Australia quyết điều tra nguồn gốc đại dịch Covid-19, bất chấp đe dọa từ Trung Quốc

"Australia chắc chắn giữ vững lập trường. Chúng tôi áp dụng các quan điểm chính sách phù hợp với giá trị của mình và không tán thành việc cưỡng ép kinh tế để thay đổi quan điểm chính sách", Bộ trưởng Thương mại Australia Simon Birmingham hôm 13-5 tuyên bố về nỗ lực điều tra nguồn gốc đại dịch Covid-19.

Ông khẳng định Australia không đơn độc trong việc thúc đẩy điều tra và sẽ ủng hộ nghị quyết của Liên minh châu Âu tại Đại hội đồng Y tế Thế giới ngày 17-5.

Tuyên bố được Bộ trưởng Thương mạiSimon Birminghamđưa ra sau khi Trung Quốc liên tiếp có các động thái gây sức ép đối với Australia.

Văn phòng của Bộ trưởng Birmingham cho biết, ông đã đề nghị điện đàm với người đồng cấp Trung Quốc Chung Sơn sau khi hải quan Trung Quốc "cấm cửa" 4 nhà xuất khẩu thịt bò lớn của Australia.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 12-5 nói hải quan nước này phát hiện nhiều trường hợp vi phạm kiểm dịch của 4 công ty trên và quyết định đình chỉ nhập khẩu để đảm bảo an toàn, sức khỏe của người tiêu dùng Trung Quốc.

Việc đình chỉ xuất khẩu thịt bò của 4 công ty Australia được công bố chỉ vài ngày sau khi Trung Quốc đề xuất áp dụng mức thuế lên tới 80% đối với lúa mạch Australia, làm dấy lên lo ngại nước này đang "trả đũa" việc Australia thúc đẩy điều tra nguồn gốc đại dịch Covid-19.

Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của Australia, cho rằng cuộc điều tra như vậy là "không cần thiết".

Bộ trưởng Birmingham hôm 13-5 cho hay, phía Trung Quốc đã đảm bảo với ông rằng quyết định cấm nhập khẩu trên không liên quan đến nỗ lực thúc đẩy điều tra Covid-19, và nói thêm rằng Australia đang theo đuổi mối quan hệ tôn trọng lẫn nhau với Trung quốc.

Theo ông, Trung Quốc cho biết việc cấm thịt bò liên quan đến vấn đề nhãn mác và giấy chứng nhận kiểm dịch, trong khi thuế lúa mạch liên quan vụ kiện bán chống phá giá.

Trong khi đó, thời báo Global Times của Trung Quốc cho biết trong bài xã luận hôm 13-5 rằng, việc đình chỉ các nhà xuất khẩu thịt nên đóng vai trò như "hồi chuông cảnh báo" cho Australia vì những hành động không thân thiện.

Dẫn việc Australia thúc đẩy điều tra nguồn gốc đại dịch Covid-19 và cấm tập đoàn Huawei tham gia mạng 5G, Global Times nói rằng "lo ngại về các biện pháp trả đũa tiềm năng từ Trung Quốc có vẻ hoàn toàn chính đáng đối với nền kinh tế phụ thuộc nặng nề vào Trung Quốc như Australia".

Tháng trước, Đại sứ Trung Quốc tại Australia, ông Cheng Jingye cảnh báo người tiêu dùng Trung Quốc có thể tẩy chay sản phẩm Australia nếu nước này theo đuổi điều tra về nguồn gốc đại dịch Covid-19.

Các bộ trưởng Australia mô tả bình luận của ông Cheng là "hăm dọa kinh tế" từ quốc gia chiếm khoảng 38% tổng kim ngạch xuất khẩu trong năm 2019.

Đại dịch Covid-19 đã xuất hiện tại 212 quốc gia, vùng lãnh thổ sau khi khởi phát tại Vũ Hán vào tháng 12 năm ngoái, hiện đại dịch đã lan rộng khiến hơn 4,4 triệu người nhiễm và gần 298.000 người tử vong.

Mỹ và một số nước châu Âu cũng cáo buộc Trung Quốc không minh bạch và chậm ứng phó trong giai đoạn đầu dịch bệnh bùng phát, khiến thế giới đánh mất thời gian quý báu.

Australia nghi ngờ về sự minh bạch của Trung Quốc trong đại dịch Covid-19, yêu cầu điều tra quốc tế về nguồn gốc và cách lây lan của virus SARS-CoV-2 cũng như phản ứng ban đầu của Trung Quốc.

Tuy nhiên Trung Quốc bác bỏ những cáo buộc này, khẳng định đã minh bạch thông tin ngay từ đầu và kịp thời thông báo cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng như các nước khác.

Chính WHO cũng bị Mỹ chỉ trích là đã quá "nhân nhượng" Trung Quốc, tin vào những công bố thiếu chính xác từ Bắc Kinh, thậm chí còn tuyên bố virus SARS-CoV-2 không lây từ người sang người.

Đến khi Covid-19 lan rộng, lúc này WHO mới tuyên bố là đại dịch, đồng thời kêu gọi các nước giãn cách cộng đồng để phòng chống.

Việt Hùng (Theo Reuters)