Ankara đóng tàu sân bay thứ hai để 'thách thức Nga'?

Tổng thống Erdogan dự định củng cố tham vọng phục hồi hào quang Đế chế Otoman không chỉ với quân đội mạnh thứ hai trong NATO, mà thông qua lực lượng hải quân hiện đại, vốn sẽ tạo cơ hội tối đa cho Ankara để "chiếu" ý chí địa chính trị của mình vào đúng điểm trên bản đồ. Để phục vụ ý đồ trên, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đóng tàu sân bay của riêng mình, đã là chiếc thứ hai liên tiếp.

Nhờ chính sách đối ngoại quyết liệt của mình, ông Erdogan đã có thêm nhiều kẻ thù ở phía Đông Địa Trung Hải, trong khi quan hệ với Nga trên Biển Đen phức tạp nghiêm trọng. Để ngăn chặn các đối thủ tiềm tàng, Ankara đang tích cực xây dựng đội tàu chiến của mình.

Thổ Nhĩ Kỳ đã nội địa hóa tối đa việc sản xuất các tàu ngầm thuộc Type 214 của Đức, do Howaldtswerke-Deutsche Werft (HDW) phát triển. Mỗi tàu ngầm như vậy đều có hệ thống đẩy độc lập không khí (AIP), có thể hoạt động liên tục 84 ngày và lặn ở độ sâu 400 mét.

Dự án chung Type 214TN (Hải quân Thổ Nhĩ Kỳ) với 80% các thành phần do Ankara sản xuất, 20% còn lại là động cơ điện và pin nhiên liệu sẽ được bàn giao từ Đức. Tàu ngầm đầu tiên của loạt - Piri Reis đã được hạ thủy và đến năm 2022 sẽ có 6 chiếc trong số đó được đưa vào hoạt động.

Nếu tính thêm 13 chiếc nữa mà trước đây đã mua được từ Đức, thì đó sẽ là một lực lượng khá ấn tượng, mà cả Hạm đội Biển Đen của Nga và các nước láng giềng của Ankara ở Đông Địa Trung Hải sẽ phải tính đến.

Nhưng xác nhận chính về tham vọng "đế quốc" của Ankara có thể được coi là việc đóng tàu sân bay. “Sultan” Erdogan đã nói điều này vào năm 2016: "Sau khi chế tạo tàu đổ bộ, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đóng tàu sân bay nội địa. Và chúng tôi sẽ xây dựng nó. Lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có hàng không mẫu hạm riêng. Chúng tôi sẽ đạt được điều này. Không có chướng ngại vật trên đường đi".

Tàu đổ bộ tấn công (tàu sân bay hạng nhẹ) Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ

Hiện tại Thổ Nhĩ Kỳ đã có hàng không mẫu hạm hạng nhẹ của riêng mình, đây là "tàu đổ bộ" - như ông Recep Erdogan gọi, hay nói chính xác thì đây là tàu tấn công đổ bộ đa năng Anadolu.

Về mặt kỹ thuật, nó là bản sao từ tàu sân bay Juan Carlos I của Tây Ban Nha. Về mặt ý tưởng, nó gần giống với các tàu tấn công đổ bộ lớp Wasp của Mỹ. Lượng choán nước của tàu sân bay hạng nhẹ Thổ Nhĩ Kỳ là 27,7 nghìn tấn, có thể chứa 12 tiêm kích F-35B và 12 trực thăng hạng nặng NH90, cũng như các UAV Anka hoặc Bayraktar.

Vì nó chính thức là một tàu đổ bộ, chiếc Anadolu có khả năng chuyên chở tới 500 lính thủy đánh bộ, cũng như 46 xe tăng chiến đấu chủ lực, hoặc 77 xe bọc thép bánh lốp. Con tàu trên được ra mắt vào năm 2019.

Như một công cụ để "phóng chiếu" quyền lực của Thổ Nhĩ Kỳ ở Libya hoặc trên các đảo tranh chấp với Hy Lạp, hoặc thậm chí với chính bán đảo Crimea - theo giấy tờ, nó không phải tàu sân bay mà là một tàu đổ bộ, Anadolu có thể dễ dàng vượt qua eo biển Dardanelles và Bosphorus.

Nhưng hiện tại một tàu sân bay chính thức đã được lên kế hoạch. Người ta vẫn chưa biết nó sẽ được xây dựng theo dự án nào, với động cơ và loại máy bay nào sẽ được triển khai trên đó. Sau khi bị loại khỏi chương trình F-35, Thổ Nhĩ Kỳ phải đối mặt với những khó khăn có thể được giải quyết dưới thời chính quyền mới ở Washington.

Có thể người Mỹ hoặc Anh sẽ giúp Ankara đóng tàu sân bay của họ. Sự thèm muốn ngày càng tăng của Thổ Nhĩ Kỳ ở Đông Địa Trung Hải đang khiến nhiều người căng thẳng, nhưng rõ ràng NATO sẽ không bận tâm nếu đồng minh của họ có máy bay tác chiến trên tàu sân bay ở Biển Đen để kiềm chế Nga.

Tổng thống Erdogan có thể được giúp đỡ bằng việc xây dựng kênh tránh Istanbul để vượt qua các hạn chế của Công ước Montreux về sự ra vào của các tàu lớp này, đây là động thái mà Moskva phải đặc biệt lưu tâm.

Chí Linh