Anh lặp lại kịch bản đầu độc Novichok: Quá tệ...

Vụ ngộ độc xảy ra ở Amesbury (hạt Wiltshire, Anh) đã gây sự chú ý đặc biệt trong mối quan hệ giữa Anh và Nga bởi nó liên quan đến loại hóa chất được sử dụng là Novichok - loại hóa chất thần kinh mà London cáo buộc chỉ có Nga mới sản xuất được.

Ngày 30/6, cặp vợ chồng Charlie Rowley (45 tuổi) và Dawn Sturgess (44 tuổi) đã phải đưa đến bệnh viện Quận Salisbury cấp cứu trong tình trạng bất tỉnh vì ngộ độc hóa chất.

Hai nạn nhân trong vụ ngộ độc ở Amesbury.

Cảnh sát Anh nhanh chóng thông báo loại chất độc này chính là Novichok - loại hóa chất đã được sử dụng trong vụ đầu độc hai cha con cựu điệp viên Sergei Skripal và Yulia Skripal ở Quận Salisbury hồi đầu tháng 3.

Cơ quan này bác bỏ các giả thiết ban đầu cho rằng hai người này đã sử dụng ma túy lẫn tạp chất hoặc sử dụng quá liều. Thay vào đó, mẫu chất độc mà hai bệnh nhân bị nhiễm đã được gửi tới phòng thí nghiệm quân sự Porton Down để phân tích.

Có nhiều luồng nghi vấn đặt ra quanh vụ việc này, đặc biệt là nó có sự tham gia của Porton Down - phòng thí nghiệm quân sự bí ẩn nhất nước Anh.

Vụ việc xảy ra hôm 30/6 và ngày 4/7, cảnh sát Anh dẫn các thông tin phân tích từ cơ sở Porton Down khẳng định rằng, chất độc trong vụ việc ở Amesbury là Novichok. Thông tin này được công bố vào ngày 4/7, tròn 4 tháng sau vụ ngộ độc của hai cha con cựu điệp viên Nga. Trong vụ việc của cựu điệp viên Skripal và con gái, thông tin về chất độc Novichok được Porton Down khẳng định chỉ vài giờ sau vụ việc.

Truyền thông Anh dẫn lời Bộ trưởng Ngoại giao Anh Boris Johnson khẳng định Nga đứng sau vụ đầu độc này bởi người đứng đầu Phòng thí nghiệm này đã nói với ông rằng chỉ có Nga mới có khả năng nghiên cứu và sản xuất ra chất độc Novichok.

Tuy nhiên, sau đó, Giám đốc phòng thí nghiệm này đã khẳng định ông chỉ nói với Ngoại trưởng Anh rằng Liên Xô đã từng sản xuất ra chất độc Novichok.

Thủ tướng Anh Theresa May sau đó đã chữa lời nói rằng, họ kết luận Nga đứng sau vụ việc là bởi dựa trên các thông tin tình báo.

Trong vụ việc ở Amesbury, cảnh sát Anh không lập tức đổ lỗi cho Nga đứng sau vụ việc nhưng người đứng đầu Bộ an ninh nội địa Anh đã kêu gọi Nga lên tiếng và giải thích. Phản ứng này không khác gì phản ứng mà Thủ tướng Anh yêu cầu Điện Kremlin giải thích về vai trò của họ trong vụ việc.

Amesbury cách Salisbury khoảng bảy dặm (11 km) và cả hai địa điểm này cùng cách Porton Down một khoảng cách.

Khoảng cách từ Amesbury và Salisbury tới Porton Down là khá gần.

Cảnh sát Anh cho biết, hai nạn nhân ở Amesbury chưa từng tới Salisbury hay có sự liên hệ gì với hai cha con nhà cựu điệp viên hai mang. Họ cũng không bình luận về khả năng nguồn gốc chất độc trong vụ này có cùng với nguồn gốc chất độc trong vụ Skripal hay không.

Nhưng người đứng đầu lực lượng chống khủng bố thuộc Scotland Yard của Anh, ông Neil Basu tuyên bố không loại trừ khả năng hai vụ việc này liên hệ với nhau.

“Không có bằng chứng cho thấy các nạn nhân đã đến thăm địa điểm mà cựu điệp viên Skripal và con gái Yulia bị đầu độc. Chúng tôi đang xem xét khả năng 2 cuộc điều tra này liên quan đến nhau.

Cuộc điều tra vụ cựu điệp viên vẫn đang được tiến hành. Các điều tra viên đang tiếp tục sàng lọc, đánh giá những bằng chứng sẵn có và theo dõi sát sao mọi đầu mối nhằm xác định đối tượng đứng sau” - ông Neil Basu nói.

Điều đáng nói là một số cơ quan truyền thông Anh đặt ra nghi vấn các loại hóa chất trong phòng thí nghiệm Porton Down đã bị rò rỉ ra ngoài và chính là nguyên nhân gây ra vụ ngộ độc ở chu vi như vậy.

Chưa kể, trong quá trình điều tra vụ việc, cảnh sát cho rằng, hai nạn nhân đã tiếp xúc với chất Novichok bằng tay và đây là nơi tập trung lượng hóa chất nhiều nhất.

Những tranh cãi về vụ việc nổ ra khi giới quan sát đặt câu hỏi về việc nếu vụ ngộ độc ở Amesbury có liên hệ với vụ đầu độc Skripal thì nguồn gốc hóa chất có cùng đến từ một nơi hay không? Vì sao sau 4 tháng qua, loại hóa chất này không hề bị biến đổi tính chất và khiến các nạn nhân rơi vào tình trạng nguy kịch như vậy.

Một số nhà hóa học đã khẳng định chất Novichok có nguồn gốc từ Nga là một loại chất tinh khiết, không thể bị thay đổi bởi môi trường và thời gian 4 tháng cũng không phải là quá dài cho hạn sử dụng của một loại chất độc quân sự.

Tuy nhiên, chuyên gia người Liên Xô đã định cư tại Mỹ từng nhận là cha đẻ của Novichok đã khẳng định, Novichok bị giảm tác dụng trong môi trường ẩm và do đó nếu sử dụng nó ở xứ sương mù dường như là kẻ không biết gì về chất độc này.