Amazon 'lột xác' để chinh phục thị trường nông thôn Ấn Độ

Một cửa hàng của Amazon ở Maddur, bang Kamataka, Ấn Độ. Mọi người có thể vào cửa hàng đặt lệnh mua hàng trên các màn hình máy tính. Ảnh: WSJ

Đặt cược vào vùng nông thôn

Amazon đang xây dựng mạng lưới logistics ở các miền quê Ấn Độ, nơi có hơn 800 triệu người dân sinh sống và nhiều người trong số họ ít có cơ hội tiếp cận các nhà bán lẻ lớn. Hầu hết họ hoàn toàn xa lạ với hình thức mua sắm trực tuyến và không có những chiếc smartphone đắt tiền, thẻ tín dụng hay thậm chí địa chỉ để giao hàng.

Kể từ khi khai trương hoạt động ở Ấn Độ vào năm 2013, Amazon đã cam kết đầu tư hơn 5 tỉ đô la để xây dựng mạng lưới logistics, nhà kho, công nghệ, tuyển dụng nhân viên, người bán hàng...

Mỗi lần muốn mua sắm đồ mới, Amulya Bhuyan, một giáo viên 37 tuổi, sống ở Dhowachala bang Assam, Đông Bắc Ấn Độ không có nhiều sự lựa chọn. Anh thường phải mất nhiều tiếng đồng hồ để đi đến thị trấn nhỏ gần nhất từ ngôi làng nơi anh sinh sống để mua sắm. Sự xuất hiện của Amazon đã giúp anh mua sắm dễ dàng hơn nhiều.

Anh bắt đầu mua hàng từ nền tảng này vào năm 2016. Gần đây, anh bắt đầu mua nhiều hơn gồm quần jean, giày, tất, quần dài, áo sơ mi, rèm cửa, giấy decal trang trí tường, chiếc đồng hồ treo tường hình con công và một bức tranh vẽ bảy chú ngựa trắng chạy dưới ánh trăng. “Trước đây, tôi thậm chí không biết mua những thứ này ở đâu còn bây giờ chúng được đưa đến ngay trước cửa nhà tôi”, anh nói với Nhật báo phố Wall.

Năm ngoái, riêng khách hàng ở vùng nông thôn đã đóng góp hơn 400 tỉ đô la doanh thu cho ngành bán lẻ Ấn Độ. Ngân hàng đầu tư Barclays (Anh) ước tính chi nhánh Amazon ở nước này đạt được hơn 7 tỉ đô la tổng giá trị giao dịch hàng hóa (GMV) trong năm tài chính 2018, chiếm 2% GMV của Amazon trên toàn cầu. Hãng dự báo số khách hàng mua sắm trực tuyến ở Ấn Độ sẽ tăng gấp ba lần trong vài năm tới và phần lớn sẽ đến từ các vùng nông thôn. Năm 2019, hơn 80% khách hàng mới sẽ đến từ các khu vực nằm ngoài các thành phố lớn.

Để tiếp cận khách hàng ở vùng nông thôn, Amazon đã chỉnh sửa ứng dụng mua sắm để phù hợp với những chiếc smartphone rẻ tiền và mạng lưới di động chắp vá ở Ấn Độ. Chẳng hạn, Amazon đã bổ sung hàng chục ngàn nội dung mô tả sản phẩm bằng tiếng Hindi, ngôn ngữ chính thức của nước này, đồng thời đưa các video lên ứng dụng mua sắm để hướng dẫn cách đặt hàng cho người dân không biết đọc. Amazon cũng cho biết sẽ bổ sung thêm tính năng tìm kiếm sản phẩm bằng giọng nói và mô tả sản phẩm bằng các thứ tiếng khác của Ấn Độ.

Trong năm 2018, Amazon đã vượt qua đối thủ bản địa Flipkart để trở thành công ty thương mại điện tử lớn nhất nước này xét trên tổng giá trị giao dịch hàng hóa, theo Ngân hàng Barclays.

Tuyển dụng các tiệm tạp hóa làm đại lý giao hàng

Bán hàng cho người dân Ấn Độ sinh sống ở các khu vực miền quê từ lâu là một thách thức lớn đối với các công ty thương mại điện tử. Những người dân này thường không có địa chỉ rõ ràng nên rất khó để giao hàng cho họ.

Một tiệm bán lẻ tạp hóa điển hình ở vùng nông thôn có diện tích chỉ bằng một căn buồng nhỏ, nơi những hàng hóa vụn vặt và rẻ tiền như xà phòng, thuốc lá, snack được bán sau khi đã qua tay nhiều lớp buôn trung gian. Kết quả là giá của chúng đã tương đối đắt khi đến tay người tiêu dùng nhưng chất lượng kém và không có nhiều sự lựa chọn. Muốn mua sắm lớn, người dân ở các miền quê phải thực hiện chuyến đi xa ở các thị trấn hoặc đợi phiên chợ lớn tổ chức hàng tuần.

Giờ đây, Amazon đang tuyển dụng các tiệm tạp hóa nhỏ làm đại lý giao hàng. Nogenchandra Das, 31 tuổi, sở hữu một cửa hàng nhỏ ở thị trấn Jorhat, bang Assam với vài kệ hàng trưng bày các hàng hóa thiết yếu như dầu ăn, gạo và một vài loại kẹo cứng. Sau khi đồng ý hợp tác với Amazon, anh dành một góc nhỏ của cửa hàng để chất các gói hàng mà một nhân viên giao hàng của Amazon đến giao vào mọi buổi sáng.

Những khách đặt mua hàng sống trong khu vực có thể đến cửa hàng của Das để nhận hàng và thanh toán hoặc Das sẽ đích thân lái xe máy đi giao hàng cho họ. Das sinh ra và lớn lên ở thị trấn Jorhat nên chỉ cần nhìn tên của khách, anh có thể biết nhà họ ở đâu.

Anh là một trong 20.000 chủ tiệm tạp hóa ở Ấn Độ đang hợp tác giao hàng cho Amazon để kiếm hoa hồng.
Rất ít dân miền quê có thể tín dụng hay thẻ ghi nợ vậy nên hãng này cho phép họ thanh toán bằng tiền mặt khi nhận hàng. Amazon cũng giới thiệu ví điện tử Amazon Pay giúp dễ dàng thối tiền dư lại cho khách hoặc hoàn trả tiền nếu khách trả hàng.

Ngoài ra, các “cửa hàng” Amazon cũng được xây dựng khá nhiều ở vùng nông thôn Ấn Độ, nơi mọi người có thể ghé vào để được hướng dẫn cách tìm kiếm sản phẩm và đặt mua từ nền tảng bán hàng trên các màn hình máy tính.

Chánh Tài