Ai sẽ hưởng lợi từ các hoạt động quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria?

Hành động “lấp lửng” cho bước đi an toàn

Mặc dù Điện Kremlin nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ có quyền phòng vệ, nhưng phát ngôn viên của Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov đã nhắc lại ngày 7-10 rằng, sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria phải được bảo đảm và tất cả quân đội nước ngoài hiện diện bất hợp pháp, phải rời khỏi đất nước này.

Nếu quân đội Mỹ rút hoàn toàn khỏi vùng Đông Bắc Syria, Nga có thể sẽ hỗ trợ cho các nỗ lực của chế độ Assad để giành lại quyền kiểm soát các khu vực không bị Thổ Nhĩ Kỳ chiếm giữ.

Các binh sĩ quân đội Thổ Nhĩ Kỳ lái xe về phía biên giới với Syria ở tỉnh Sanliurfa vào ngày 8-10-2019

Một số chuyên gia cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đe dọa hoạt động quân sự chống lại người Kurd Syria có thể mở đường cho 1 thỏa thuận do Nga làm trung gian giữa Damascus, Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurd.

Trả lời phỏng vấn kênh Arab News, ông Alex Khlebnikov, một chuyên gia tại Hội đồng các vấn đề quốc tế Nga cho biết, Tổng thống Vladimir Putin đã nhiều lần bày tỏ Nga hiểu các mối quan ngại về an ninh của Thổ Nhĩ Kỳ ở phía Đông Bắc Syria, do đó, Matxcova không chống lại các kế hoạch của Thổ Nhĩ Kỳ. Matxcova hy vọng rằng động thái như vậy có thể khiến người Kurd Syria dễ dàng hơn trong các cuộc đàm phán với Damascus.

Ông Alex Khlebnikov cũng nói thêm rằng nên xem xét đồng thời tình hình ở phía Đông Bắc Syria với vấn đề ở tỉnh Idlib phía Tây Bắc. Nga và Thổ Nhĩ Kỳ là những người đồng bảo lãnh cho một số khu vực ở thành phố Idlib, nơi mà các tổ chức cực đoan vẫn đang bám trụ.

Pháo binh Thổ Nhĩ Kỳ được bố trí ở biên giới với Syria ngày 7-10-2019

Có vẻ như có một thỏa thuận nhất định giữa Tổng thống Nga Putin và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, có thể là sự hoán đổi: Damascus và Matxcơva có được một phần lớn hơn của Idlib để đổi lấy việc không phản đối hoạt động của Thổ Nhĩ Kỳ ở phía Đông Bắc Syria. Bằng cách này, sự hợp tác Nga-Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria không bị đe dọa.

Rất có thể Nga sẽ đóng vai trò “môi giới” giữa người Kurd Syria và Damascus, và giữa Damascus và Ankara.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu lực lượng Mỹ có bị rút hoàn toàn khỏi Syria hay không. Với việc Mỹ ở lại Syria, mọi diễn biến tiếp theo sẽ đi theo chiều hướng khác.

Động cơ rõ ràng cho 1 cái kết “mờ mịt”

Thực tế là, Matxcơva mong muốn quân đội Mỹ rút hoàn toàn khỏi Syria và chính quyền của Tổng thống Assad tiếp quản vùng Đông Bắc Syria. Tuy nhiên, điều này có vẻ không thực tế trong thời gian ngắn, bất chấp những nỗ lực của Tổng thống Trump và thông báo gần đây nhất của Washington về việc rút lính Mỹ khỏi Syria.

Một chiếc xe tăng của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ lái xe về phía biên giới với Syria ngày 8-10-2019

Việc nhắm mắt làm ngơ trước 1 cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ ở phía Đông Bắc Syria có thể là “chiêu bài” của Kremlin. Trước tiên, nó có thể làm sâu sắc thêm cuộc khủng hoảng an ninh giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ sau khi Ankara mua lại các hệ thống tên lửa S-400 của Nga. Nếu sự rạn nứt giữa Washington và Ankara càng lớn, Matxcơva càng thực sự có thể nhằm đến việc tăng sự phụ thuộc của Thổ Nhĩ Kỳ vào Nga trong hợp tác kỹ thuật quân sự bằng cách bán máy bay chiến đấu kiểu Su hoặc các loại vũ khí khác.

Mặt khác, như đã nói, sự hiện diện của Thổ Nhĩ Kỳ ở phía Đông Bắc Syria có thể thúc đẩy người Kurd đạt được thỏa thuận với Damascus. Nếu điều này xảy ra, Nga sẽ đóng vai trò “môi giới” trong mối quan hệ giữa người Kurd và chế độ Assad. Mục tiêu lâu dài của Damascus là chiếm giữ Idlib có thể dễ dàng đạt được hơn vì với sự có mặt của Thổ Nhĩ Kỳ, các nhóm đối lập vũ trang và các nhóm thánh chiến cực đoan có thể chuyển hướng sang vùng Đông Bắc Syria.

Tuy nhiên, tại thời điểm hiện tại, bước đi của Nga trong kế hoạch quân sự mà Thổ Nhĩ Kỳ đang tiến hành, có thể sẽ có nhiều “ngã rẽ”, nếu tình hình có nguy cơ leo thang vượt quá tầm kiểm soát.

Trang Vũ (Theo Eurasiareview)