62 hộ dân bị ngập lụt chưa được đền bù do thủy điện không nhận trách nhiệm

Vào năm 2020, với hai cơn bão, nhà ở và nhiều diện tích cây trồng của người dân canh tác xung quanh lòng hồ thủy điện Đăk Psi 5 (xã Đăk Pxi, H.Đăk Hà, Kon Tum) đã bị ngập lụt. Sau đó, chính quyền địa phương tiến hành thống kê, đo đạc thiệt hại. Đến nay, đã xác định được có 62 hộ dân quanh lòng hồ thủy điện Đăk Psi 5 bị ảnh hưởng. Tuy nhiên từ đó đến nay, 62 hộ dân này vẫn chưa được đền bù, hỗ trợ.

Vào năm 2020 nhiều diện tích cây trồng của người dân ở lòng hồ thủy điện Đăk Psi 5 bị ngập lụt

Theo UBND xã Đăk Pxi, vào năm 2020, người dân trên địa bàn phản ánh cây trồng, nhà ở quanh lòng hồ thủy điện Đăk Psi 5 bị ảnh hưởng do việc tích nước thủy điện gây ra.

Nhận tin báo, UBND xã phối hợp với thủy điện Đăk Psi 5 đi kiểm tra, xác định các hộ nằm trên cao trình và ngoài phạm vi cắm mốc có cây cối bị ngập phát sinh, gây ảnh hưởng. Tại các buổi làm việc, thủy điện Đăk Psi 5 cho rằng, một phần ảnh hưởng do thủy điện thượng nguồn xả lũ về. Do vướng mắc vấn đề này nên đến nay, các hộ dân vẫn chưa nhận được đền bù.

Mới đây, Sở Công thương tỉnh Kon Tum đã có thông báo, yêu cầu Công ty cổ phần Đức Thành Gia Lai (gọi tắt Công ty Đức Thành Gia Lai - chủ đầu tư thủy điện Đăk Psi 5) phối hợp với chính quyền địa phương và các hộ dân bị ảnh hưởng kiểm tra, rà soát, thống kê thiệt hại. Ngoài ra, Công ty Đức Thành Gia Lai phải hoàn thành công tác chi trả tiền hỗ trợ 1 lần cho các hộ bị ảnh hưởng trước ngày 30-6-2022.

Gia đình này đã bỏ nhà chuyển đi nơi khác sau khi thủy điện xả lũ

Nếu Công ty Đức Thành đền ngày trên chưa hoàn thành việc hỗ trợ 1 lần cho các hộ bị ảnh hưởng, thì Sở Công thương sẽ tham mưu UBND tỉnh Kon Tum đề nghị Tổng Công ty Điện lực miền Trung dừng huy động công suất nhà máy thủy điện Đăk Psi 5.

Sau khi có thông báo của Sở Công thương tỉnh Kon Tum, Công ty Đức Thành Gia Lai đã có văn bản gửi Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum, UBND tỉnh Kon Tum cho rằng, việc xả lũ của các thủy điện phía trên mới là nguyên nhân trực tiếp gây ngập lụt cho 62 hộ dân ở xã Đăk Pxi. Công ty này mong muốn cơ quan chức năng "giải quyết theo hướng thấu tình đạt lý, không gây oan khuất cho công ty".

Công ty Đức Thành Gia Lai lý giải: Từ năm 2012, thủy điện Đăk Psi 5 đi vào vận hành. Trong thời gian thủy điện Đăk Psi 5 vận hành cho đến năm 2019, trải qua nhiều trận lũ lịch sử nhưng không gây ngập cho 62 hộ dân. Tuy nhiên, năm 2020, các thủy điện phía thượng nguồn đi vào hoạt động đã xả lũ xuống hạ du vượt quá 13 lần thiết kế của lòng hồ thủy điện Đăk Psi 5, dẫn đến gây ngập lụt cho 62 hộ dân.

Công ty Đức Thành Gia Lai dẫn chứng, thủy điện Đăk Psi 5 thiết kế đập tràn tự do nên nước về bao nhiêu, xả bấy nhiêu, không tích nước. Còn thủy điện phía thượng nguồn dung tích hồ chứa 19,994 triệu m3 sử dụng van cung, khi lũ về sẽ xả với lưu lượng rất lớn, vượt quá sức chứa lòng hồ thủy điện Đăk Psi 5.

Vết tích của những trận ngập lụt

Ông Nguyễn Văn Quý, Tổng Giám đốc Công ty Đức Thành Gia Lai cho biết, thủy điện Đăk Psi 5 là bậc cuối, phía thượng nguồn sông Đăk Psi còn có 6 thủy điện bậc thang khác. Nguyên nhân ngập lụt là do thủy điện phía trên xả lũ.

Phía Công ty trong các cuộc họp kiến nghị, các thủy điện phía thượng nguồn cũng phải có trách nhiệm hỗ trợ cho 62 hộ bị ảnh hưởng. Công ty cũng đề nghị cơ quan chức năng kiểm tra lại quy trình xả lũ đối với các thủy điện phía thượng nguồn để không xảy ra ngập lụt lòng hồ thủy điện Đăk Psi 5, dẫn đến ảnh hưởng đến người dân.

Chí Dũng