[ẢNH 'Thần pháo' XM2001 hủy diệt của người Mỹ sẽ tái xuất để cạnh tranh Nga?

Dự án nghiên cứu chế tạo pháo tự hành XM2001 Crusader được lên kế hoạch vào năm 1990, nhằm mục đích thay thế hệ thống pháo tự hành M109 Paladin được sản xuất từ những năm 1960.

XM2001 được kỳ vọng sẽ trở thành một hệ thống vũ khí tấn công gián tiếp, hỗ trợ hỏa lực tiên tiến và cơ động cao đầy tham vọng của Mỹ.

Dự án phát triển XM2001 được Bộ Quốc phòng Mỹ phê duyệt trong năm 1995 với nhà đầu tư chính là United Defense cùng 2 nhà thầu phụ General Dynamics Land Systems và Honeywell.

Tham gia quá trình nghiên cứu còn có Alliant Techsystems, Applied Dynamics, Architecture Technologies, Ascent Logic, The Boeing Corporation... cùng 10 đối tác khác.

Dự án không chỉ phát triển pháo tự hành mà còn phát triển xe tiếp đạn dựa trên khung gầm và công nghệ của XM2001.

Đến năm 2002, XM2001 đã bắn tổng cộng 4.000 quả đạn pháo trong các cuộc thử nghiệm

Xe tiếp đạn có tên RSV - ReSupply Vehicle (sau này đổi thành XM2002) đã hoàn thành vào năm 1999 và pháo tự hành XM2001 hoàn thành vào năm 2000. Xe tiếp đạn XM2002 mang 100 quả đạn pháo để tiếp đạn cho XM2001 Crusader, tốc độ nạp là 50 viên trong khoảng 12 phút.

Tuy nhiên với các hệ thống tối tân như vậy đã khiến trọng lượng gần gấp đôi M109 Paladin.

Pháo tự hành XM2001 Crusader là một hệ thống pháo tự hành hoàn toàn tự động, được áp dụng những công nghệ mới nhất lúc bấy giờ.

Kíp chiến đấu chỉ có 3 người và khi bảo trì cũng vậy, công việc nạp đạn từ xe tiếp đạn vào trong xe mang pháo cũng chỉ cần 3 người này.

Trung tâm chỉ huy của Crusader được trang bị hệ thống chiến thuật trên khoang, bao gồm cả hỗ trợ ra quyết định, hệ thống định vị vị trí và dẫn đường cao cấp cùng với một hệ thống IFF tự động.

Hệ thống Crusader gửi và nhận các thông tin chiến trường trong thời gian thực thông qua hệ thống dữ liệu chiến thuật pháo chiến trường tiên tiến (Advanced Field Artillery Tactical Data System/ AFATDS) và nó có thể giao tiếp trực tiếp với những phương tiện chiến đấu khác.

Các mạng truyền dữ liệu kỹ thuật số an toàn liên kết các hệ thống pháo, xe tiếp tế và phần còn lại của chiến trường để cung cấp nhận thức tình huống theo thời gian thực.

Vũ khí chính trên XM2001 Crusader là pháo 155 mm/56 caliber XM297E2 với bộ phận đánh lửa bằng laser và giá đỡ pháo XM200.

Vũ khí chính trên XM2001 Crusader là pháo 155 mm/56 caliber XM297E2 với bộ phận đánh lửa bằng laser và giá đỡ pháo XM200.

Nòng pháo được lắp các tấm làm mát (Integral Midwall Cooled/IMC) nhằm giảm bộc lộ hồng ngoại và duy trì khả năng bắn lâu dài cũng như tăng tuổi thọ cho nòng

XM2001 Crusader có tốc độ bắn 10 - 12 phát/phút, trong một cuộc thử nghiệm, Crusader đã bắn 15 phát trong 1 phút 43 giây, so với M109A6 Paladin phải mất 9 phút 52 giây để bắn số lượng đạn tương tự.

XM2001 Crusader có khả năng bắn tới 8 phát đạn đồng thời vào một mục tiêu (Multiple Rounds Simultaneous Impact/ MRSI). Một hệ thống XM2001 có thể mang 50 quả đạn bên trong, với 2 ngăn chứa 25 viên đạn mỗi bên.

XM2001 và XM2002 sử dụng chung khung gầm và động cơ turbine khí Honeywell/ General Electric LV100-5 cùng với bộ truyền động của Allison.

Bộ truyền động cho phép tự động lập kế hoạch tốc độ động cơ và tỷ số truyền cho việc tiết kiệm nhiên liệu.

Tuy nhiên bất chấp những tính năng đắt giá như vậy, nhưng giá thành quá đắt đỏ khiến Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ lúc bấy giờ là Donald Rumsfeld ra lệnh hủy bỏ dự án 11 tỷ USD này vào tháng 5-2002.

Việt Hùng