75 năm Cục Lễ tân Nhà nước: Những đóng góp thầm lặng cho thành công đối ngoại

Lễ tân ngoại giao là nghiệp vụ ngoại giao đặc biệt, không thể thiếu trong các hoạt động đối ngoại, là các nghi lễ, nghi thức, phép ứng xử lịch thiệp trong quan hệ quốc tế.

Lễ tân ngoại giao là những công việc chuẩn bị quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi nhất để tiến hành các hoạt động ngoại giao. Lễ tân ngoại giao không chỉ thể hiện chủ trương, đường lối, chính sách đối ngoại của một quốc gia mà còn phản ánh tính chuyên nghiệp của nền ngoại giao và bản sắc văn hóa của một dân tộc.

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh kiểm tra khâu chuẩn bị Hội nghị trực tuyến cấp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, tháng 6/2020 tại Hà Nội. Phía sau là Cục trưởng Cục Lễ tân Nhà nước Mai Phước Dũng (trái) và Vụ trưởng, Ban Thư ký ASEAN 2020 Nguyễn Việt Dũng. (Ảnh: Tuấn Anh)

Hành trình 75 năm

Cách đây 75 năm, vào ngày 7/4/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh thành lập Phòng Nghi lễ Khánh tiết nằm trong Đổng lý sự vụ, Văn phòng Bộ thuộc Bộ Ngoại giao.

Theo Sắc lệnh 47/SL năm 1946 thì Phòng Nghi lễ Khánh tiết là bộ phận được giao nhiệm vụ chuyên trách về mọi nghi lễ tiếp khách đối ngoại trong bộ máy của Chủ tịch Phủ, Thủ tướng Phủ và Bộ Ngoại giao.

Năm 1954, Vụ Lễ tân chính thức được thành lập với Vụ trưởng đầu tiên là ông Vũ Đình Huỳnh. Năm 2008, Vụ Lễ tân được nâng lên cấp Tổng Cục đổi tên thành Cục Lễ tân Nhà nước.

Từ năm 2013 tới nay, Cục Lễ tân Nhà nước được chuyển về quy chế Cục thuộc Bộ Ngoại giao, gồm 4 phòng: Nghi lễ Đối ngoại, Ưu đãi Miễn trừ, Nghiên cứu và Văn phòng.

Cùng với quá trình cải cách, mở cửa của đất nước, đơn vị đã từng bước hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý, tài liệu nghiệp vụ; nâng cao trình độ chuyên môn, phấn đấu vươn lên góp phần hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ chính trị, đối ngoại quan trọng của đất nước.

Đặc biệt trong giai đoạn từ năm 1995 đến nay khi Việt Nam tăng cường hội nhập quốc tế, các sự kiện lớn của ngoại giao Việt Nam đều ghi đậm dấu ấn của công tác lễ tân ngoại giao. Trong đó phải kể tới việc tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao Pháp ngữ lần thứ VII (1997), Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ VI (1998), SEA Games 22 (2003), Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Á-Âu lần thứ V (2004); Đại lễ 1000 năm Thăng Long; hai lần tổ chức thành công Năm APEC (2006 và 2017); hai lần là Chủ tịch ASEAN (2010 và 2020), Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần hai tại Hà Nội (2019) và rất nhiều hội nghị khác…

Trải qua hành trình 75 năm, Vụ Lễ tân nay là Cục Lễ tân Nhà nước đã có những bước trưởng thành vượt bậc, đạt được nhiều thành tích, đóng góp vào thành công chung của ngành ngoại giao, góp phần nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.

"Làm công tác lễ tân tức là ‘làm dâu trăm họ’, không kể đêm ngày, không phải chỉ phục vụ lãnh đạo mà thực sự là phải phục vụ tất cả các bộ phận liên quan đến hoạt động ngoại giao”. Đại sứ Nguyễn Phương Nga, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Ngoại giao.

Tập thể cán bộ, nhân viên Cục Lễ tân Nhà nước - Bộ Ngoại giao, tháng 2/2020. (Ảnh: Tuấn Anh)

Người hùng thầm lặng

Công tác lễ tân đóng vai trò quan trọng đối với thành công của các hoạt động ngoại giao. Bao công sức chuẩn bị nội dung có thể sẽ thành uổng phí nếu như có sơ suất về lễ tân ngoại giao, có khi chỉ là những vấn đề mang tính kỹ thuật thuần túy.

Trong nhiều trường hợp, chính sự chuẩn bị chu đáo, công phu về lễ tân lại có thể hỗ trợ, tạo điều kiện và hoàn cảnh phù hợp để giải quyết các bất đồng về nội dung, tranh thủ thiện cảm của đối tác, tạo thuận lợi cho thành công của hoạt động đối ngoại.

Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao và ghi nhận những đóng góp thầm lặng nhưng không kém phần quan trọng "phía sau cánh gà” của những người làm công tác lễ tân ngoại giao. Theo Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, thành công của nhiều sự kiện quốc tế lớn do Việt Nam là nước chủ nhà gần đây đều có những dấu ấn không nhỏ của các cán bộ Cục Lễ tân Nhà nước.

Đồng quan điểm, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhận định Cục Lễ tân Nhà nước đã có nhiều đóng góp quan trọng vào thành tích của Bộ Ngoại giao cũng như thành tựu đối ngoại chung của đất nước. Công tác lễ tân nhà nước ngày càng bài bản, chuyên nghiệp, chuẩn hóa theo hướng hiện đại, song vẫn đậm dấu ấn và bản sắc Việt Nam, được bạn bè, đối tác quốc tế đánh giá cao.

Theo Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, trong bối cảnh đất nước ta hội nhập quốc tế sâu rộng, công tác lễ tân ngoại giao có vai trò ngày càng quan trọng trong việc củng cố quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa Việt Nam với các nước, các đối tác cũng như góp phần thể hiện, quảng bá hình ảnh đất nước Việt Nam với vai trò và vị thế ngày càng cao trên trường quốc tế.

Các danh hiệu khen thưởng cao quý chính là sự ghi nhận của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với những thành tích mà Cục Lễ tân Nhà nước đạt được trong thời gian qua.

Những thành tích của Cục Lễ tân Nhà nước là kết quả của sự nỗ lực, đoàn kết, sáng tạo của các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức trong 75 năm qua dưới sự chỉ đạo trực tiếp, sát sao, trách nhiệm của Lãnh đạo Bộ Ngoại giao, cũng như sự phối hợp chặt chẽ của các Ban, Bộ, ngành địa phương liên quan.

"Công tác lễ tân luôn tiềm ẩn những ‘ẩn số’ khó lường, nhưng tôi tin rằng, bằng trách nhiệm cao độ, lòng nhiệt huyết và bề dày truyền thống, kinh nghiệm, Cục Lễ tân Nhà nước sẽ tiếp tục giữ vững và phát huy hơn nữa thương hiệu, phong cách lễ tân Ngoại giao Việt Nam”. Nguyễn Quốc Dũng, Thứ trưởng Ngoại giao, nguyên Trưởng tiểu ban Lễ tân năm ASEAN 2020.

Viết tiếp những trang mới

Dịp kỷ niệm 75 năm thành lập Cục Lễ tân Nhà nước diễn ra trong không khí cả nước hân hoan chào mừng thành công của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về lễ tân ngoại giao và là cơ quan trực tiếp tham gia tổ chức, triển khai các hoạt động đối ngoại lớn của đất nước, Cục trưởng Cục Lễ tân Nhà nước Mai Phước Dũng khẳng định cán bộ, công chức, viên chức Cục Lễ tân Nhà nước quyết tâm nỗ lực hết mình, đoàn kết, sáng tạo, chủ động hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, góp phần thực hiện thành công các nhiệm vụ đối ngoại quan trọng của Đảng và Nhà nước trong thời gian tới.

Trước yêu cầu ngày càng cao của quá trình hội nhập, phát huy những thành tích đã đạt được, cán bộ Cục Lễ tân Nhà nước luôn ý thức cần phải nâng cao hơn nữa năng lực nghiệp vụ, luôn chủ động học hỏi, tiếp thu và vận dụng sáng tạo kinh nghiệm của các thế hệ đi trước và bạn bè quốc tế, rèn luyện bản lĩnh của mình để hoàn thành xuất sắc các công việc được giao.

Nhân dịp kỷ niệm 75 năm thành lập Cục Lễ tân Nhà nước, các cấp lãnh đạo Nhà nước, Chính phủ và lãnh đạo Bộ Ngoại giao đều bày tỏ tin tưởng và kỳ vọng Cục sẽ tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang, tích cực, chủ động xây dựng đơn vị chuyên nghiệp, hiện đại, hoàn thành tốt vai trò quản lý nhà nước về lễ tân ngoại giao, tham gia tổ chức và phục vụ các hoạt động đối ngoại quan trọng của Đảng, Nhà nước trong thời gian tới, đóng góp xứng đáng vào việc xây dựng nền ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại trong tình hình mới.

Với niềm tin vững chắc, Cục Lễ tân Nhà nước đang và sẽ góp phần viết tiếp vào những trang sử vẻ vang của ngành ngoại giao như phần kết trong bài thơ của Đại sứ Trần Tam Giáp, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Lễ tân gửi tặng Cục:

“Lễ tân Nhà nước thật duyên,

Phát huy truyền thống viết thêm sử vàng.

Bảy lăm năm thật vẻ vang,

Lễ tân Nhà nước vững vàng vươn xa”.

"Công tác lễ tân thật vất vả, luôn đi trước về sau. Kế hoạch thực hiện luôn phải chuẩn bị kỹ càng tới từng chi tiết”. Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Vũ Hồng Nam, nguyên Thứ trưởng Ngoại giao