9 bước hình thành khối u, biết để hiểu rõ và phòng tránh

9 bước hình thành khối u bướu trong cơ thể

U bướu không phải là một bệnh mà là một nhóm bệnh, cho đến nay có khoảng 200 loại u bướu khác nhau trên cơ thể con người đã được xác định. Tuy nhiên, tất cả những bệnh lý u bướu đều được hình thành qua 9 bước sau:

9 bước hình thành u bướu trong cơ thể

Các bước đó có nghĩa là gì? Chúng ta cùng tìm hiểu

1. Tăng cường quá trình oxy hóa trong cơ thể, mất cân bằng giữa chất oxy hóa (gốc tự do) và chất chống oxy hóa

Quá trình chống oxy hóa, chất oxy hóa (gốc tự do) và chất chống oxy hóa là những thuật ngữ phổ biến trong y khoa, tuy nhiên, những khái niệm này đang còn xa lạ và mới mẻ với cộng đồng.

Vậy gốc tự do là gì? Chất chống oxy hóa là gì? Tại sao lại mất cân bằng giữa gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể?

Gốc tự do được định nghĩa là những phân tử hóa học bị mất đi một electron, chính vì thế chúng luôn ở trạng thái “bất ổn”, mất cân bằng. Xu hướng của những phân tử này là chiếm đoạt điện tử của các phân tử khác và liên tiếp tạo ra hàng loạt những gốc tự do mới, không có điểm dừng.

Gốc tự do gây hại cho tế bào

Vậy vấn đề đặt ra là làm thế nào để những gốc tự do này không gây độc cho cơ thể?

Câu trả lời chính là chất chống oxy hóa. Chất chống oxy hóa, chống gốc tự do được định nghĩa là những phân tử có dư một electron, có thể “dành tặng” electron này để trung hòa các gốc tự do, trong khi chúng không bị “biến đổi bản chất” (nghĩa là chúng vẫn ổn định và không gây hại cho cơ thể).

Bình thường, gốc tự do và chất chống oxy hóa ở trạng thái cân bằng. Tuy nhiên, khi cơ thể tiếp xúc với quá nhiều tác nhân sinh u bướu và trong thời gian dài như: Viêm nhiễm kéo dài, thực phẩm độc hại, ô nhiễm môi trường, khói thuốc lá..., thì nồng độ các gốc tự do sẽ tăng cao. Ngược lại, lượng chất chống oxy hóa không đủ để kiểm soát chúng, dẫn đến tình trạng mất cân bằng.

2. Tổn thương tế bào, mất hoặc suy giảm năng lượng tế bào

Khi quá trình oxy hóa diễn ra quá mức, nồng độ chất chống oxy hóa không đủ trung hòa các gốc tự do thì sẽ gây độc cho tế bào, lâu dần các tế bào sẽ mất hoặc giảm năng lượng, gây suy giảm hoặc xáo trộn nhiều chức năng của tế bào.

3. Giảm thông tin liên lạc giữa các tế bào

Để đảm bảo cơ thể phát triển bình thường thì các tế bào phải thông tin liên lạc với nhau. Tuy nhiên, khi các tế bào bị tổn thương, mất hoặc suy giảm năng lượng thì quá trình này bị ngưng trệ, do đó các tế bào không còn thông tin liên lạc được với nhau hoặc những tín hiệu liên lạc bị đứt gãy.

4. Rối loạn quá trình chết tế bào theo chương trình

Bình thường, mỗi giây trong cơ thể chúng ta đều có những tế bào mới, đảm bảo chức năng được sinh ra và các tế bào già, lỗi, không đảm bảo chức năng bị chết đi. Quá trình này được gọi là quá trình chết tế bào theo chương trình (apoptosis), được mô tả như “cái chết đã được lập trình sẵn của tế bào”.

Tuy nhiên, khi cơ thể bị các gốc tự do tấn công, gây mất năng lượng tế bào và giảm thông tin giữa các tế bào, thì điều tất yếu tiếp theo chính là làm rối loạn quá trình chết tế bào theo chương trình, những tế bào già, yếu, không đảm bảo chức năng không chết đi; trong khi những tế bào non được sinh ra rất nhiều nhưng không được biệt hóa và không đảm bảo chức năng cho cơ thể. Các tế bào non không có chức năng này lấy đi năng lượng của các mô mà nó cư trú, làm giảm chức năng của mô đó và khiến cơ thể rất mệt mỏi vì mất năng lượng.

Khối u là tổ chức bất thường trong cơ thể

5. Tăng sinh tế bào

Tăng sinh là sự sản sinh ra quá mức các tế bào bình thường (đã biệt hóa) của chính mô đó, nhiều hơn so với những tế bào chết đi, dẫn đến kích cỡ của mô đó bị phình to.

6. Dị sản tế bào

Dị sản tế bào là quá trình sinh sản quá mức các tế bào bình thường (đã biệt hóa) của mô khác trong tổ chức mô nào đó. Đây là giai đoạn nặng hơn tăng sinh trong quá trình sản sinh u bướu.

7. Loạn sản tế bào

Đây là mức độ nặng nhất của rối loạn sản sinh tế bào, cơ thể chỉ sinh ra những tế bào non, không được biệt hóa, không đảm bảo chức năng, đây là mức độ nặng nhất của rối loạn sản sinh tế bào, là giai đoạn tiền ung thư.

Tế bào u bướu tăng sinh vô kiểm soát

8. Tế bào tiền u bướu (hình thành lớp ECM bao quanh tế bào)

Ở giai đoạn này, các tế bào u bướu sẽ được một lớp polymer thành lũy bao quanh (lớp ECM), bảo vệ cho các tế bào này, khiến hệ miễn dịch không thể nhìn thấy để tấn công.

9. Khối u bướu hình thành

Đây là cái kết cho quá trình hình thành khối u bướu trong cơ thể.

Khi mắc bệnh u bướu, người bệnh thường rất sợ hãi và tìm mọi cách chữa trị. Việc điều trị u bướu muốn có được kết quả tốt cần đạt được 4 mục tiêu đó là: Tiêu diệt tế bào u bướu đã hình thành; Ngăn chặn 9 bước trong quá trình hình thành u bướu, ngăn ngừa bệnh tái phát; Giảm tác dụng phụ và tăng hiệu quả của phương pháp điều trị Tây y; Tăng cường sức khỏe, tăng tuổi thọ cho người bệnh.

Nguồn: Chu Nhàn/VOV News