Áp lực từ 'thỏa thuận thế kỷ'

Mỹ đã thực hiện một loạt các biện pháp chống lại người Palestine nhằm tăng cường áp lực yêu cầu họ chấp nhận một kế hoạch hòa bình mới để giải quyết xung đột kéo dài giữa Palestine - Israel, một thỏa thuận vốn bị người Palestine từ chối.

Người Palestine cho rằng, kế hoạch của Mỹ, được gọi là “thỏa thuận thế kỷ” chỉ nhằm loại bỏ quyền của người Palestine, chủ yếu là quyền lợi của người tị nạn. Bộ Ngoại giao Mỹ mới đây ra lệnh đóng cửa phái bộ của Tổ chức Giải phóng Palestine (PLO) tại Washington vì cho rằng người dân Palestine không ủng hộ tiến trình hòa đàm với Israel.

Việc Mỹ đóng cửa văn phòng của PLO cũng nhằm gây sức ép, đòi chính quyền Palestine từ bỏ vụ kiện Israel lên Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC). Palestine đã yêu cầu ICC điều tra Israel về các vấn đề khác nhau bao gồm việc xây dựng các tòa nhà gây tranh cãi ở Bờ Tây bị chiếm đóng, thương vong dân sự trong cuộc chiến Gaza năm 2014 và những vấn đề tranh cãi khác. Mặc dù đã mở một cuộc điều tra sơ bộ vào năm 2015, ICC vẫn chưa chuyển sang giai đoạn tiếp theo.

Người Palestine đã tẩy chay Washington kể từ khi họ công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và chuyển đại sứ quán Mỹ đến Jerusalem. Tháng trước, Tổng thống Donald Trump quyết định cắt toàn bộ viện trợ cho Cơ quan LHQ vì người tị nạn Palestine (UNRWA). Palestine lập tức cáo buộc Washington đang “tấn công luật pháp quốc tế” sau hàng loạt động thái gây sức ép này.

Cũng có thể thấy, chính quyền của ông Trump đang mở “cuộc chiến tống tiền” chống lại người Palestine trong nỗ lực áp đặt “thỏa thuận thế kỷ” bằng mọi giá. Washington muốn lãnh đạo Palestine tuân theo tầm nhìn của Mỹ-Israel để chấp nhận kế hoạch hòa bình của họ. Nhưng với tình hình hiện nay, chiến lược này chắc chắn sẽ không hiệu quả.

Nhưng “thỏa thuận thế kỷ” cũng không hẳn là sẽ “chết”. Ông Trump đang tiếp tục kế hoạch của mình, hy vọng rằng người Palestine sẽ dần dần chấp nhận. Trong khi Washington từ chối tiết lộ chi tiết của kế hoạch, các báo cáo của Israel cho biết, theo “thỏa thuận thế kỷ”, làng Abu Dis ở Đông Jerusalem sẽ là thủ phủ tương lai “không vũ trang” của nhà nước Palestine. Mỹ sẽ yêu cầu Israel rút khỏi 3/4 các khu phố Arab ở Đông Jerusalem và Tel Aviv sẽ duy trì quyền kiểm soát các khu định cư chính ở Tây Jerusalem cũng như Thung lũng Jordan.

THANH VĂN