu xanh thẫm, hoa lơ xanh...

Phong Linh (tổng hợp)