Ai chịu trách nhiệm vụ khung sắt rơi từ công trình xây dựng khiến một người chết oan?

Vụ việc khiến một phụ nữ quê Bắc Ninh tử vong tại chỗ. Ông Nguyễn Hùng Cường (Sinh năm 1956, ở 47 Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội), người may mắn thoát chết cho biết, khi đang điều khiển xe máy qua đây thì bất ngờ thanh sắt rơi xuống đè trúng xe và bị ngã. Hai tay ông bị thanh sắt cứa chảy máu, gây thương tích. Sau khi được người dân đưa vào vỉa hè, ông Cường được đưa vào bệnh viện cấp cứu.

Một lãnh đạo UBND phường Nhân Chính sáng nay xác nhận vụ việc và cho biết, lực lượng công an đã xác định danh tính nạn nhân tử vong là chị Dương Thị Hằng (Sinh năm 1987, trú tại Bắc Ninh).

Thanh sắt rơi tại hiện trường khiến 1 người chết, 1 người bị thương. Ảnh: CTV

Nguyên nhân tai nạn là do bộ phận giữ hệ thống sàn treo phục vụ việc thi công hạng mục vách kính bị bật khỏi vị trí và rơi xuống đường. Sự việc diễn ra vào thời điểm không diễn ra hoạt động thi công xây dựng. Công trình này là Tòa nhà dự án "Trung tâm thương mại và Văn phòng cho thuê", gồm 2 tầng hầm và 16 tầng nổi thuộc ô đất 4.6 NO Lê Văn Lương (do công ty Xuất nhập khẩu và đầu tư Sao Mai làm chủ đầu tư, Công ty Đầu tư và Phát triển Tây Hồ làm đơn vị thi công; Nhà thầu phụ thi công lắp kính mặt ngoài là Công ty CP Thương mại Phát triển công nghệ Hà Nội mới DHP).

Trao đổi với PV, Luật sư Nguyễn Anh Thơm (VPLS Nguyễn Anh, Đoàn Luật sư TP Hà Nội) đã cho biết: Sự cố thanh sắt trong hệ thống giàn giáo tại công trường xây dựng bất ngờ rơi xuống đường, trúng người đi xe máy đang lưu thông một lần nữa báo động tình trạng mất an toàn lao động nghiêm trọng tại các công trình xây dựng nhà cao tầng tại Thủ đô Hà Nội nói riêng cũng như tại các Thành phố trên cả nước nói chung.

Phần lớn nguyên nhân dẫn đến các sự cố là do sự chủ quan, thiếu cẩn trọng, không thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn, không bao che các lan can công trình, lắp đặt biển báo biển cấm, lưới chống vật rơi ở những nơi nguy hiểm nhiều người qua lại…

"Hậu quả chết người xảy ra, trách nhiệm đầu tiên thuộc về nhà thầu thi công xây dựng công trình. Trước khi khởi công xây dựng công trình, nhà thầu tổ chức lập, trình chủ đầu tư chấp thuận kế hoạch tổng hợp về an toàn lao động. Kế hoạch này được xem xét định kỳ hoặc đột xuất để điều chỉnh phù hợp với thực tế thi công trên công trường. Nhà thầu phải tổ chức lập biện pháp thi công riêng, chi tiết đối với những công việc đặc thù, có nguy cơ mất an toàn lao động cao được quy định trong quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn trong xây dựng công trình", luật sư cho hay.

Để tổ chức thi công, nhà thầu sẽ có bộ phận quản lý an toàn lao động để hướng dẫn người lao động nhận diện các yếu tố nguy hiểm có nguy cơ xảy ra tai nạn và các biện pháp ngăn ngừa tai nạn trên công trường; yêu cầu người lao động sử dụng đúng và đủ dụng cụ, phương tiện bảo vệ cá nhân trong quá trình làm việc; kiểm tra, giám sát việc tuân thủ các yêu cầu về an toàn lao động đối với người lao động; quản lý số lượng người lao động làm việc trên công trường.

Khi phát hiện vi phạm các quy định về quản lý an toàn lao động hoặc các nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, sự cố gây mất an toàn lao động thì phải có biện pháp chấn chỉnh kịp thời, xử lý theo quy định nội bộ của nhà thầu; quyết định việc tạm dừng thi công xây dựng đối với công việc có nguy cơ xảy ra tai nạn lao động, sự cố gây mất an toàn lao động; đình chỉ tham gia lao động đối với người lao động không tuân thủ biện pháp kỹ thuật an toàn hoặc vi phạm các quy định về sử dụng dụng cụ, phương tiện bảo vệ cá nhân trong thi công xây dựng và báo cáo cho chỉ huy trưởng công trường.

Theo quan điểm của Luật sư Thơm, sự cố rơi thanh sắt công trình xây dựng là do lỗi của người trực tiếp phụ trách an toàn lao động công trình đã không thực hiện đúng quy định về các biện pháp đảm bảo an toàn trong thi công dẫn tới hậu quả làm 1 người đi xe máy dưới đường bị tử vong. Hành vi của người trực tiếp phụ trách an toàn lao động công trình đã vi phạm Điều 6 Thông tư 04/2017/TT-BXD ngày 30/3/2017 của Bộ xây dựng gây hậu quả 1 người tử vong, có dấu hiệu phạm tội Vi phạm quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, về an toàn ở những nơi đông người. Tội phạm và hình phạt được quy định tại Điều 295 Bộ Luật hình sự 2015.

Lỗi của người trực tiếp phụ trách an toàn lao động công trình trong vụ việc này là lỗi vô ý được quy định tại khoản 2 điều 11 BLHS 2015 “Người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó”.

Hiện trường vụ việc. Ảnh: dantri.com.vn

Ai là người có trách nhiệm bồi thường dân sự?

Căn cứ Điều 597 Bộ luật Dân sự 2015: Pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao; nếu pháp nhân đã bồi thường thiệt hại thì có quyền yêu cầu người có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.

Như vậy, trước tiên Nhà thầu thi công của người trực tiếp phụ trách an toàn lao động công trình sẽ phải có trách nhiệm bồi thường toàn bộ thiệt hại về vật chất và tinh thần cho người bị nạn theo quy định tại các điều 591 Bộ luật dân sự.

Bên cạnh đó, Điều 295 Bộ Luật hình sự 2015 quy định mức phạt tù và phạt tiền với Tội vi phạm quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động, về an toàn ở nơi đông người, với mức phạt tù cao nhất lên đến 12 năm.

Trao đổi với phóng viên báo Tin tức sáng 28/9, ông Hoàng Ngọc Vinh, Phó Chánh thanh tra Sở Xây dựng Hà Nội, cho biết: Công trình trên địa bàn quận Thanh Xuân nên do thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân quản lý. Thông thường, những công trình xây dựng như vậy đều đã được phê duyệt phương án thi công đảm bảo an toàn, tuy nhiên trong quá trình thi công thì chủ đầu tư cũng như nhà thầu có thể không thực hiện.

"Trách nhiệm chính thuộc về chủ đầu tư do đã không tuân thủ các quy định an toàn thi công. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương, thanh tra xây dựng trên địa bàn có trách nhiệm đôn đốc, nhắc nhở, giám sát chủ đầu tư thi công tuân thủ phương án an toàn. Việc kiểm tra diễn ra định kì, không chồng chéo hoặc gây khó khăn cho doanh nghiệp", ông Vinh chia sẻ quan điểm.

Cũng theo vị này, thời gian tới việc kiểm tra, giám sát các công trình xây dựng tại Hà Nội sẽ làm rốt ráo hơn, tránh để xảy ra các sự cố đáng tiếc như sự cố tối 27/9.

Minh Phương - Hoàng Dương/Báo Tin tức