6 sự kiện nổi bật nhất trong quan hệ Việt Nam-LB Nga năm 2019

1. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thăm chính thức Liên bang Nga và đồng chủ trì khai mạc Năm Chéo hữu nghị Việt Nam - Liên bang Nga từ ngày 20-23/5. Cùng với Thủ tướng M. Medvedev, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã tham dự và chủ trì Lễ khai mạc Năm Chéo hữu nghị được tổ chức trọng thể tại công viên Zariatzhe, trung tâm thủ đô Moscow. Đây là lần đầu tiên Lãnh đạo cấp cao hai nước quyết định tổ chức Năm Chéo với hơn 120 hoạt động kéo dài từ quý II năm 2019 đến quý II năm 2020 để tăng cường và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Liên bang Nga. Trong khuôn khổ Năm Chéo hữu nghị, không chỉ có các hoạt động trao đổi đoàn các cấp, mà còn giao lưu văn hóa, hội thảo, diễn đàn với sự tham gia của rất nhiều bộ, ngành, địa phương của cả hai nước. Rất nhiều hoạt động của Năm Chéo hữu nghị tổ chức trong năm 2019 đã góp phần tăng cường sự hiểu biết của người dân, nhất là thế hệ trẻ, thúc đẩy hơp tác kinh tế - thương mại và đầu tư.

2. Ngoại giao nghị viện có những bước phát triển đột phá. Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Đoàn đai biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam đã có chuyến thăm chính thức Nga từ ngày 8-11/12. Lần đầu tiên, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã có bài phát biểu quan trọng tại phiên họp toàn thể Hội đồng Liên bang Nga (Thượng viện). Lần đầu tiên, Quốc hội hai nước tiến hành phiên họp đầu tiên của Ủy ban hợp tác liên nghị viện giữa Duma Quốc gia Nga và Quốc hội Việt Nam. Đây là cơ chế hợp tác mới cao nhất và đầu tiên của Quốc hội Việt Nam với nghị viện một nước khác được thiết lập nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Duma Quốc gia Nga V. Volodin vào tháng 12/2018. Cơ chế hợp tác này nhằm phát huy hơn nữa vai trò của Quốc hội hai nước trong việc hoàn thiện cơ sở pháp lý, giám sát, đôn đốc Chính phủ hai nước triển khai tích cực các hiệp định và thỏa thuận đã ký, cũng như tăng cường sự phối hợp của Quốc hội hai nước tại các diễn đàn nghị viện mà hai nước là thành viên và theo các hình thức hợp tác mới trong khuôn khổ không gian Á – Âu.

3. Hợp tác về quốc phòng - an ninh Việt Nam và LB Nga phát triển sâu rộng và toàn diện hơn. Hợp tác quốc phòng diễn ra nhộn nhịp với hơn 70 hoạt động từ trao đổi đoàn các cấp đến tham dự các hội nghị quốc tế, triển lãm kỹ thuật quân sự, thi đấu thể thao… Lần đầu tiên, tàu hộ vệ tên lửa Quang Trung 016 của Hải quân nhân dân Việt Nam thăm Liên bang Nga và tham dự lễ duyệt binh của Hải quân Nga tại Vladivostok. Việt Nam cử 7 đội tham dự các hội thao quân sự “Army Games 2019” và giành những kết quả rất khả quan. Vào tháng 12/2019, hải quân hai nước lần đầu tiên tổ chức diễn tập về cứu nạn tàu ngầm.

4. Ngoại giao văn hóa phát triển mạnh mẽ, đa dạng và phong phú. Trong năm 2019, hai bên đã tổ chức thành công rất nhiều sự kiện giao lưu văn hóa lớn nhân kỷ niệm 25 năm Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt - Nga và hướng tới kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Liên bang Nga năm 2020. Đó là chương trình nghệ thuật đặc biệt do các nghệ sỹ Việt Nam biểu diễn cùng triển lãm tranh ảnh “Cảm xúc Nước Nga”, triển lãm tranh Đông Hồ, triển lãm ảnh “Không gian Văn hóa Việt”, triển lãm tranh sơn mài và biểu diễn bộ sưu tập thời trang của nhà thiết kế Minh Hạnh tại Moscow. Lần đầu tiên, triển lãm “Những nền văn hóa cổ Việt Nam” được tổ chức tại Bảo tàng Hermitage ở Saint Peterburg. Trong tháng 11, người dân Việt Nam đã được thưởng thức những chương trình nghệ thuật phong phú, đặc sắc của lễ hội văn hóa, ẩm thực của Nga trong khuôn khổ “Những ngày Moscow tại Hà Nội” cũng như chương trình biểu diễn của Đoàn nghệ thuật nước Cộng hòa Bashkortostan ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.

Các hoạt động giao lưu văn hóa này có sức lan tỏa mạnh mẽ, góp phần mở rộng và nâng cao sự hiểu biết của người dân hai nước về đất nước và con người của nhau, nhất là lịch sử, truyền thống, cuộc sống đương đại, những nét độc đáo về văn hóa, nghệ thuật của hai quốc gia.

5. Thiết lập các cặp quan hệ hợp tác địa phương mới. Các địa phương hai nước tăng cường trao đổi đoàn để tìm hiểu tiềm năng, thế mạnh của nhau nhằm đẩy mạnh hợp tác về nhiều mặt, nhất là về kinh tế, thương mại, đầu tư, du lịch, giáo dục và giao lưu nhân dân. Trong năm 2019, có 19 đoàn địa phương ta sang thăm Liên bang Nga. Đã thiết lập các cặp quan hệ mới: Tỉnh Bình Thuận với Kalaga, Thanh Hóa, Hà Tĩnh với Tula. Các địa phương khác đang tích cực triển khai để tiến tới ký Thỏa thuận hợp tác như Nam Định - Krasnodar, Kiên Giang - Cộng hòa Tatarstan…

6. Diễn đàn thanh niên Việt Nam - Liên bang Nga lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam (23-29/7) và Nga (24/9-1/10). Với nhiều hoạt động phong phú như tiếp kiến Lãnh đạo cấp cao hai nước, giao lưu, tọa đàm, tham quan các cơ sở kinh tế, văn hóa, xã hội của hai nước…, Diễn đàn thanh niên là cơ hội để đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu về đất nước, con người và thành tựu phát triển của mỗi nước; góp phần tăng cường giáo dục truyền thống hữu nghị, nâng cao nhận thức về quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga cho thế hệ trẻ hai nước; tăng cường hiểu biết và chia sẻ kinh nghiệm trong triển khai các hoạt động thanh niên và hưởng ứng việc triển khai thực hiện các chương trình, dự án, sáng kiến hợp tác giữa Việt Nam – Liên bang Nga.