ASEAN thông qua quan điểm trung lập giữa đối đầu Mỹ - Trung

"Hội nghị cấp cao đã đồng ý với sáng kiến của Thái Lan nhằm củng cố vai trò lãnh đạo của khối trong việc thực thi mối quan hệ với các đối tác bên ngoài khu vực. ASEAN hiện có một cách tiếp cận chung về vấn đề này", Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha, nước đang là Chủ tịch ASEAN, tuyên bố tại buổi họp báo hôm 23/6 sau vòng thảo luận đầu tiên của hội nghị, theo Nikkei Asian Review.

Tầm nhìn của ASEAN về Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương cung cấp chỉ dẫn cho khối trong mối quan hệ với các đối tác tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Nó cũng thừa nhận tiềm năng cho sự hợp tác với các khối khác trong khu vực.

Tầm nhìn cho rằng những điều này có thể đạt được bởi nguyên tắc “đột phá, đa phương và cách tiếp cận đôi bên cùng có lợi.”

Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha phát biểu tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 34 diễn ra tại Bangkok. Ảnh: AP.

Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương Tự do và Mở là chiến lược mà Mỹ và Nhật thúc đẩy để mở rộng và củng cố liên kết về an ninh - kinh tế với các quốc gia trong khu vực, cũng là nơi Trung Quốc tham vọng tăng cường sự hiện diện.

"ASEAN tin rằng sự hợp tác trong khuôn khổ tầm nhìn Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương nên dựa trên sự bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau và vai trò của ASEAN là nòng cốt", thủ tướng Thái Lan cho biết.

"Nó cũng cần bổ sung cho các bộ quy tắc hiện hành về sự hợp tác giữa các nước trong khối và các đối tác ngoài khối”.

Tầm nhìn được đưa ra trong bối cảnh khối "vẫn lo ngại về làn sóng chủ nghĩa bảo hộ và tư tưởng chống toàn cầu hóa đang tiếp tục gây khó khăn cho nền kinh tế toàn cầu, khiến chủ nghĩa đa phương bị đe dọa", theo tuyên bố của chủ tịch luân phiên ASEAN.

Lãnh đạo các quốc gia ASEAN cũng nhấn mạnh cam kết của mình trong việc hoàn thành các cuộc đàm phán về Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP, do Trung Quốc khởi xướng) trong năm nay.

Ông Prayuth cho biết: "Nó sẽ giúp ASEAN kiểm soát sự thay đổi và những bất định ở khu vực, đặc biệt là liên quan đến căng thẳng thương mại giữa các đối tác thương mại quan trọng của ASEAN".

Tuy nhiên, các quan chức từ nhiều quốc gia thành viên đã nhấn mạnh rằng sẽ còn rất nhiều việc phải làm, khi chỉ mới có 30-40% chương trình nghị sự RCEP đã được tranh luận và thông qua. Các chủ đề lớn như sở hữu trí tuệ, thương mại điện tử và dịch vụ tài chính vẫn chưa được thảo luận.

RCEP sẽ bao phủ khu vực chiếm một nửa dân số thế giới và 30% giá trị thương mại toàn cầu.

Các nhà lãnh đạo ASEAN cũng quyết định xúc tiến ý tưởng đồng đăng cai World Cup 2034. Bóng đá là một trong những môn thể thao phổ biến nhất trong khu vực, và việc sở hữu một đội bóng cũng là một trào lưu của các tỷ phú châu Á.

Vòng thứ hai và cuối cùng của hội nghị dự kiến diễn ra từ ngày 31/10 đến ngày 4/11. Các nhà lãnh đạo từ các nước bên ngoài khu vực dự kiến cũng tham gia.

Sơn Trần