Ả Rập Xê út công bố 18 nghi phạm vụ Khashoggi, Thổ Nhĩ Kỳ có thể làm gì?

Sau khi thừa nhận ông Khashoggi đã chết tại lãnh sự quán Ả Rập Xê út tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), Riyadh cho biết họ đã bắt giữ 18 nghi phạm và bãi chức một tướng quân đội nước. Ban đầu Ả Rập Xê út khẳng định họ không biết nhà báo này đã ở đâu, song sau đó họ nói rằng ông Khashoggi đã chết trong một cuộc “ẩu đả”. Lời giải thích này khác hẳn với những thông tin mà các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ đã công bố ra toàn thế giới trong những tuần qua.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan phát biểu về vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi.

“Tôi đã đề xuất khởi tố đối với 18 nghi phạm đã tham gia thực hiện vụ sát nhân ở Istanbul này”, ông Erdogan phát biểu trước các thành viên Đảng Công lý và Phát triển Thổ Nhĩ Kỳ (AKP) vào ngày 23/10.

Ông Erdogan khẳng định rằng 15 trong số 18 hung thủ đã từ Ả Rập Xê út bay tới Istanbul vào ngày ông Khashoggi biến mất, trong khi ba tên còn lại đã có mặt trong lãnh sự quán.

Cũng trong bài phát biểu của mình, ông Erdogan nói thêm rằng ông sẽ áp dụng luật Sharia, luật pháp quốc tế và luật pháp Ả Rập cùng sự giúp đỡ của Quốc vương Ả Rập Xê út để làm rõ chi tiết về cái chết của ông Khashoggi.

“Tôi muốn kêu gọi Quốc vương Salman bin Abdulaziz hãy làm mọi điều có thể bởi vụ án mạng này đã xảy ra tại Istanbul và chúng ta có quyền được biết sự thật”, ông Erdogan nói.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cũng cáo buộc các quan chức Ả Rập Xê út đã lên kế hoạch sát hại ông Khashoggi trước khi ông bước vào lãnh sự quán và trái với một số tin tức được đưa ra trước đó, ông nói rằng thi thể của ông Khashoggi vẫn chưa được tìm thấy.

Bài phát biểu của ông Erdogan phần nào đã gây thất vọng khi trước đó ông đã hứa sẽ công bố “sự thật trần trụi” về vụ Khashoggi. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cũng hứa hẹn rằng phát biểu ngày 23/10 sẽ đưa ra thêm nhiều phát hiện mới về vụ sát hại, song thực tế nó không khác với những gì mà các điều tra viên và quan chức Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra.

Ông Erdogan không đề cập đến những đoạn ghi âm và ghi hình về cái chết của ông Khashoggi mà các quan chức tình báo Thổ Nhĩ Kỳ trước đó khẳng định đã nắm trong tay. Các cơ quan tình báo Mỹ và Châu Âu nói rằng họ chưa nghiên cứu những dữ liệu này và Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông không nghĩ chúng thực sự tồn tại.

Bài phát biểu của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cũng không nhắc đến tên của Thái tử Ả Rập Xê út Mohammed bin Salman, người bị nghi ngờ đứng đằng sau vụ sát hại ông Khashoggi. Một số nguồn tin từ Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng một trong những cố vấn cấp cao của Thái tử đã giám sát toàn bộ kế hoạch sát hại thông qua Skype.

Chính phủ Ả Rập Xê út cho đến nay vẫn phủ nhận có liên quan đến vụ sát hại ông Khashoggi. Vào ngày 21/10, Ngoại trưởng Ả Rập Xê út Adel al-Jubeir trả lời hãng tin Fox News rằng cái chết của nhà báo là hệ quả của một “hoạt động bất hợp pháp” mà Thái tử và các cơ quan tình báo Ả Rập Xê út không được biết từ trước.

Anh Tuấn (lược dịch)